#1720 - Hoe Rusland invloed koopt in Moldavië

Slechte kwartaalcijfers, fabrieken die mogelijk moeten sluiten en tienduizenden banen die op de tocht staan. Volkswagen doet het niet goed. Ooit was het de trots van Duitsland. Met de Kever kreeg de hele Duitse economie een flinke zet na de oorlog, maar nu is het bedrijf in crisis symbool geworden voor de kwakkelende Duitse economie. Correspondent Charlotte Waaijers reisde naar Wolfsburg, de bakermat van Volkswagen. Daar bouwde de autobouwer de eerste fabriek en vertelden fabrieksmedewerkers haar meer over de zorgen die er nu leven. De stad is volledig vervlochten met Volkswagen en de pijn was voelbaar op straat en in de lokale kroeg. De opmars van Chinese auto's zorgt breder in de Europese auto-industrie voor zorgen, vertelt economieredacteur Aïda Brands in podcast de Dag. Maar het tij kan nog keren voor Volkswagen, mits ze andere keuzes maken die ingrijpende gevolgen hebben voor de autobouwer. Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Sanne Toebes en Judith van de Hulsbeek

Het lijkt een prachtig ambt, met veel aanzien… burgemeester zijn. Maar het animo voor dit beroep loopt terug. Solliciteerden in 2016 nog gemiddeld 30 mensen op een vacature voor burgemeester, in 2023 waren dat er nog maar 18. In meer dan 30 gemeenten staat de vacature voor de functie nog open. Het ministerie van Binnenlandse Zaken is een onderzoek gestart om te weten te komen wat het burgemeesterschap aantrekkelijk maakt, en wat juist niet.  In de podcast vragen we dat aan drie burgemeesters. Huri Shahin werd twee jaar geleden burgemeester van Rijswijk, Jan van Zanen van Den Haag is al twintig jaar burgemeester, en oud-burgemeester Bort Koelewijn kwam terug van pensioen omdat er in de gemeente Bunschoten geen nieuwe burgervader of -moeder kon worden gevonden. Reageren? Mail [email protected]

Nog één week en dan kiest Amerika een nieuwe president. En daarmee is de eindsprint van de campagnes van Kamala Harris en Donald Trump ingezet. Wie rent er het hardst? In deze podcast werpt correspondent Marieke de Vries een blik op de verkiezingscampagnes van Trump en Harris. Wat werkt wel en wat niet, en wat kunnen ze in deze laatste campagneweek nog bereiken? Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Lieke Loman en Judith van de Hulsbeek

De eerste Noord-Koreaanse troepen arriveren naar verwachting deze dagen aan het front in Oekraïne. Dat is niet alleen een zorg voor Oekraïne, maar ook voor Zuid-Korea - dat in reactie nu forse wapenleveranties aan Oekraïne overweegt. Hoe komt het dat de Korea's in een oorlog op Europees grondgebied worden gezogen? En wat zijn de risico's? Remco Breuker, hoogleraar Koreastudies aan de Universiteit Leiden, legt in deze podcast uit wat de actieve inmenging in de oorlog Noord-Korea oplevert én waarom dat een serieus veiligheidsprobleem voor Zuid-Korea betekent. Hij waarschuwt voor een proxy-oorlog op Europees grondgebied met potentieel grote gevolgen.  Correspondent in Rusland Geert Groot Koerkamp schetst het Russische perspectief. Rusland als vragende partij in Noord-Korea; wat zegt dat over de positie van Poetin op dit moment? Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: IJsbrand Terpstra

Rudy en Ryan zitten in het Capitool, het hart van de Amerikaanse democratie en de plek die het op 6 januari 2021 zwaar te verduren kreeg. Je zou het bijna vergeten, maar de Amerikanen stemmen naast een nieuwe president ook op een nieuw Congres. Hoog tijd om te peilen wat de verhoudingen worden na 5 november.  Het woord van de week: Fascisme. Geen milde term om een presidentskandidaat te beschrijven. Overigens houdt die kandidaat zich liever bezig met een ander F-word: Friet.  Tot slot ontvangen Rudy en Ryan een gast! Een nieuwe correspondent met zijn eerste indruk van een verdeeld land.  Wil je reageren of heb je een vraag?  [email protected]  Presentatie: Rudy Bouma en Ryan Hermelijn Redactie en montage: Indy Scholtens en Jesse Nijmeijer Eindredactie: Lars Hulshof

