Andrzej Krajewski: "W II RP wszyscy chcieli Polski potężnej, teraz ambicje są mniejsze" #OnetAudio

W najnowszym odcinku podcastu Raport Międzynarodowy prowadzący Witold Jurasz oraz Zbigniew Parafianowicz odnotowują bez nadmiernego zdziwienia kolejną wypowiedź Donalda Trumpa, który stwierdził, że to Ukraina odpowiada za wybuch wojny z Rosją. Prowadzący podcast stwierdzają, że należy po prostu przyjąć do wiadomości, kim tak naprawdę jest i jakie poglądy ma Donald Trump. To, że być może prywatnie bywa ujmujący, że osobiście nie wierzy w to, co mówi, szczególnego znaczenia niestety nie ma. Jakby tego było mało, z kolejnymi zaskakującymi wieściami przybywa specjalny wysłannik Donalda Trumpa Steve Witkoff, który właśnie odkrył Amerykę, przepraszamy... Ściślej rzecz ujmując Witkoff odkrył Rosję i dowiedział się, czego chce Władimir Putin. Ze słów amerykańskiego urzędnika wynika, że kilka miesięcy zajęło mu dowiedzenie się tego, co słuchacze naszego podcastu wiedzą po dwóch lub trzech odcinkach Raportu, Moskwa chce zagarnąć w negocjacjach wszystkie tereny odebrane Ukrainie.  Amerykańskie rewelacje nie kończą się jednak na odkryciu prawdziwych żądań Rosji - oto bowiem Stany Zjednoczone ponownie przeliczyły pomoc udzieloną Ukrainie. Okazuje się, że wyniosła ona nie 300, jak twierdził Donald Trump, a 100 mld dolarów. Witold Jurasz zauważa, że są to w gruncie rzeczy kwoty, które spokojnie Europa byłaby w stanie udźwignąć, wystarczy tylko szczera chęć. Kontynuując wątek stricte militarny, prowadzący odnotowują informację o tym, iż nawet połowa amunicji używanej przez Rosję pochodzi z Korei Północnej, co jest w gruncie rzeczy dobrą wiadomością, bo świadczy o tym, że Rosja jest także i w tym kwestii znacznie słabsza, niż się powszechnie uważa.    Odnosząc się do bestialskiego rosyjskiego ataku na Sumy, w którym zginęło kilkudziesięciu cywili, Witold Jurasz i Zbigniew Parafianowicz odnotowują, że tego samego dnia Izrael zbombardował ostatni działający szpital w Strefie Gazy. Z przykrością stwierdzają, że nie można spodziewać się, by Donald Trump, nawet przy wszystkich zastrzeżeniach wobec niego, szczególnie żywiołowo potępiał rosyjskie zbrodnie w sytuacji, gdy musiałby tego samego dnia milczeć w temacie poczynań izraelskiej armii. Różnica oczywiście jest zasadnicza - Izrael został zaatakowany przez Hamas, Rosja nie została zaatakowana przez Ukrainę. Nie zmienia to faktu, że Izrael traci resztki autorytetu, którym cieszył się jeszcze do niedawna na świecie.   W podcaście mowa jest też o kolejnych skandalach wśród białoruskiej opozycji oraz o historii jej czołowej działaczki, która zniknęła i, jak wszystko na to wskazuje, prawdopodobnie była agentką KGB. Wątek KGB w podcaście pojawia się również w kontekście byłego sędziego Tomasza Szmydta, który podszywając się pod współprowadzącego podcast Witolda Jurasza, usiłował uzyskać komentarz rzeczników Straży Granicznej do rzekomego przerzutu materiałów wybuchowych przez polsko-białoruską granicę. Prowadzący spodziewają się, że historia ta najprawdopodobniej będzie miała swój ciąg dalszy, a Białorusini i Rosjanie oskarżą Polskę lub Ukrainę o próbę zorganizowania zamachu. Odnośnie samej kradzieży tożsamości dziennikarza Onetu, Witold Jurasz stwierdza, że przyjmie przeprosiny Tomasza Szmydta - najchętniej, gdy ten w końcu trafi do polskiego więzienia.  Abstrahując od samego wymiaru etycznego całej tej białoruskiej prowokacji, najbardziej kompromitujący w całym zajściu był kompletny brak skuteczności byłego sędziego, który nie był w stanie wyciągnąć niczego od Straży Granicznej.    W dalszej części podcastu mowa jest o kolejnych rosyjskich dziennikarzach, którzy trafili do więzienia za działalność nie tyle opozycyjną, co po prostu niezależną. Obydwaj prowadzący jednoznacznie podkreślają, że jakkolwiek antyrosyjskie inklinacje są dziś wyrazem postawy etycznej, nie należy jednak zapominać o przyzwoitych Rosjanach, którzy wciąż walczą o prawdę.   Nie zabrakło też wątków wyborczych. Prowadzący skomentowali debatę kandydatów na prezydenta, w tym tezy wygłaszane przez Macieja Maciaka, który jest kandydatem wprost prorosyjskim. Witold Jurasz zauważa, że nie mniej skandaliczne są też od lat wygłaszane jawnie rasistowskie poglądy Grzegorz Braun.   Podcast zamykają dwa tematy - pierwszym z nich są próby podporządkowania sobie Uniwersytetu Harvarda przez Donalda Trumpa. Prowadzący odnotowują, że Harvard w istocie, tak jak twierdzi Trump, nie był w stanie właściwie reagować na przeradzanie się antyizraelskich protestów w antysemickie ekscesy. Nie zmienia to jednak faktu, że Trump poszedł zdecydowanie za daleko i zaczyna zdradzać tendencje już wprost autorytarne. Ostatnim poruszanym w podcaście tematem jest powołana przez Radosława Sikorskiego kapituła Nagrody Ministra Spraw Zagranicznych za historyczną książkę roku. W kapitule tej, co odnotowuje Witold Jurasz, jest zaskakująco mało historyków. Przede wszystkim jednak prowadzącego dziwi obecność w tym szanownym gremium magistra historii Jana Malickiego, który nie dalej niż dwa miesiące temu twierdził, że został pobity przez rosyjskie służby, czego nie potwierdziła jednak polska policja. Fakt, iż wspomniana persona została po takim skandalu i takiej kompromitacji powołana do jakiejkolwiek kapituły, pokazuje panującą w Polsce skalę bezwstydu. 

