#1635 - De sporen van 14 jaar Tories

Podcast De dag komt vandaag helemaal uit Frankrijk, waar zondag opnieuw gestemd wordt. Drie weken geleden, bij de Europese verkiezingen, boekte de radicaal-rechtse partij Rassemblement National een historische overwinning. President Macron besloot toen nieuwe verkiezingen voor het Franse parlement uit te schrijven, die op de kortst mogelijke termijn gehouden moeten worden. Het was een grote verrassing voor velen, want zijn partij staat er heel slecht voor. RN zou bij deze verkiezingen de grootste partij kunnen worden, en een regering kunnen vormen. In de podcast vertellen Mattijs van de Wiel en Frank Renout over de gok van Macron, wat hem bezielt, en hoe dit uit zou kunnen pakken.

In een drijfnat pak kondigde de Britse premier Rishi Sunak een maand geleden nieuwe verkiezingen aan. Daar werd de toon al gezet voor de campagne van de conservatieve partij. Over precies een week gaan de Britten naar de stembus, maar het heeft er alle schijn van dat de Tories nat gaan. De partij staat op een historisch laag zetelaantal. Oppositiepartij Labour staat op winst in de peilingen met een flinke voorsprong. Ook na een debat tussen de twee kandidaten Sunak en Starmer gisteravond. Correspondent Fleur Launspach vertelt in podcast de Dag waar de Britse kiezer de conservatieven op afrekent. De afgelopen 14 jaar zagen de Britten 5 conservatieve premiers. De beloftes die ze deden zijn niet nagekomen en hebben littekens achtergelaten in het Verenigd Koninkrijk. Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Anouk Kantelberg & Judith van de Hulsbeek Reageren? Mail [email protected]

De Amerikaanse journalist Evan Gershkovich wordt al meer dan een jaar vastgehouden in een Russische cel. Vandaag begint een schijnproces tegen hem, waarna hij waarschijnlijk een straf van twintig jaar of langer krijgt. Pjotr Sauer is zijn beste vriend en schrijft wekelijks brieven met Evan. In de podcast vertelt hij over hun band en hoe het Evan in Russische gevangenschap vergaat.  Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Judith van de Hulsbeek

De één noemt het een racistische complottheorie, de ander een feitelijk demografisch fenomeen, de één neemt er afstand van, de ander vindt dat niet nodig. Maar wat is het: 'omvolking'? Waar komt de term vandaan, wie spreken erover en waarom wordt dat als een potentieel gevaar gezien? Sprekers: Arjan Noorlander, politiek verslaggever van Nieuwsuur. En historica Annelotte Janse van de Universiteit Utrecht. Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Judith van de Hulsbeek Reageren? Mail [email protected]

Morgen landt een capsule met maangruis in de woestijn in China. De Chinese maanlander Chang'e 6 verzamelde stof en stenen vanaf de achterkant van de maan. Een kant die we niet goed kennen. Daarmee heeft China een primeur in de space race. En dat zet de VS onder druk.  De twee landen willen allebei als eerste weer een mens op de maan zetten. Maar er is in 55 jaar tijd, toen de eerste man op de maan liep, veel veranderd. Ruimtevaartdeskundige bij Sterrenwacht Sonnenborgh en oud-directeur van museum Space Expo Rob van den Berg vertelt in podcast de Dag over de ambities van de landen in de maanrace.  Reageren? Mail [email protected] Presentatie: Marco Geijtenbeek Redactie: Anouk Kantelberg

De Franse voetballer Kylian Mbappé haalde afgelopen week niet alleen vanwege zijn gebroken neus de voorpagina’s. De aanvoerder van het Franse elftal deed iets bijzonders tijdens een persconferentie op het EK. Hij riep de jonge Franse kiezers op om te gaan stemmen, omdat “extreme partijen aan de deur kloppen”. Volgende week gaat Frankrijk opnieuw naar de stembus. President Macron ontbond het parlement na de Europese verkiezingen, waarbij de radicaal-rechtse partij Rassemblement National meer dan dertig procent van de stemmen kreeg. Mbappé wil meer zijn dan een voetballer. Hij is een rolmodel voor jongeren in de buitenwijken, waar hij zelf opgroeide. Hij spreekt zich uit. Maar niet over álles, vertelt Trouw-journalist Matthijs van Dam  in de podcast. Presentatie en montage: Mattijs van de Wiel Redactie: Lieke Loman Reageren? Mail: [email protected]

Beelden van gemaskerde mannen die asielzoekers uit een bestelbusje halen en op een boot zetten, om ze vervolgens te droppen in een rubberboot buiten de Griekse wateren. Ze zijn te zien in een nieuwe BBC-documentaire over pushbacks - en erger - door de Griekse kustwacht. Migranten vertellen in de documentaire dat ze door de kustwacht overboord zijn gegooid, zonder zwemvest. En wat was de rol van de Griekse kustwacht in de scheepsramp met de Adriana een jaar geleden, waarbij honderden migranten verdronken? Overlevenden vertellen de BBC dat de boot kapseisde toen de kustwacht ze naar Italiaanse wateren wilde slepen. Verhalen over pushbacks aan de Europese grenzen horen we al veel langer - en het is ook niet voor het eerst dat we er bewijzen van zien. Maar hebben die ook gevolgen? Ik bespreek het met advocaat Flip Schüller en hoogleraar Courts and Transnational Justice Galina Cornelisse. Presentatie en montage: Dieuwke Teertstra Redactie: Judith van de Hulsbeek en Rosanne Sies Reageren? Mail: [email protected]

De kogel is door de kerk: Mark Rutte wordt secretaris-generaal van de NAVO. Hij heeft de steun van alle 32 NAVO-lidstaten en wordt daarmee na Dirk Stikker, Joseph Luns, en Jaap de Hoop Scheffer de vierde Nederlandse NAVO-baas.  Hoewel het een prestigieuze benoeming is, is er weinig reden tot feest. Want de organisatie die hij gaat leiden wordt op de proef gesteld: door een oorlog op Europees grondgebied, een mogelijk verder oprukkend Rusland en ook een mogelijk terugtrekkend Amerika. Podcast De Dag maakte hierover al een vijfdelige serie: Het Bondgenootschap - die we ter gelegenheid van de benoeming van Rutte nogmaals publiceren.  Aflevering vijf hebben we voor deze aflevering geüpdate en hergebruikt.  De zoon van Dirk Stikker, Allerd Stikker (96) en Jaap de Hoop Scheffer vertellen over het leven van een NAVO-baas en wat Rutte kan verwachten. Anna van Zoest, directeur van de Atlantische Commissie, schetst de complexiteit van de baan en waarom Nederland zo'n dikke vinger in de pap heeft bij de NAVO. Politiek verslaggever Wilco Boom zet, tot slot, uiteen wat Nederland aan een Nederlander aan de top van de NAVO heeft.  Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: IJsbrand Terpstra

Dit is een herhaling van onze NAVO-serie Het Bondgenootschap, die we eind maart maakten in aanloop naar de 75e verjaardag van de NAVO en in afwachting van de benoeming van Mark Rutte als de nieuwe secretaris-generaal van het bondgenootschap.

Dit is een herhaling van onze NAVO-serie Het Bondgenootschap, die we eind maart maakten in aanloop naar de 75e verjaardag van de NAVO en in afwachting van de benoeming van Mark Rutte als de nieuwe secretaris-generaal van het bondgenootschap.