Van importheffingen tot uitspraken dat Amerika zich niet aan NAVO-afspraken zou houden. Presidentskandidaat Trump belooft van alles in de campagne voor de verkiezingen over een kleine twee weken. En die beloftes doen pijn in Europa. Sinds deze zomer komt een groep mensen in Brussel bijeen om zich voor te bereiden op een mogelijke verkiezingsoverwinning van Trump. Het heet officieel een snelle interventie macht, maar wordt in de wandelgangen de Trump Task Force genoemd.  De Europese Unie bereidt zich voor op mogelijke importtarieven, vertelt correspondent Kysia Hekster in podcast de Dag. Trump kan dan een harde reactie vanuit Brussel verwachten. Ook de NAVO treft voorbereidingen: Mark Rutte staat bekend als Trump-fluisteraar en zou niet voor niets aangesteld zijn als nieuwe NAVO-topman. Intern zou het bondgenootschap bezig zijn om Trump-proof te worden. Volgens hoogleraar Internationale Veiligheid en Samenwerking aan de Universiteit van Maastricht Hylke Dijkstra betekent een herverkiezing van Trump meer dan harde reacties vanuit Brussel. Er zal zich dan een nieuwe wereldorde aftekenen, waarin Amerika en Europa geen vanzelfsprekende vrienden meer zijn. Als Kamala Harris wint breekt volgens Dijkstra een lange periode van stabiliteit en rust aan. Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Lieke Loman & Judith van de Hulsbeek

Sinds een kleine maand gaan inspecteurs langs bij kantoren om te kijken of wegwerpbekers verdwenen zijn. Die bekers bevatten plastic om ze waterdicht te maken en mogen sinds 1 januari niet meer bij de koffieautomaten staan. Daardoor moeten de 19 miljoen plastic bekers die we per dag weggooien drastisch verminderen. Maar hoe controleer je een half miljoen kantoren? Merel Stikkelorum werkt op de binnenlandredactie van de NOS en volgt het verhaal. De wegwerpbekers staan in een lijst van plastic wegwerpproducten die in de ban moeten. In podcast de Dag vertelt Merel dat Europa tot die lijst kwam door naar het zwerfafval te kijken op Europese stranden. Maar werken al die regels om wegwerpplastic te verminderen?  Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Anouk Kantelberg & Judith van de Hulsbeek

Met dakdekken kan je meer verdienen dan met drugs. Dat zegt een dakdekker uit Den Bosch in een opmerkelijk interview met omroep Brabant-verslaggever Noël van Hooft, dat hij in deze podcast laat horen. De afgelopen week gingen er bijna iedere dag explosieven af bij dakdekkers in Den Bosch. Ook vannacht was er weer een ontploffing. Sinds juli was het al bijna 20 keer raak. Wat is er aan de hand?  De burgemeester van Zaanstad, Jan Hamming, ziet parallellen met problemen die er in zijn stad zijn met glazenwassers. Daar wordt sinds deze zomer met een vergunningplicht gewerkt. Maar, erkent hij, daarmee is het probleem niet verholpen. Hij roept in de podcast op tot een landelijk beleid, want er zitten volgens hem 'maffiose ondernemers' en criminele bendes achter deze wanpraktijken. 'Gemeentes kunnen dit soort problematiek niet zelf aan.' Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: IJsbrand Terpstra

Podcast De Dag zoomt sporadisch in op bewindslieden die in een moeilijke positie verkeren. Vandaag: hoe vergaat het...minister van Binnenlandse Zaken Judith Uitermark?  Noodrecht of geen noodrecht, dat is al weken de vraag in Den Haag als het gaat over de asielmaatregelen die het kabinet wil nemen. Deze week wordt volgens premier Schoof duidelijk of de PVV bereid is om af te stappen van deze route, die het parlement buitenspel zet, én of een eventueel alternatief voor NSC dan wél te verkroppen is. Minister van Binnenlandse Zaken Judith Uitermark van NSC speelt daarin een cruciale rol. Politiek verslaggever en NSC-watcher Nouschka van der Meijden legt in deze podcast uit waarom de positie van Uitermark nu zo belangrijk en ingewikkeld tegelijk is. Ze is het 'rechtsstatelijk geweten' van het kabinet, voor NSC een van de belangrijkste ministers, maar ook iemand die moeite heeft met de samenwerking met de PVV. Wat je ziet is dat er een constante spanning zit tussen haar idealen en de praktijk." Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Lieke Loman

Correspondent Christiaan Paauwe telefoneerde met een vrouw die Russische roebels op haar rekening kreeg om tegen het EU-referendum in Moldavië te stemmen. Moldavië; het is een klein land, ingeklemd tussen Oekraïne en Roemenië, maar vanuit zowel Rusland als de EU zijn de ogen momenteel gericht op dit land. Want er waren presidentsverkiezingen en, belangrijker, er was een referendum uitgeschreven over de pro-Europese koers van Moldavië. Vooraf werd steeds duidelijk dat Rusland probeerde om de uitslag te beïnvloeden. Correspondent Christiaan Paauwe constateert dit zelf ook. Hij hoorde uit eerste bron hoe met Russisch geld mensen worden omgekocht. In de podcast laat hij een telefoongesprek horen dat hij voerde met een vrouw die vertelt hoe zij is omgekocht en hoe de fraude in zijn werk ging. Jan Marinus Wiersma is oud-Europarlementariër voor de PvdA en Oost-Europaspecialist. Hij volgt de ontwikkelingen in Moldavië al meer dan twintig jaar en vertelt over hoe het land omgaat met de kwetsbare positie die het inneemt. Moldavië is een oud-Sovjetstaat die zich de laatste jaren meer en meer naar Europa keerde, maar nog niet de bescherming heeft van een EU- of NAVO-lidmaatschap. Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Anouk Kantelberg en Ivo Talsma