Pełnej wersji podcastu posłuchasz w aplikacji Onet Audio. [AUTOPROMOCJA] Gościem najnowszego odcinka podcastu Raport Międzynarodowy jest Radosław Pyffel ekspert w dziedzinie polityki międzynarodowej i Chin, analityk Instytutu Sobieskiego. Prowadzący Witold Jurasz i Zbigniew Parafianowicz pytają, czy Chiny zdołają przetrwać wojnę handlową ze Stanami Zjednoczonymi, czy rynek amerykański jest aż tak ważny dla chińskich eksporterów (15% chińskiego eksportu trafia do USA), żeby Pekin ugiął się pod presją Donalda Trumpa. Radosław Pyffel zwraca uwagę na rzecz z pozoru oczywistą - choć dla Donalda Trumpa najwyraźniej zaskakującą - Chiny do wojny handlowej ze Stanami Zjednoczonymi szykowały się już od wielu lat. Między innymi stąd brały się szeroko zakrojone starania, by zmniejszyć wspomniany eksport na rynek amerykański. Tym, czego tak naprawdę Pekin się obawiał, była zawsze pełnoskalowa wojna handlowa ze Stanami Zjednoczonymi, Unią Europejską, Japonią, Koreą i innymi sojusznikami USA równocześnie. To, co się stało, czyli wojna handlowa wypowiedziana przez Donalda Trumpa całemu światu, to w istocie najlepszy ze złych scenariuszy.   Prowadzący skupili się też na tym, jakim państwem są dzisiaj Chiny. Czy jest to kraj o średnim dochodzie, czy też państwo, które osiągnęło poziom dużego dobrobytu? W tle owych pytań pozostawała kwestia tego, czy Chiny są w stanie stymulować popyt wewnętrzny i w ten sposób zrekompensować utratę części lub, co mało prawdopodobne, całości rynku amerykańskiego.   Omówiona została też kontrowersyjna wypowiedź wiceprezydenta Stanów Zjednoczonych JD Vance’a, który nazwał Chińczyków “wieśniakami”. Radosław Pyffel odnosząc się do tej wypowiedzi, stwierdza, że dla niezwykle czułych na punkcie klasowości i prestiżu Chińczyków tego rodzaju wypowiedzi są po prostu niewybaczalne.   W dalszej części podcastu przedmiotem rozmowy jest kwestia zakresu chińskich aspiracji - czy współczesna Chińska Republika Ludowa jest imperialistyczna w taki sposób, jak Rosja, której ambicje nie znają w przenośni i dosłownie granic? Czy Chiny nadal posiadają zdolność do swego rodzaju powściągliwości? Radosław Pyffel wydaje się skłaniać ku opinii, że Pekin od Rosjan różni się w tym względzie zasadniczo. Wyjątkiem tu jest tylko sprawa Tajwanu. Na pytanie, czy Chiny mogą zdecydować się na próbę siłowego zajęcia wyspy, gość odpowiada: nic nie jest wykluczone, jednak w chińskiej kulturze strategicznej konieczność użycia siły jest w istocie postrzegana jako porażka. Ekspert przewiduje, że Pekin będzie zwiększał presję na Tajpej, przy jednoczesnym staraniu o uniknięcie rozwiązań siłowych.   Nie zabrakło też wątku Wietnamu, czy też szerzej - państw leżących w pobliżu Chin, które bardzo wyraźnie obawiały się wzrostu chińskiej potęgi. Paradoksalnie kraje te znalazły się w sytuacji zwarcia nie z Krajem Środka, lecz ze Stanami Zjednoczonymi, co w efekcie osłabia ewentualny antychiński sojusz. Z powyższego wynikałoby - o ironio! - że Donald Trump deklarując, iż Chiny są największym wyzwaniem dla Stanów Zjednoczonych, postarał się, by antychiński front znacząco osłabić.

