#225 Jak powstają teorie fizyczne? Rozmowa z prof. Janem Chwedeńczukiem

W najnowszej odsłonie „Skądinąd” goszczą Juliusz Strachota i Jakub Żulczyk, pisarze, autorzy podcastu „Co ćpać po odwyku” oraz książki pod tym samym tytułem, która ukaże się we wrześniu nakładem wydawnictwa Newhomers. A rozmawiamy o uzależnieniu i życiu. Rozmawiamy także o podcaście „Co ćpać po odwyku” oraz o tym, skąd wziął się pomysł na książkę. O tym jak rozmawiać o uzależnieniach. O tym, że uzależnienie to symptom, a nie problem sam w sobie. O tym jak w Polsce myśli się i mówi o alkoholu. O różnych podejściach do tego tematu. A także o wielu jeszcze innych sprawach. Owocnego słuchania!

W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Piotr Kępiński, pisarz, eseista, poeta, autor m.in. książki „Neapol słodki jak sól” (Wydawnictwo Czarne). A rozmawiamy o Neapolu. Rozmawiamy także o mieście jako żywym organizmie. O tym, jak miasto odsłania się przybyszom. O historii i teraźniejszości Neapolu. O kamorze, neapolitańskiej mafii. O neapolitańskiej kuchni. O polskiej i nie tylko literaturze, która opowiada o Neapolu. O specyficznej duchowości Neapolu – przenikających się katolicyzmie i pogaństwie. O neapolitańskiej kuchni – pizzy i limoncello. A także o wielu jeszcze innych sprawach. Owocnego słuchania!

W najnowszej odsłonie „Skądinąd” polecam książki – na wakacje i nie tylko. Oto te polecenia: Raymond Chandler „Głęboki sen”, przeł. Bartosz Czartoryski, Karakter Philip K. Dick „Ubik”, przeł. Michał Roniker, Rebis Robert Galbraith „Jedwabnik”, przeł. Anna Gralak, Wydawnictwo Dolnośląskie Robert E. Howard „Solomon Kane”, przeł. Tomasz Nowak, Vesper Tomasz Krok „Afera teozofów”, Instytut Pamięci Narodowej Gerald Durrell  „Moja rodzina i inne zwierzęta” (przeł. Anna Przedpełska-Trzeciakowska), „Moje ptaki, zwierzaki i krewni” (przeł. Anna Przedpełska-Trzeciakowska, Andrzej Trzeciakowski), „Ogród bogów” (przeł. Ewa Horodyńska), Noir Sur Blanc Owocnego słuchania i czytania!  

W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości dr Julia Marczyńska, filozofka, autorka książki „Epistula privata. Przyczynek do badania niewysławialnego w mowie pisanej”, redaktorka sekcji ukraińskiej w portalu „Culture.pl”. A rozmawiamy o filozofii, życiu i śmierci. Rozmawiamy także o tym na ile filozofia pozwala lepiej rozumieć życie i „oswajać” śmierć. O tym, czy filozofia pomaga czy przeszkadza w codzienności. O dwóch wielkich filozoficznych osobowościach – Cezarym Wodzińskim i Zbigniewie Mikołejce. O wojnie, śmierci i cierpieniu. O tym, czym filozofia różni się od religii. O tym, czy wiara jest ucieczką przed trudami życia, wyrazem braku akceptacji dla nieprzeniknioności świata, czy też jest właśnie afirmacją tajemnicy.  A także o wielu jeszcze innych sprawach. Owocnego słuchania!

W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. Andrzej Leder, filozof i psychoterapeuta, autor m.in. książek „Prześniona rewolucja” i „Ekonomia to stan umysłu”, związany z Instytutem Filozofii i Socjologii PAN. A rozmawiamy o świecie na granicy wielkich przemian. Rozmawiamy także o tym, co nas czeka w najbliższej przyszłości. O wojnach w Ukrainie i na Bliskim Wschodzie. O porażce projektu liberalnej demokracji. O tym czy ta porażka jest nieodwracalna. O neoliberalizmie i autorytaryzmie. O potrzebie sensu i celu oraz o konstruktywnych i destrukcyjnych sposobach jej zaspokajania. O tym co może być źródłem sensu dla współczesnych społeczeństw – chrześcijaństwo czy Oświecenie? O apokaliptycznym optymizmie i wielkich przemianach, które przed nami. O tym czy widmo globalnej zagłady jądrowej jest realne. A także o wielu jeszcze innych sprawach. Owocnego słuchania!

