Raport o stanie świata - 4 maja 2024

Prezydent Iranu pochowany w rodzinnym mieście po katastrofie samolotowej, w której zginął wraz z ministrem spraw zagranicznych i innymi osobami. Kim był Ebrahim Raisi, jak jego śmierć wpłynie na politykę i życie społeczne w Iranie? Czy przeciwnicy reżimu zostaną wzmocnieni niepewnością na szczytach władzy po śmierci polityka kreowanego na następcę przywódcy duchowego Iranu? Na Litwie druga tura wyborów prezydenckich. Czy Litwini będą wydawać więcej na obronność w obawie przed Rosją? Na Nowej Kaledonii krwawe zamieszki, interweniuje armia, obecny na miejscu jest prezydent Francji. Dlaczego to terytorium jest ciągle zależne od Paryża? Premier Wielkiej Brytanii ogłasza termin wyborów powszechnych. Wszystko wskazuje na to, że je przegra, to dlaczego tak się spieszy? Zmiana władzy w Panamie. Dlaczego ten mały kraj jest tak ważny strategicznie dla USA i Chin? A także: dlaczego niezbyt udany portret władcy może być dobry? Rozkład jazdy:  (01:55) Jagoda Grondecka o pogrzebie prezydenta Iranu (20:55) Joanna Gocłowska-Bolek o zmianie władzy w Panamie (53:05) Świat z boku - Grzegorz Dobiecki o portretach władców (58:32) Podziękowania (1:05:03) Marcin Żyła i Karolina Kania o zamieszkach na Nowej Kaledonii (1:18:57) Zapraszamy na Festiwal do Krakowa (1:19:51) Jakub Krupa o wyborach w Wielkiej Brytanii (1:42:26) Dominik Wilczewski o wyborach na Litwie (2:03:36) Do usłyszenia --------------------------------------------- Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠ Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠ Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Norwegia, Hiszpania i Irlandia zapowiadają uznanie państwowości Palestyny 28 maja. Premier Norwegii powiedział, że to powstanie dwóch państw jest jedynym trwałym rozwiązaniem, a bez niego nie będzie pokoju na Bliskim Wschodzie. Izrael zapowiada poważne konsekwencje dla trzech państw. Główny prokurator Międzynarodowego Trybunał Karnego Karim Khan zarekomendował postawienie w stan oskarżenia trzech liderów Hamasu, a także premiera Izraela i ministra obrony tego kraju. W Izraelu oburzenie również prezydent Biden nazwał próbę zrównania Izraela i Hamasu skandaliczną, a sekretarz stanu Blinken sugeruje możliwość nałożenia przez Waszyngton bliżej nieokreślonych sankcji na MTK. Jak te dwie decyzje wpłyną na wojnę Izraela z Hamasem i na sytuację wewnętrzną w samym Izraelu, gdzie coraz silniej słychać głosy krytyczne wobec polityki rządu Netanyahu. Gość: Łukasz Wójcik --------------------------------------------- Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠ Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠ Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Charles Reznikoff - wielki nowojorski poeta. Amator i miłośnik kronik sądowych. Reporter amerykańskiej codzienności. Kronikarz historii przemocy. Pisał poezję w rytmie przechodnia po dużym mieście. Obserwował ludzi ubogich, pozbawionych wszystkiego. Chodził po ulicach Nowego Jorku - obserwował i zapisywał, bo jego poezja jest świadectwem tego, co widać. Niedawno ukazała się po polsku powieść Reznikoffa pt. "Muzykant". W tym odcinku Raportu o książkach zapraszam Państwa na fascynującą rozmowę Dariusza Rosiaka z  Piotrem Sommerem, poetą i tłumaczem poezji Charlesa Reznikoffa. Gość: Piotr Sommer Prowadzenie: Dariusz Rosiak Realizacja: Kris Wawrzak --------------------------------------------- Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠ Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠ Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Premier Słowacji Robert Fico został postrzelony w zamachu w mieście Handlova na zachodzie kraju. Zamachowiec – 71-letni mężczyzna — został schwytany przez policję. Twierdzi, że chciał zabić premiera, bo nie zgadza się z jego polityką. Robert Fico przebywa w szpitalu w poważnym, ale stabilnym stanie. Co ten atak mówi o polityce i społeczeństwie Słowacji? Dlaczego polaryzacja społeczna w kraju osiągnęła tak krytyczny stan? Ministrowie finansów UE przyjęli pakt migracyjny. Czy ten zestaw przepisów pomoże w ograniczeniu migracji do Europy i wojnie hybrydowej, którą