Pełnej wersji podcastu posłuchasz w aplikacji Onet Audio. [AUTOPROMOCJA] Najnowszy odcinek podcastu Raport międzynarodowy składa się z dwóch części. W pierwszej prowadzący Witold Jurasz i Zbigniew Parafianowicz tradycyjnie omawiają wydarzenia, które miały miejsce w polityce. W drugiej gościem jest krytyk filmowy i publicysta Łukasz Adamski, który opowiada o kulturze woke, o tym, jak Hollywood niechcący i wbrew własnym poglądom wspomogło w efekcie prawicę w Stanach Zjednoczonych. Łukasz Adamski zaznacza przy tym, że jakkolwiek można przypisać stolicy filmu pewną tendencyjność, to główna idea Hollywood ma odcień zieleni amerykańskiego dolara, co powoduje, że po wyborze Donalda Trumpa Hollywood natychmiast przesunęło się ku centrum. Gość podcastu zaznacza, że z jednej strony polityczna poprawność w amerykańskiej kulturze poszła za daleko, z drugiej - trudno nie zauważyć, że lata systemowego rasizmu wymagały pewnych niestandardowych rozwiązań.     W pierwszej części podcastu Witold Jurasz i Zbigniew Parafianowicz najwięcej czasu poświęcają wojnie celnej, którą Donald Trump rozpoczął z całym światem. Zauważają, że w tym właśnie stwierdzeniu kryje się najprawdopodobniej przyczyna spodziewanej przez coraz więcej obserwatorów porażki amerykańskiego prezydenta. Stany Zjednoczone ponad wszelką wątpliwość są mocarstwem gospodarczym, jednak ich dominacja nie jest aż tak bezwarunkowa, by mogły toczyć wojnę handlową na skalę globalną. Witold Jurasz opisując działania Trumpa, relacjonuje poglądy wyrażone z jednej strony w tygodniku The Economist, który Trumpa jednoznacznie krytykuje, z drugiej cytuje byłego ministra finansów Grecji Janisa Warufakisa, który choć radykalnie inny od Trumpa w poglądach, podziela jego głęboki sceptycyzm względem obowiązującego globalnego systemu finansowego. Prowadzący podcast zaznaczają, że nie będąc ekonomistami, nie rozstrzygają sporu, starają się raczej przedstawić słuchaczom różne punkty widzenia.     Witold Jurasz zastanawia się, czy Donald Trump nie jest przypadkiem odpowiednikiem Michaiła Gorbaczowa - człowiekiem, który ma pewną intuicję, ale nie rozumie, co tak naprawdę zaczął reformować. Jeśli obawa ta się potwierdzi, polityka Trumpa skończy się dla Stanów Zjednoczonych katastrofą. W podcaście mowa jest też o wizycie amerykańskiej sekretarz do spraw bezpieczeństwa wewnętrznego Kristi Noem w niesławnym salwadorskim więzieniu, do którego Amerykanie deportują nie tylko przestępców, ale też ludzi całkowicie niewinnych. W ocenie Jurasza filmowanie się na tle pozbawionych jakichkolwiek praw więźniów jest dowodem moralnego upadku USA. Polemizuje z tym Parafianowicz, który uważa, że moralność w polityce ma znacznie mniejsze, niż sądzi jego rozmówca, znaczenie. Witold Jurasz z kolei uważa, że próba wyabstrahowania polityki od wartości i kult skuteczności to pułapka, w którą wpadło wielu analityków próbujących tłumaczyć polską politykę. Być może właśnie dlatego wygląda ona tak, jak wygląda, bo politycy zajęci są wyłącznie udowadnianiem, że potrafią być skuteczni.     Tematem rozmowy jest też zabójstwo palestyńskich ratowników medycznych przez armię izraelską i kolejne kłamstwa Izraelczyków na ten temat. Powraca też sprawa wyroku nałożonego na Marine Le Pen. Prowadzący odnoszą się do maila od jednego ze słuchaczy, który zaznacza, że wyroki zakazujące kandydowania zapadały już wcześniej we Francji. Kolejnym zagadnieniem są nominacje ambasadorskie i ich powiązanie ze skandalem na Wydziale Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego oraz aferą w Stowarzyszeniu Filmowców Polskich. Jurasz zaznacza, że sprawę łączy w zasadzie jedno - nadreprezentacja starszych panów, którzy nie są w stanie się odseparować od własnych stanowisk. Polska pełna jest utalentowanych 50-latków, którzy nie mogą doczekać się realizacji swoich karier, gdyż drogi awansu blokowane są przez ludzi, którzy w każdym innym zachodnim kraju dawno już byliby na emeryturach.

Gościem Witolda Jurasza i Zbigniewa Parafianowicza w najnowszym odcinku podcastu Raport Międzynarodowy jest historyk i publicysta Andrzej Krajewski. Punktem wyjścia do rozmowy jest jego książka “Rzeczpospolita kryzysowa”, w której wskazuje na podobieństwa między przedwojenną i współczesną Polską. Opowiada w niej o narodzinach naszej ojczyzny po I Wojnie Światowej, o towarzyszących temu procesowi niesamowitych politycznych turbulencjach, przywodzących niestety na myśl współczesną sytuację w kraju.     Andrzej Krajewski opowiada także o mniej znanych epizodach z historii II Rzeczpospolitej - między innymi o próbie przewrotu z 1919 roku nazywanym puczem Januszajtisa, który był w istocie operetkowym zamachem stanu. Określenie to przylgnęło do buntu części oficerów, bo cały manewr był zorganizowany tak nieudolnie i tak komicznie, że do dziś trwają spory, o co tak na prawdę zamachowcom chodziło. Tym, co uderza, jest jednak nie tyle skala bałaganu, co brak wyciągnięcia jakichkolwiek konsekwencji w stosunku do spiskowców.     Autor “Rzeczpospolitej kryzysowej” zwraca uwagę na specyficzną i niestety przypominjącą czasy współczesne politykę kadrową prowadzoną przez rządzącą w 20-leciu międzywojennym Sanację. Jej istotą było obsadzanie wszystkich stanowisk wyłącznie “swoimi” ludźmi. Wszystko to działo się w warunkach coraz bardziej niepokojącego otoczenia międzynarodowego, które mimo wszystko nie wywołało w ówczesnej polskiej klasie politycznej jakiejkolwiek refleksji. PPS i endecja były ze sobą tak skłócone, że nawet wiszące nad Polską widmo zagrożenia nie było w stanie pchnąć ich działaczy rzucenia w kąt banalnych politycznych podziałów. Temperatura politycznego sporu wciąż rosła.     Andrzej Krajewski zaznacza jednak, że analogię między sytuacją ówczesnej i dzisiejszej Polski nie idą tak niepokojąco daleko, jak mogłoby się wydawać. II Rzeczpospolita nie była w stanie tak naprawdę liczyć na sojuszników, czego doskonałym przykładem było zachowanie ówczesnego premiera Wielkiej Brytanii Lloyda George'a, który w istocie chciał podać Sowietom nasz kraj na talerzu. Jedynie dzięki odparciu bolszewickiej agresji zachodnie mocarstwa zaczęły się z nami liczyć, choć wciąż interesy Polski traktowane były wybiórczo.   Opowiadając o sytuacji międzynarodowej wokół naszej ojczyzny, Krajewski w swojej książce zwraca uwagę, że nieliczni polscy politycy w okresie II Rzeczypospolitej, którzy dostrzegali zagrożenie i chcieli kompromisu, byli odsuwani na boczny tor. Prowadzący podcast pytają Gościa, czy temperatura sporu była, tak jak obecnie, pokłosiem inteligenckości polskiej polityki. Czy przypadkiem tym, co łączy okres II Rzeczypospolitej i współczesność, nie jest właśnie nasza rodzima inteligencja? Czy to tej konkretnej grupie społecznej, od której oczekiwalibyśmy politycznej dojrzałości i odpowiedzialności, brakuje umiejętności wzniesienia się ponad trywialną walkę o władzę i wpływy? 