W najnowszej odsłonie „Skądinąd” polecam książki – na wakacje i nie tylko. Oto te polecenia: Jozef Karika „Szczelina”, Stara Szkoła, przeł. Jolanta Betlej Clive Barker „Księgi krwi” tom 1 (1-3) oraz 2 (4-6), MAG, przeł. Paulina Reiter, Michał Jakuszewski, Anita Studniarek, Wojciech Szypuła, Anna Dobrzańska, Małgorzata Strzelec Adam Higgingbotham „Katastrofa Challengera”, SQN, przeł. Jan Halbersztat Nick Bostrom „Superinteligencja”, Helion, przeł. Dorota Konowrocka-Sawa Patrick J. Deneen „Dlaczego liberalizm zawiódł”, PIW, przeł. Michał J. Czarnecki Piotr Kępiński „Neapol słodki jak sól”, Czarne Dennis Burmeister, Sascha Lange „Depeche Mode. Monument (wydanie rozszerzone)”, przeł. Irmina Witkowska, Emilia Skowrońska, SQN Owocnego słuchania i czytania!

W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości mec. Łukasz Kowalczyk, radca prawny, publicysta „Kultury Liberalnej”, specjalizujący się w tematyce prawa autorskiego i prawie nowych technologii. A rozmawiamy o własności w świecie wirtualnym. Rozmawiamy także o tym, kto ma prawo do naszych postów na facebooku. I w ogóle – wszelkich danych na nasz temat dostępnych w sieci. O profilowaniu i nakłanianiu do decyzji konsumenckich i politycznych w internecie. O prawdzie i fałszu w kontekście sztucznej inteligencji. O tym, jak działają duże modele językowe. O tym, czy wielkie korporacje mają prawo „trenować” modele językowe za pomocą naszych treści. O tym, czy stoimy u progu rewolucji w rozumieniu pojęcia „własność”, czy też w dzisiejszych sporach nie ma nic istotnie nowego. A także o wielu jeszcze innych sprawach. Owocnego słuchania!

W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. Jan Chwedeńczuk, fizyk z Instytutu Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Warszawskiego. A rozmawiamy o tym, jak powstają teorie fizyczne. Rozmawiamy także o tym, czym jest teoria w fizyce. O tym, czym się różni fizyka teoretyczna od fizyki doświadczalnej. O relacjach pomiędzy teorią a rzeczywistością. O tym jak rzeczywistość prowadzi do teorii i jak teoria prowadzi do rzeczywistości. O tym, czy przestrzeń jest skwantowana. A także o wielu jeszcze innych sprawach. Owocnego słuchania!

W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. Arkadiusz Stempin, politolog i historyk z Uczelni Korczaka w Warszawie i Uniwersytetu we Fryburgu. A rozmawiamy o populizmie i demokracji. Rozmawiamy także o „zwrocie konserwatywnym”.  O różnicy pomiędzy populizmem a polityką demokratyczną (prawicową lub lewicową). O abdykacji Benedykta XVI jako początku nowej epoki politycznej. O wyborach w Polsce i Stanach Zjednoczonych. O momencie dziejowym, w którym jesteśmy i o tym, jak rysują się scenariusze na przyszłość. A także o wielu jeszcze innych sprawach. Owocnego słuchania!

W najnowszej odsłonie „Skądinąd” polecam książki na wiosnę i lato 2025. Są to: Pierre Hadot „Zasłona Izydy”, przeł. Elżbieta Lubelska, Piotr Herbich,  Fundacja Augusta hr Cieszkowskiego, Warszawa 2024 Lawrence Durrell „Czarna księga”, przeł. Maciej Machała, Zysk i S-ka, Poznań 20205 Michał Herer „Nowoczesność na haju”, Krytyka Polityczna, Warszawa 2025 Rene Girard „Apokalipsa tu i teraz” (wznowienie), przeł. Cezary Zalewski, WAM, Kraków 2025 Mirosław Filiciak, Patryk Wasiak „Weź pan Rambo! Społeczna historia magnetowidów w Polsce”, Wydawnictwo Naukowe Katedra, Gdańsk 2022 Robert D. Kaplan „Tragizm polityki naszych czasów. Strach, fatum i brzemię władzy”, przeł. Michał Głatki, Prześwity, Warszawa 2023 Jonathan Haidt „Niespokojne pokolenie”, przeł. Robert Filipowski, Zysk i S-ka, Poznań 2025 Tom Holland „Boże władztwo. Jak chrześcijański przewrót zmienił oblicze świata”, przeł. Tristan Korecki, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2025 Owocnego słuchania (i czytania)!