Rosja i Białoruś prowadzą przeciw Unii przy pomocy migrantów? W Gruzji tysiące ludzi na ulicach w proteście przeciwko ustawie o zagranicznych agentach. Parlament ją przyjmuje, prezydent kraju najpewniej zawetuje. Republika Południowej Afryki przed wyborami, które mogą okazać się przełomowe. Czy Afrykański Kongres Narodowy straci większość w parlamencie? Kim jest Wołodymyr Zełenski. W programie rozmowa z dziennikarzem, który spędził pierwsze miesiące wojny bliżej prezydenta niż większość innych i opisał to w znakomitej książce. A także: co się robi w parlamencie, gdy wszyscy patrzą. Rozkład jazdy:  (02:08) Marcin Żyła o zamachu na premiera Fico (18:04) Tomas Strazay o sytuacji na Słowacji (35:59) Marcin Żyła o nastrojach na Słowacji (39:18) Marta Jaroszewicz o pakcie migracyjnym UE (54:11) Świat z boku - Grzegorz Dobiecki o parlamencie w Kuwejcie (59:59) Podziękowania (1:06:15) Michał Banasiak o protestach w Gruzji (1:18:55) Mahoyana Nkwanyana - Bafata Bakithi (1:21:29) Wojciech Jagielski o wyborach w Republice Południowej Afryki (1:44:42) Simon Shuster o Wołodymyrze Zełenskim (2:04:50) Do usłyszenia --------------------------------------------- Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠ Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠ Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Na czele rosyjskiego ministerstwa obrony staje ekonomista Andriej Biełousow odpowiedzialny dotąd za chronienie Rosji przed skutkami sankcji. Siergiej Szojgu obejmuje urząd sekretarza Rady Bezpieczeństwa Rosji, wcześniej zajmowany przez jednego z najbliższych współpracowników Putina Nikołaja Patruszewa. Ten traci stanowisko, ale jego syn awansuje do rangi wicepremiera. Co oznaczają te zmiany? Rosja kontynuuje ofensywę w okolicach Charkowa i osiąga postępy. Czy zbliża się wojskowe przesilenie na froncie? A Władimir Putin jedzie do Pekinu. Czy ta wizyta pokaże prawdziwy wymiar relacji chińsko-rosyjskich? Gość: Michał Potocki --------------------------------------------- Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠ Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠ Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

W tym odcinku Raportu o książkach kolejna odsłona cyklu FICTION/NON-FICTION. Tym razem w roli głównej rumuńska powieść, utkana z kilkudziesięciu reportażowo-poetyckich opowiastek, w przewrotny, bo lekki, liryczny, a wręcz idylliczny sposób opisuje najbardziej tragiczną dekadę w historii tego kraju. „Medgidia, miasto u kresu” Cristiana Teodorescu to opowieść o sennym miasteczku, do którego tylko pozornie nie dociera destrukcyjny wicher historii. Rodzące się w trzeciej dekadzie ubiegłego wieku nastroje radykalne, antysemickiej, faszystowskie, które pociągnęły Rumunię do wojennego sojuszu z Hitlerem to nie tylko obraz dawnych dziejów, bo odradzająca się dziś w Rumunii skrajna prawica nawiązuje do spuścizny Żelaznej Gwardii. A co to była Żelazna Gwardia? – o tym opowie Piotr Oleksy w tym odcinku Raportu o książkach. Gość: Piotr Oleksy Prowadzenie: Agata Kasprolewicz Realizacja: Kris Wawrzak --------------------------------------------- Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠ Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠ Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Przywódca Chin Xi Jinping pierwszy raz od pięciu lat z wizytą w Europie. Dlaczego wybrał Francję, Serbię i Węgry? Czy Prezydentowi Macronowi udało się wyciszyć spory handlowe Pekinu z Unią, czy Chiny zmienią stanowisko w sprawie wojny Rosji z Ukrainą? Czy Węgry będą największym sojusznikiem Chin w Europie i czy Europa potrzebuje chińskich inwestycji? W Katalonii wybory regionalne. Czy marzenie o oderwaniu od Hiszpanii odchodzi do historii?  