Najnowszy odcinek podcastu Raport Międzynarodowy nagrywany był jeszcze przed ogłoszeniem przez Donalda Trumpa ceł, które Stany Zjednoczone nałożyły na cały świat. Witold Jurasz i Zbigniew Parafianowicz konstatują, że decyzja ta oznacza koniec epoki w światowej gospodarce i zastanawiają się, czy Waszyngton ma realne powody, żeby w ten sposób postępować.     W podcaście mowa jest też o wyroku pozbawiającym Marine Le Pen biernego prawa wyborczego. W efekcie przywódczyni Zjednoczenia Narodowego - największej siły po prawej stronie francuskiej sceny politycznej zostaje wykluczona ze zbliżającego się wyścigu do Pałacu Elizejskiego. Obydwaj prowadzący nie mają wątpliwości, że Marine Le Pen najprawdopodobniej jest winna zarzucanych jej nadużyć. Równocześnie trudno im uwierzyć, że wyeliminowanie jej z wyścigu prezydenckiego jest przypadkiem. Czy druga strona sporu politycznego ma na tyle czyste ręce, by uciekać się do takich metod? Czy siły liberalne, walcząc w ten sposób z prawicą, nie osiągną skutku odwrotnego od zamierzonego?     Wątek rozprawy ze skrajną prawicą pojawia się również przy kwestii Węgier. Przyszły kanclerz Niemiec Friedrich Merz chce wstrzymać wypłatę środków unijnych dla Madziarów i odebrać Budapesztowi prawo głosu w Unii Europejskiej. Zbigniew Parafianowicz uważa, że takie działania są bezprawne. Witold Jurasz, nie polemizując konkretnie co do prawa, zauważa, że Węgry pod rządami Orbana faktycznie przestały być demokracją i w jakiś sposób muszą zostać ukarane.    Prowadzący podcast odnotowują też “wkurzenie” Donalda Trumpa na Władimira Putina i zastanawiają się, co z powyższego wynika. Konkluzji brak, bo amerykański prezydent “wkurza się” przynajmniej kilka razy w tygodniu, a obiekty jego “wkurzenia” zmieniają się jak w kalejdoskopie. Trudno już w tej chwili cokolwiek wywnioskować z tego co mówi, a nawet, co gorsza - robi Donald Trump.     W dalszej części podcastu obydwaj prowadzący odnotowują wypowiedź szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego, który stwierdził, że Polska mogłaby się bronić przez tydzień. Witold Jurasz i Zbigniew Parafianowicz omawiają również wpis Michała Dworczyka o produkcji amunicji. Co zaskakujące, były wiceminister obrony narodowej skrytykował zarówno rządzących, jak i własną formację. Za to ostatnie obydwaj prowadzący bardzo Michała Dworczyka chwalą, stwierdzając, że umiejętność uderzenia się we własną pierś to rzecz niezwykle w Polsce rzadka.     W podcaście mowa też o wypadku amerykańskich żołnierzy na Litwie i jego możliwych poważniejszych konsekwencjach dla obecności sił zbrojnych USA w Europie. Nie zabrakło też komentarza do zniknięcia jednej z liderek białoruskiej opozycji. Witold Jurasz i Zbigniew Parafianowicz zastanawiają się, czy została porwana, czy też była agentką KGB. Na koniec autorzy podcastu pochylili się nad dokumentem Pentagonu, z którego wynika, że Stany Zjednoczone niekoniecznie broniłyby Europy tak, jak do tej pory zakładaliśmy. 

Pełnej wersji podcastu posłuchasz w aplikacji Onet Audio. [AUTOPROMOCJA] Gościem Witolda Jurasza i Zbigniewa Parafianowicza w najnowszym odcinku podcastu Raport Międzynarodowy jest Szczepan Twardoch. Punktem wyjścia do rozmowy jest jego najnowsza książka - Null. Prowadzący zaczynają rozmowę od pytania: jaka intencja przyświecała pisarzowi, by opisać realia wojny w Ukrainie. Szczepan Twardoch z właściwą sobie prowokacyjną szczerością odpowiada, że napisał tę powieść dla pieniędzy.   Temat pieniędzy w rozmowie powróci w momencie, w którym prowadzący podcast spytają znanego z odważnego zabierania głosu w debacie publicznej Szczepana Twardocha - skąd bierze się tchórzostwo tak wielu uczestników polskiej debaty publicznej? Czy faktycznie jest to kwestia braku pieniędzy, czy też może nienasycenia, a może jednak to zwyczajne tchórzostwo? Czy każdą “powściągliwość” w ferowaniu opinii można tłumaczyć brakiem lub chęcią dorobienia się majątku?   Witold Jurasz i Zbigniew Parafianowicz pytają Szczepana Twardocha o jego perspektywę dotyczącą wojny. Czy Ukraińcy są w stanie się jeszcze długo bronić? Czy żołnierze nadal chcą walczyć, a może wojenne zmagania zmęczyły Ukrainę i Ukraińców tak bardzo, że marzą tylko o pokoju, nawet jeśli ten miałby być niesprawiedliwy? Pisarz odpowiada na to pytanie opowieścią z tytułowego Nulla, czyli przyfrontowej strefy. Będąc tam Szczepan Twardoch przebywał w bunkrze z żołnierzami, którzy w owym małym pomieszczeniu spędzili nie parę dni czy tygodni, a kilka miesięcy, w czasie których przywykli do tej trudnej rzeczywistości.    Autorzy podcastu pytają Szczepana Twardocha, czy obrońcy Ukrainy, którzy w tej wojnie stoją po właściwej stronie, zawsze są ludźmi dobrymi, czy też może czasem reprezentują poglądy, z którymi nie sposób się zgodzić. Pisarz zauważa, że wojsko ukraińskie w zasadniczy sposób różni się od większości innych współczesnych sił zbrojnych świata. To armia obywatelska, a w niej żołnierze wywodzący się zarówno ze środowisk skrajnej prawicy, jak i komun ekologicznych. Te wszystkie grupy, często mające radykalnie inny rodowód, połączyła chęć obrony ojczyzny.   Pojawia się w końcu sprawa rosyjskiej kultury. Czy należy kancelować rosyjskich artystów? Czym powinno różnić się podejście do tych, którzy popierają Władimira Putina, od tych, którzy zachowują neutralność i starają się nie zabierać głosu. I wreszcie co z tymi, którzy z Rosji wyemigrowali lub też w Rosji pozostając, protestują w ten czy inny sposób przeciwko wojnie. Szczepan Twardoch zauważa, że niestety nawet ludzie popierający zbrodniczą ideologię czasem pozostają wielkimi artystami. W podcaście pojawia się też wątek powrotu z piekła wojny. Czy ukraińscy żołnierze, którzy widzieli tyle śmierci i cierpienia, będą w stanie wrócić do swojego starego, normalnego, cywilnego życia? Czy też wojna pozostanie z nimi już na zawsze i stanie się częścią ich DNA?

