Hoe fruitvliegjes ooit het verschil tussen man en vrouw bepaalden

Het absolute 0-punt is de laagste temperatuur denkbaar. Dat punt, 273 graden onder nul, werd berekend door de Britse natuurkundige Lord Kelvin. Toen duidelijk was dat er in theorie een laagste temperatuur bestaat, begon de race om dat punt ook in de praktijk te bereiken. Wetenschappers gingen aan de slag met het afkoelen van gassen. Ruim een eeuw geleden werd met vloeibaar helium het nulpunt op een paar graden na bereikt. De wetenschap heeft het nu voor elkaar om tot zelfs een miljoenste graad boven het absolute nulpunt te koelen. Hoe doen ze dat? En, zal de wetenschap die allerlaagste temperatuur ooit bereiken?Presentatie: Laura WismansGast: Dorine Schenk & Hendrik SpieringRedactie en montage: Elze van DrielHeeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via [email protected] het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Primaire kankertumoren zijn steeds beter te behandelen, op dat gebied zijn de afgelopen decennia grote stappen gezet. Maar onderzoek naar uitzaaiingen bleef lange tijd achter, hoewel zij de belangrijkste doodsoorzaak van kankerpatiënten zijn. Dankzij nieuw onderzoek is er meer bekend over het uitzaaiingsproces. Tumoren zaaien uit door hun omgeving naar hun hand te zetten. Dankzij een complex proces overleven ze het immuunsysteem en andere barricades. Biedt deze nieuwe kennis ook openingen voor gerichtere behandelmethoden? Presentatie: Laura WismansGast: Marcel Hobma & Sander VoormolenRedactie en montage: Elze van DrielHeeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via [email protected] het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Hekserij is duivels en gevaarlijk. Hoe is de heks zo demonisch geworden? In de middeleeuwen maakte bijna niemand zich druk om hekserij, maar vanaf de 15de eeuw ontstond er ineens grote angst voor een duivelse samenzwering tegen de mensheid. Heksenwaan verspreidde zich als een virus. Veel vrouwen en ook mannen werden gemarteld of levend verbrand als vermoed werd dat zij aan duivelse magie deden. Wat wakkerde die angst aan? En hoe verdween die weer?We willen graag weten hoe jij naar onze podcasts luistert, en wat je ervan vindt. Vul de vragenlijst in op nrc.nl/podcastonderzoek.Presentatie: Laura WismansGast: Hendrik Spiering & Bart FunnekotterRedactie en montage: Elze van DrielHier lees je ook Hendrik's stuk.Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via [email protected] het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Steden willen vergroenen. Want bomen bieden schaduw, ze helpen bij hittestress en hoe minder bestrating er is, hoe beter water na een hoosbui weg kan lopen. Bovendien: vertoeven in het groen is goed voor lichaam en geest. Toch? ‘Meer groen’ is makkelijker gezegd dan gedaan. Welk groen is waar zinvol? En kun je de effecten ervan wel meten?Presentatie: Laura WismansGast: Marcel aan de Brugh & Gemma VenhuizenRedactie en montage: Elze van DrielHeeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via [email protected] het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Het lijf verandert rond de menopauze en dat levert veel vrouwen klachten op. Die beïnvloeden haarzelf, maar ook haar partner, werkgevers en andere mensen in haar omgeving. Jarenlang was er weinig aandacht voor de overgang, maar nu neemt het onderzoek naar klachten en behandelingen eindelijk toe. Het gebruik van hormoontherapie groeit de laatste jaren weer. Hoe veilig is die behandeling, en zijn er alternatieven?Presentatie: Laura WismansGast: Martine Kamsma & Niki KortewegRedactie en montage: Elze van DrielLees hier ook het stuk dat Martine schreef over de menopauze.Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via [email protected] het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Mannen zijn het sterkere geslacht. Ze hebben ook liever en vaker seks. Vrouwen hebben moederinstinct. Allemaal onzin, het zijn clichés. Die eindeloos, al dan niet grappend, worden nagepraat. Maar waar komen ze vandaan? Mensen kijken graag naar dieren voor bevestiging van aannames over gedrag, en dieren brengen ons ook weer op ideeën. Alleen gaat dat niet altijd goed. Want hoe kunnen fruitvliegjes zo’n invloed hebben gehad op opvattingen over genderrollen?Presentatie: Laura WismansGast: Gemma Venhuizen & Hendrik SpieringRedactie en montage: Elze van DrielHeeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via [email protected] hier ook Gemma's artikel.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Tegenwoordig zijn vooral politieke belangen reden om oorlog te voeren. Oorlogen zijn grootschalig, en complex. Lang geleden, nog voor het schrift bestond, werd gestreden om bestaansmiddelen. Massagraven en andere vondsten vertellen ons waar en wanneer de eerste oorlog werd gevoerd. Wat dreef mensen zo lang geleden om ten strijde te trekken? En komen we ooit van oorlog af? Presentatie: Laura WismansGast: Bart Funnekotter & Hendrik SpieringRedactie en montage: Elze van DrielHeeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via [email protected] het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

750 miljoen jaar geleden veranderde de aarde van een aangename planeet in een ijskoude sneeuwbal. Sneeuwbal aarde, heet dit fenomeen. Er was véél meer ijs dan in een gemiddelde ijstijd, en vrijwel al het leven stierf. Hoe kan het dat de wereld zo sterk en snel veranderde? En hoe kunnen we iets wat zó lang geleden gebeurde überhaupt onderzoeken?Presentatie: Laura WismansGast: Laura Bergshoef & Karel KnipRedactie en montage: Elze van DrielHeeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via [email protected] het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Het vogelgriepvirus dat wereldwijd al miljoenen slachtoffers maakte onder pluimvee en wilde dieren, heeft nu ook de ongerepte natuur van Antarctica bereikt. Een onderzoeksteam trof vele dode zeevogels aan, die allemaal besmet waren met het virus. Wat betekent dat voor die enorme kolonies pinguïns en zeeleeuwen – en heeft het ook gevolgen voor ons? Presentatie: Laura WismansGast: Nienke Beintema & Sander VoormolenRedactie en montage: Elze van DrielHeeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via [email protected] het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Het is lente en bijna alle dieren die een winterslaap houden op het noordelijk halfrond zijn wakker. Hun lichaam stond maandenlang bijna uit. Hun lichaamstemperatuur daalde sterk en het aantal hartslagen per minuut ging bij bijvoorbeeld de grondeekhoorn van 300 naar 5. De dieren eten zich tonnetje rond voordat ze gaan slapen, en vallen vervolgens moeiteloos en zonder schade weer af. Wat kunnen we allemaal leren van deze winterslapers voor medische toepassingen?Presentatie: Laura WismansGast: Nienke Beintema & Hendrik SpieringRedactie en montage: Liz Dautzenberg, Nina van Hattum & Elze van DrielZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.