Trwa tragedia humanitarna Gazy i dramat izraelskich zakładników porwanych przez Hamas. Czy istnieją realne możliwości pociągnięcia do odpowiedzialności winnych zbrodni wojennych? W Zjednoczonych Emiratach Arabskich i Omanie powodzie. Czy za skrajne zjawiska pogodowe odpowiadają zmiany klimatu, czy może ludzka niekompetencja? Na 60. Biennale Sztuki w Wenecji reprezentująca Polskę ukraińska grupa artystyczna zadaje pytanie: Jak brzmi dźwięk wojny? A także: kim był Bernard Pivot? Rozkład jazdy:  (01:51) Bogdan Góralczyk o wizycie Xi Jinpinga w Europie (19:32) Mateusz Mazzini o wyborach w Katalonii (35:10) Świat z boku - Grzegorz Dobiecki o Bernardzie Pivocie (41:48) Raport o książkach (47:28) Podziękowania (53:46) Dariusz Rosiak o 60. Biennale Sztuki w Wenecji (1:08:51) Ireneusz Kamiński o tragedii humanitarnej Gazy (1:25:27) Tomasz Rożek o powodziach w Omanie (1:51:06) Do usłyszenia --------------------------------------------- Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠ Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠ Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Urzędnik administracji amerykańskiej ujawnia, że Stany Zjednoczone wstrzymały w ubiegłym tygodniu dostawę bomb dla Izraela w obawie przed skutkami planowanej ofensywy Izraela na miasto Rafah. A Hamas przyjął propozycję porozumienia w sprawie rozejmu w zamian za wypuszczenie części izraelskich zakładników i palestyńskich więźniów. Premier Netanyahu mówi, że Izrael nie może przyjąć tej propozycji. Dlaczego? Czy Netanyahu ulegnie coraz większej presji ze strony Waszyngtonu, by nie dokonywać pełnoskalowej ofensywy na miasto Rafah? Gość: Łukasz Fyderek --------------------------------------------- Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠ Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠ Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Ta powieść to bezprecedensowy sukces chińskiej literatury za granicą. Żaden chiński autor od czasu powstania Chińskiej Republiki Ludowej nie sprzedał tylu egzemplarzy swojej książki w angielskim tłumaczeniu co on – autor „Problemu trzech ciał”. Kim jest Cixin Liu? Czym jest dla niego doświadczenie mroków maoizmu, a w szczególności Rewolucji Kulturalnej, skoro to właśnie krwawe dzieje XX-wiecznej historii Chin skłaniają bohaterów powieści, aby oddać cywilizację ludzką na pastwę kosmitów? Jak chińska fantastyka naukowa różni się od zachodniej? Rozmowa o „Problemie trzech ciał”  w wydaniu literackim, a także serialowym w dzisiejszym odcinku Raportu o książkach. Gość: Maciej Gaca Prowadzi: Agata Kasprolewicz Realizuje: Kris Wawrzak --------------------------------------------- Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠ Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠ Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Nowe ukraińskie przepisy mobilizacyjne wchodzą w życie dopiero w połowie maja, ale już dziś wywołują spory i pytania. Czy rzeczywiście w ich wyniku setki tysięcy nowych rekrutów trafi do armii? Jak ukraińskie władze i Ukraińcy mieszkający w kraju traktują diasporę, czyli kilka milionów Ukraińców, którzy wyjechali w różnych okresach? Czy państwa takie jak Polska, w których przebywają Ukraińcy będzie wspomagać władze w Kijowie zmuszając mężczyzn w wieku poborowym do powrotu do ojczyzny. W Rumunii zwrot w kierunku partii nacjonalistycznych i krytycznych wobec Unii Europejskiej. Czy kolejny kraj unijny czeka poważna zmiana społeczna? Chiny mają udziały własnościowe w niemal dwudziestu portach w Europie, w tym w największych z nich. Czy jest się czego obawiać?  Paryż przygotowuje się do Igrzysk Olimpijskich, które mogą być najtrudniejsze od strony bezpieczeństwa w historii. W programie również rozmowa o kobalcie, bez którego niemożliwe stało się nasze życie codziennie. Kto płaci za naszą wygodę i jaką cenę?  A także o turystyce masowej, czyli podróżniczej biegunce. Rozkład jazdy:  (01:56) Olena Babakowa o mobilizacji w Ukrainie (33:59) Adam Balcer o Rumunii odwracającej się od UE (56:42) Świat z boku - Grzegorz Dobiecki o podróżniczej biegunce (1:03:04) Raport o książkach (1:04:26) Podziękowania (1:10:38) Michał Banasiak o przygotowaniach Francji do Igrzysk Olimpijskich (1:22:30) Konrad Popławski o udziałach Chin w europejskich portach (1:44:25) Siddharth Kara o swojej książce o „krwawym kobalcie” (2:05:26) Do usłyszenia --------------------------------------------- Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠ Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠ Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]