Pełnej wersji podcastu posłuchasz w aplikacji Onet Audio. [AUTOPROMOCJA] W najnowszym odcinku podcastu Raport Międzynarodowy prowadzący Witold Jurasz i Zbigniew Parafianowicz bardzo często i bardzo głęboko się dziwią. Na początku dziwią się, że jako dziennikarze, rozmawiając o plotkach, stosują dalej idące zabezpieczenia niż rozmawiający o atakach bombowych na Jemen przywódcy Stanów Zjednoczonych. To, że polscy politycy beztrosko gaworzą sobie za pomocą różnego rodzaju komunikatorów ani Jurasza ani Parafianowicza już – dodajmy – dawno dziwić przestało, choć obdywaj ośmielają się zauważyć, że Polska pewnie coś czasem powinna ukrywać nie tylko przed rosyjskim FSB i GRU, czy też białoruskim KGB, ale też przed CIA. Ale że nic do ukrycia nie ma na przykład szef CIA to już autorów podcastów jednak trochę zdziwiło.  Odnosząc się bezpośrednio do kwestii bombardowania Jemenu i antyeuropejskiej obsesji wiceprezydenta J.D. Vance’a, Witold Jurasz zauważa, że Stany Zjednoczone zaatakowały Huti w Jemenie przede wszystkim z powodu ataków Huti na Izrael, a nie ze względu na swobodę żeglugi. Z tą opinią nie do końca zgadza się Zbigniew Parafianowicz (czyli prawoskrzydłowy w podcaście Raport Międzynarodowy), który zauważa, że w istocie Europa w sprawie swobody żeglugi, od której zależy gospodarczo, robi niewiele, i w tym sensie Amerykanie, krytykując Unię Europejską czy szerzej – Europę, mają rację. O ile w tej sprawie prowadzący podcast się ze sobą nie do końca ze sobą zgadzają, to łączy ich kolejne zdziwienie. Jurasz i Parafianowicz nadziwić się nie mogą widząc jak siły głównego nurtu mają niezmiennie dwie lewe ręce i jak dla odmiany umiejąca ów brak sprawczości mainstreamu zauważyć prawica, ma dla odmiany dla odmiany tendencję do „odjazdu”. Tego wątku prowadzący z troski o kondycję emocjonalną słuchaczy podcastu nie kontynuują.  Zbigniew Parafianowicz i Witold Jurasz dziwią się też wielce komentując wypowiedzi specjalnego wysłannika Donalda Trumpa, Steve’a Witkoffa, który, udzielając wywiadu Tuckerowi Carlsonowi, wzruszał się modlitwą Władimira Putina. Putin miał po nieudanym zamachu na Donalda Trumpa udać się do – jak się wyraził Witkoff – lokalnego kościoła, by pomodlić się w intencji Trumpa. Wypowiedź ta, jak zauważają obydwaj prowadzący, świadczy o tym, że Witkoff nie ma zielonego pojęcia o rosyjskich realiach, ani też najwyraźniej nie zdaje sobie sprawy z tego, że Putin w cerkwi się nie modli, a jedynie porusza ustami. Witkoff, gdyby wiedział cokolwiek, pewnie wiedziałby, że Putin udaje jedynie człowieka wierzącego. Ale nie wie, podobnie jak niewiele wie o Rosji jego szef.  W wywiadzie Witkoffa dla Carlsona bardziej niepokojące od treści, które Jurasz i Parafianowicz kwitują zdziwieniem, są wypowiedzi amerykańskiego rozmówcy Władimira Putina na temat państwa ukraińskiego. Witkoff wprost już bowiem cytuje rosyjską propagandę. Prowadzących podcast to – wyjaśnijmy – jednak już nie dziwi, bo rządzący Stanami Zjednoczonymi do tego zdołali już i Jurasza i Parafianowicza przyzwyczaić.   Jak zauważają obydwaj prowadzący, kopią rosyjskiej propagandy są niestety również słowa wiceprezydenta Stanów Zjednoczonych na temat Grenlandii. Witold Jurasz i Zbigniew Parafianowicz po raz kolejny ze smutkiem konstatują, że obecna administracja amerykańska mentalnie niewiele różni się od przywódców na Kremlu. W dalszej części podcastu Witold Jurasz i Zbigniew Parafianowicz odnotowują wywiad Siergieja Ławrowa, w którym szef rosyjskiej dyplomacji mówił o rozmowach rosyjsko-amerykańskich na temat wznowienia dostaw rosyjskiego gazu do Europy. W tym punkcie Zbigniew Parafianowicz zauważa, że dostawami tymi zainteresowane są nie tylko, jak zazwyczaj się w Polsce sądzi, Niemcy, ale również twardo antyrosyjskie Czechy. Na tę ostatnią uwagę odpowiada Witold Jurasz, stwierdzając, że istotą dyplomacji jest to, że czasami wykonuje się ruchy w przeciwnych kierunkach. W dalszej części podcastu mowa jest o skazaniu ukraińskich jeńców przez rosyjski „sąd” na kary więzienia za terroryzm. Przy tej okazji prowadzący zastanawiają się, jak daleko powinien posunąć się Zachód w relacjach z Rosją i czy powinniśmy np. zacząć brać zakładników, podrzucać nieistniejące dowody i skazywać niewinnych ludzi – lub też w każdym razie pokazać, że jesteśmy do tego zdolni. Obydwaj prowadzący stwierdzają jednoznacznie, że takie działanie byłoby amoralne, ale z drugiej strony zastanawiają się, czy istnieje jakaś inna metoda, która pozwoli Europie się bronić. Po tej części podcastu uważni słuchacze mogą odnotować cięcia i trzaski. Są one skutkiem tego, że Jurasz i Parafianowicz, gdy usłyszeli co sami rozważali, postanowili udać się do lokalnego kościoła i się wyspowiadać. I jest to taka sama prawda, jak to, że Putin się modlił w intencji Trumpa. Prawdy zaś, jak uczył ksiądz profesor Józef Tischner, są trzy: „świnta prawda, tys prawda i g… prawda”. W podcaście mowa jest też o sytuacji politycznej w Turcji, w której prezydent Recep Tayyip Erdoğan postanowił skierować lidera opozycji do lokalnego więzienia. Jak zauważa Zbigniew Parafianowicz, stało się tak w wyniku przeświadczeniu prezydenta Turcji, że amerykańska administracja nie jest już zainteresowana tym, czy Turcja pozostanie bardzo specyficzną, ale jednak demokracją, czy też osunie się już całkowicie w kierunku dyktatury. Prowadzący przypominają również historię przedwojennej syjonistycznej organizacji Bejtar, założonej co prawda w Rydze, ale działającej w Polsce. Zastanawiają się, czy współczesny amerykański Bejtar ma cokolwiek wspólnego z organizacją Żabotyńskiego. Na końcu podcastu Witold Jurasz zapowiada publikację w Onecie na temat polityki zagranicznej Jana Pawła II, stwierdzając, że tak zwana Ostpolitik Stolicy Apostolskiej, wbrew temu, co twierdzą liczni polscy komentatorzy, była kontynuowana także w czasach pontyfikatu papieża Polaka.

[WSPÓŁPRACA REKLAMOWA] Gościnią Witolda Jurasza i Zbigniewa Parafianowicza w najnowszym odcinku podcastu “Raport Międzynarodowy” jest dyrektor Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce, Katarzyna Smyk. Tematem rozmowy jest opublikowana przez Komisję Europejską biała księga ds. obronności. Dziennikarze rozmowę zaczynają jednak nie od pytań o samą białą księgę, lecz o to, czy atmosfera na korytarzach władzy w Brukseli w stosunku do Rosji rzeczywiście się zmienia, czy jedynie ulega modyfikacji w wyniku wojny w Ukrainie. Jeśli chodzi o samą białą księgę, prowadzący pytają, dlaczego Komisja Europejska postanowiła uruchomić jedynie (a może aż) 150 miliardów euro i dlaczego zbrojenia nie mogą być finansowane poprzez emisję euroobligacji, czy też ze wspólnego długo, co byłoby rozwiązaniem najbardziej korzystnym z punktu widzenia Polski. Katarzyna Smyk, która – podkreślmy – jest urzędniczką, a nie polityczką, przez co jej swoboda wypowiedzi jest, rzecz jasna, bardziej ograniczona, odpowiada, że Komisja Europejska stara się proponować takie rozwiązania, które zostaną zaakceptowane przez wszystkie państwa członkowskie. Choć tego już gościni podcastu wprost nie mówi, to powoduje, że wszelkie pretensje należy kierować bardziej do państw członkowskich niż do Komisji Europejskiej, która po prostu musi uwzględniać realia. Gościni “Raportu Międzynarodowego” podkreśla także, że 150 miliardów euro to nie jedyne pieniądze, które zostały uwolnione przez Komisję Europejską – należy również pamiętać o 650 miliardach euro, tj. kwocie, którą państwa członkowskie Unii Europejskiej mogą dodatkowo wydać, ponieważ w odniesieniu do tych środków nie obowiązuje procedura nadmiernego deficytu. Katarzyna Smyk bardzo wyraźnie zaznacza, że ten zapis zostaje wprowadzony w wyniku starań polskiej dyplomacji, gdyż nasz kraj – jako ten, który wydaje najwięcej na zbrojenia – był zainteresowany właśnie takim rozwiązaniem. Na pytanie, czy mechanizmy wprowadzane przez Komisję Europejską nie uderzają w amerykański przemysł zbrojeniowy, gościni podcastu odpowiada jednoznacznie negatywnie, zaznaczając jednocześnie, że oczywiście celem Brukseli jest stymulowanie wzrostu produkcji zbrojeniowej w Europie. Jeśli chodzi o polityczne zapisy białej księgi, Witold Jurasz pyta, czy zdefiniowanie Chin jako państwa stanowiącego wyzwanie podobne do Rosji nie jest w rzeczywistości niekorzystne, gdyż stawianie Chin i Rosji w jednym szeregu tak naprawdę działa na korzyść Moskwy. Tematem rozmowy jest również unijna biurokracja i problem polegający na tym, że wszelkie inwestycje zbrojeniowe musiały dotychczas przechodzić przez procedury uzyskiwania zgód, na przykład środowiskowych. W odpowiedzi na to pytanie Katarzyna Smyk bardzo wyraźnie podkreśla, że Komisja Europejska dostrzega ten problem i w białej księdze proponuje uproszczenie procedur, tak aby produkcja zbrojeniowa, w tym przede wszystkim produkcja amunicji, mogła ruszyć w najbliższym czasie. Zbigniew Parafianowicz i Witold Jurasz pytają również, dlaczego w białej księdze nie znajdują się zapisy dotyczące utrzymania sankcji na Rosję ani takie, które wykluczają ponowne uruchomienie gazociągów Nord Stream oraz Nord Stream 2. Dziennikarze zwracają także uwagę na jeden z zapisów białej księgi, w którym mowa jest o dostarczeniu Ukrainie w 2025 roku dwóch milionów sztuk amunicji artyleryjskiej. Przy czym mowa zarówno o dostawach z istniejących już zapasów, jak i o zakupach nowo wyprodukowanych pocisków. Autorzy podcastu pytają Katarzynę Smyk, czy takie sformułowanie nie oznacza przyznania, że Europa nie jest w stanie wyprodukować wspomnianej wyżej liczby pocisków artyleryjskich, a zatem – aby dostarczyć dwa miliony sztuk – musi sięgać do już uszczuplonych zapasów. Partnerem komercyjnym odcinka jest Komisja Europejska.

Pełnej wersji podcastu posłuchasz w aplikacji Onet Audio. [AUTOPROMOCJA] Głównym tematem najnowszego odcinka "Raportu Międzynarodowego" jest porażka Donalda Trumpa, który nie zdołał namówić Władimira Putina na zawieszenie broni w Ukrainie. Witold Jurasz i Zbigniew Parafianowicz zastanawiają się, czy amerykański prezydent wyciągnie z tej sytuacji wnioski, czy też jego chęć resetu z Rosją jest tak silna, że fakt, iż Putin nie idzie na żadne ustępstwa w sprawie Ukrainy – być może dla Trumpa drugorzędnej – nie będzie miał dla niego większego znaczenia. Prowadzący podcast odnotowują również coraz większe porażki Ukrainy w okupowanych do niedawna fragmentach obwodu kurskiego i stwierdzają, że Ukraina najprawdopodobniej niestety nie będzie miała możliwości handlowania okupowanymi terytoriami z Rosją. Tematem rozmowy są też wypowiedzi Andrzeja Dudy na temat broni atomowej. Witold Jurasz zauważa, że choć tradycyjnie takich spraw, jak dyslokacja broni atomowej, nie załatwia się w sposób, w jaki próbował to zrobić polski prezydent, to równocześnie sprawa ta najprawdopodobniej nie da się również rozwiązać tradycyjnymi metodami dyplomatycznymi. Może to wskazywać, że celem prezydenta nie było załatwienie sprawy, a jedynie wywołanie debaty na ten temat. Zbigniew Parafianowicz z kolei stwierdza, że nawet jeśli tak było, to fakt, że wiceprezydent Stanów Zjednoczonych J.D. Vance natychmiast negatywnie zareagował na wypowiedź Andrzeja Dudy, sprawia, że szanse na ściągnięcie amerykańskiej broni nuklearnej do Polski są mniejsze, a nie większe. Obaj prowadzący z uznaniem odnotowują zapowiedź wyjścia Polski z konwencji o zakazie min przeciwpiechotnych i przypominają, że o potrzebie takiego ruchu wspominali wielokrotnie. W podcaście pojawia się również kwestia tego, czy Rosja może zablokować dyslokację europejskich sił pokojowych w Ukrainie, czy też decyzja w tej sprawie będzie zależała wyłącznie od Ukrainy i jej europejskich sojuszników. Inne tematy poruszane w odcinku to: wznowione izraelskie ataki w Strefie Gazy, spotkanie króla Wielkiej Brytanii z premierem Kanady oraz amerykańskie uderzenia na Huti w Jemenie. Pojawia się również polski wątek, dotyczący okoliczności i powodów ataków na szefa Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych (PISM). Witold Jurasz zauważa, że krytyka, która pojawia się wokół tej postaci, nie ma żadnych merytorycznych podstaw, a jest wynikiem działań ludzi związanych z układem towarzyskim rządzącym PISM-em za czasów PiS. Prowadzący podkreślają, że w polskim życiu publicznym linie podziału nie przebiegają według klasycznych osi politycznych czy światopoglądowych, lecz opierają się na przynależności do określonych elit towarzyskich. Witold Jurasz ironicznie zauważa, że najlepszym sposobem na poprawienie wizerunku nowego szefa PISM mogłoby być częstsze zapraszanie na konferencje osób niegdyś wpływowych w przeszłości, zapewnianie im honorariów za teksty i wystąpienia – bo to właśnie układy, a nie kompetencje, będą decydowały o tym, jak będzie się mówić o nowym szefie PISM. Drugim polskim wątkiem w podcaście jest zmiana na stanowisku ambasadora Izraela w Polsce. Witold Jurasz komentuje wywiad byłego ambasadora Yacova Livne dla TVN24, w którym ten nie był w stanie jednoznacznie potępić określenia “polskie obozy koncentracyjne”. Prowadzący zgodnie stwierdzają, że dla dobra relacji polsko-izraelskich oraz polsko-żydowskich dobrze się stało, że Livne zakończył swoją misję dyplomatyczną w Warszawie. Witold Jurasz i Zbigniew Parafianowicz zwracają także uwagę na decyzję USA o wstrzymaniu finansowania Radia Wolna Europa i Głosu Ameryki.  W tym odcinku “Raportu Międzynarodowego” pojawia się też analiza książki Marca Dunkelmana “Why Nothing Works”. Autor opisuje zjawisko “vetokracji”, czyli paraliżu decyzyjnego na Zachodzie, spowodowanego nadmierną liczbą przepisów pozwalających blokować każdą większą inwestycję. Dunkelman zauważa, że frustracja z tym związana stała się jednym z motorów napędowych popularności polityków populistycznych, takich jak Donald Trump. Na końcu podcastu prowadzący komentują przypadek sześcioletniego dziecka, które trafiło do szpitala w ciężkim stanie z powodu braku szczepienia przeciw błonicy. Witold Jurasz stanowczo stwierdza, że państwo powinno walczyć z głupotą ruchów antyszczepionkowych bardziej stanowczo i że kalendarz szczepień obowiązkowych powinien być rzeczywiście obowiązkowy, a nie opcjonalny. Podkreśla również, że Rosja, choć sama promuje antyszczepionkowe narracje na Zachodzie, wewnętrznie stosuje bardzo rygorystyczne zasady dotyczące szczepień.

Pełnej wersji podcastu posłuchasz w aplikacji Onet Audio. [AUTOPROMOCJA] Gośćmi Witolda Jurasza oraz Zbigniewa Parafianowicza w najnowszym odcinku podcastu “Raport Międzynarodowy” są Jakub Dymek oraz Marcin Giełzak, czyli prowadzący w pewnym stopniu konkurencyjnego podcastu “Dwie Lewe Ręce”. Tematem rozmowy jest kwestia wzrostu siły skrajnej prawicy, przy czym sami gospodarze podcastu spierają się między sobą, czy Konfederacja i PiS to skrajna prawica – jak twierdzi Witold Jurasz – czy też w gruncie rzeczy prawica umiarkowana, do czego skłania się Zbigniew Parafianowicz. Przede wszystkim jednak pytaniem, na które wszyscy rozmówcy szukają odpowiedzi, jest to, czy siły liberalne mają jakikolwiek pomysł na powstrzymanie marszu po władzę AfD w Niemczech, Zjednoczenia Narodowego we Francji, a w Polsce – Konfederacji i PiS-u. Witold Jurasz i Zbigniew Parafianowicz pytają swoich gości, czy przyczyną skrętu europejskich społeczeństw na prawo jest porzucenie klasy robotniczej i klasy średniej przez siły głównego nurtu, czy też może istnieją inne, pozaekonomiczne powody. Witold Jurasz zadaje prowokacyjne pytanie: czy tzw. europejski mainstream nie miał w ostatnich latach kłopotu z patriotyzmem? I czy naiwna wiara w to, że większość ludzi identyfikuje się już bardziej jako Europejczycy niż odpowiednio Niemcy, Francuzi, Włosi czy Polacy, nie jest przyczyną wzrostu znaczenia skrajnej prawicy? Prowadzący podcast pytają swoich gości, czy jest przypadkiem, że siły głównego nurtu same siebie określają jako "liberalny salon", a czasem jako "liberalne elity"? I czy fakt, że w owych określeniach znajdują się słowa sugerujące przynależność do klasy wyższej, nie jest przypadkiem grzechem pierworodnym sił liberalnych, które najwyraźniej lubią podkreślać, że są lub też czują się lepsze od swoich konkurentów? Witold Jurasz zadaje w tym kontekście prowokacyjne pytanie: czy polski liberalny salon to w istocie klasa wyższa, czy też może polscy liberałowie to ludzie w większości pochodzący z awansu społecznego? Na to pytanie odpowiada Jakub Dymek, który nieco inaczej patrzy na problem starych oraz nowych pieniędzy i wcale nie jest pewny, czy stare pieniądze to na pewno lepsze rozwiązanie dla polskiej polityki. W rozmowie pojawia się też kwestia uczciwości jako kategorii politycznej. W tym punkcie również pojawia się spór. Część uczestników debaty jest zdania, że nieuczciwość polityków PiS nie ma znaczenia, ponieważ wielu polityków po stronie liberalnej również ma z uczciwością kłopot. Inni zwracają uwagę, że uczciwość w ogóle nie jest kategorią, która decyduje o zwycięstwie lub porażce. Bo gdyby tak było, to Donald Trump nigdy nie zostałby ponownie wybrany na prezydenta Stanów Zjednoczonych. W pewnym momencie rozmowy podcast “Raport Międzynarodowy” powinien zmienić nazwę na “Raport z zoo”, gdyż uczestnicy rozmowy debatują nad dylematem pawia i papugi. Zwracają uwagę, że polskie elity polityczne zdecydowanie zbyt często dzielą się według schematu, w którym jedni są niczym pawie i czują się lepsi od innych państw i narodów europejskich, a inni dla odmiany zachowują się jak papugi i pragną naśladować inne państwa i narody. Być może, jak zgadzają się wszyscy uczestnicy rozmowy, rozwiązaniem byłoby to, by nie być ani pawiem, ani papugą – tyle że to, póki co, jest nierealne. W rozmowie pojawia się, jak zawsze w tego rodzaju przypadkach, teza Roberta Krasowskiego, który widzi problem polskiej polityki w jej inteligenckim, czy też – jak chcieliby inni – postinteligenckim charakterze. W trakcie dyskusji mowa jest też oczywiście o Elonie Musku, który tydzień temu w wywiadzie dla CNN stwierdził, że podstawowym problemem Zachodu jest empatia, z którą należałoby się pożegnać. Prowadzący podcast i goście zgadzają się, że tego rodzaju w istocie antychrześcijańskie stwierdzenia Muska są bliskie wielu politykom Konfederacji. Przy czym goście podcastu zwracają uwagę, że tego rodzaju brutalny język nie jest niczym nowym w polityce, a jedynie konsekwencją języka stosowanego przez lata przez siły liberalne. Konfederacja – jak stwierdzają Jakub Dymek i Marcin Giełzak – poszła jedynie krok dalej, ale poszła ścieżką wytyczoną już dawno przez polskich liberałów. W części już stricte międzynarodowej prowadzący podcast pytają swoich gości o to, czy są jakieś granice obrony demokracji i czy w ramach obrony demokracji można postępować wbrew jej podstawowym zasadom, np. eliminując za pomocą procedur sądowych bądź quasi-sądowych niektórych skrajnych kandydatów. Dokładnie tak zrobiono to w Rumunii, gdzie wykluczono polityków, w tym najpopularniejszego kandydata na prezydenta, na podstawie tak naprawdę operacyjnej wiedzy służb specjalnych i bez jakiegokolwiek wyroku niezawisłego sądu w tej sprawie. Pomiędzy prowadzącymi w tej sprawie nie ma konsensusu.