Jak nauka obaliła mit czerwonego wina

W dzisiejszym odcinku naszego podcastu zabiorę Was w fascynującą podróż przez czas i przestrzeń, abyśmy wspólnie prześledzili dzieje naszego kosmicznego domu - Układu Słonecznego. Cofniemy się o miliardy lat, do czasów gdy Słońce i planety dopiero się rodziły z chaosu, by odkryć, jak z obłoków pyłu i gazu wyłonił się znajomy nam dziś porządek. Przed nami opowieść pełna gwałtownych zderzeń, grawitacyjnych przepychanek i epickiego bombardowania młodych planet. Ale także historia niezwykłej harmonii i przypadku, bez których nie byłoby tu dziś ani Ziemi, ani nas samych. Zapnijcie pasy, bo oto wyruszamy w przeszłość!

Kieliszek czerwonego wina dziennie jest dobry na serce - ten tekst słyszał pewnie każdy z was. Tylko że to kompletna bzdura, a historia jak doszło do tej spektakularnej pomyłki, która prawdpodobnie kosztowała życie wiele osób jest facynująca i obejmuje między innymi dość głupi błąd popełniony przez wielu badaczy, konferencję naukową zorganizowaną przez producentów alkoholu i jednego naukowca, który poświęcił całe życie by obalić ten mit.

Zapraszam was w fascynującą podróż w przeszłość, aby poznać niezwykłą historię tatuaży. Chociaż dziś tatuaże są modne i powszechne, niewiele osób wie, że są one jedną z najstarszych form sztuki i modyfikacji ciała praktykowanych przez ludzkość. Badania archeologiczne wykazały, że tatuaż towarzyszył człowiekowi od co najmniej neolitu, a najstarsze fizyczne dowody sięgają aż 4 tysiąclecia przed naszą erą. Jak to się stało, że zdobienie skóry na stałe rysunkami stało się tak popularne? Jak wyglądały tatuaże naszych praprzodków? Jakie miały znaczenie? Tego wszystkiego dowiecie się z dzisiejszego odcinka. 

W najnowszym odcinku mojego podcastu zgłębimy początki rodzaju ludzkiego i przyjrzymy się tajemniczej historii Homo habilis - jednego z najstarszych przodków współczesnego człowieka. Ten epizod zabierze Cię w podróż w czasie 2,5 miliona lat wstecz, kiedy to pojawił się ten tajemniczy gatunek hominida. Odkryjmy razem kluczowe fakty na temat tego niezwykłego przodka - jego rozmiary, narzędzia jakich używał, sposób odżywiania i być może nawet początki mowy. Posłuchaj jak naukowcy odkryli pozostałości Homo habilis w Olduvai w Tanzanii i co one mówią nam o tym odległym krewnym.

W pierwszym odcinku wiadomości ze świata nauki zapraszam na historię o tym, jak rosyjska sonda rozbiła się na Księżycu, a indyjska wręcz przeciwnie, o pierwszym od 84 lat huraganie w Kalifornii, o tym jak sztuczna inteligencja przywraca ludziom mowę oraz o nowym badaniu szkodliwości soli.

Chcesz poznać historię naszych sąsiadów, z którymi dzieliliśmy ziemię kilkadziesiąt tysięcy lat temu? Przywitaj się z neandertalczykami: to nie tylko nasi prehistoryczni krewni, to porywający rozdział w historii ludzkości. Neandertalczycy często są przedstawiani jako bardzo prymitywne istoty, tego określenia używa się nawet jako obrazy. Tymczasem te potężne istoty tworzyły narzędzia, wzniecały ogień i prawdopodobnie tworzyły sztukę. Zapraszam w podróż po zakątkach naszej prehistorii.

W latach 40-tych rząd Stanów Zjednoczonych prowadził nieetyczne badania medyczne w Gwatemali, celowo zarażając setki osób kiłą i rzeżączką bez ich zgody. W tym mrocznym odcinku podcastu przyglądamy się szokującym faktom na temat tych eksperymentów - od ich rasistowskich początków, poprzez okrutne metody badawcze, po długą walkę ofiar o sprawiedliwość. Dowiesz się jak amerykańscy lekarze wykorzystywali bezbronną ludność Gwatemali do testowania chorób przenoszonych drogą płciową oraz jak te nieetyczne eksperymenty zostały ujawnione dopiero po latach. Jeśli interesują Cię mroczne historie medycyny i nadużycia władzy, ten odcinek jest dla Ciebie.

Odkryj fascynującą historię pierwszego wykorzystania analizy DNA w śledztwie kryminalnym. W najnowszym odcinku podcastu przyjrzyjmy się sprawie z 1986 roku, która zszokowała spokojną wioskę Narborough w Wielkiej Brytanii, gdzie dwie młode dziewczyny zostały brutalnie zamordowane. Dowiedz się, jak nauka, w postaci nowatorskich badań genetycznych profesora Aleca Jeffreysa, pomogła uwolnić niewinnego człowieka i doprowadzić prawdziwego mordercę przed oblicze sprawiedliwości. Ten odcinek to nie tylko mroczna historia kryminalna, ale także wnikliwe spojrzenie na rozwój nauki genetycznej i jej wpływ na dzisiejszą kryminalistykę. Posłuchaj teraz, aby dowiedzieć się więcej o tym, jak DNA zmieniło sposób, w jaki rozwiązujemy zbrodnie.

Kosmiczna tragedia. Jak NASA naprawiła wzrok Teleskopu Hubble’a? W tym odcinku podcastu opowiadam niesamowitą historię naprawy Kosmicznego Teleskopu Hubble’a. Dowiesz się, jak błąd w polerowaniu głównego zwierciadła spowodował, że zdjęcia z Hubble'a były rozmazane po wystrzeleniu w kosmos w 1990 roku. Posłuchasz o tym, jak NASA stworzyła plan ratunkowy dla tego teleskopu wartego 1,5 mld dolarów i zorganizowała pierwszą misję serwisową w kosmosie. Opowiem o heroicznych wysiłkach astronautów, by w kosmosie wymienić części i zamontować specjalne soczewki korygujące, które przywróciły wzrok Hubble'owi.

W tym odcinku pod lupę bierzemy życie i osiągnięcia Lisy Meitner, niesłusznie zapomnianej pionierki fizyki jądrowej. Znana przede wszystkim ze swojego wkładu w odkrycie procesu rozszczepienia jądra atomowego, Meitner łączyła niesłychane umiejętności naukowe z niezłomnym charakterem, który pozwolił jej przetrwać w erze dominacji mężczyzn w świecie nauki i zmagania z nazizmem. Poruszymy jej współpracę z Otto Hahnem, kontrowersje dotyczące ominięcia jej w nadaniu Nagrody Nobla oraz jej nieoceniony wpływ na rozwój fizyki jądrowej. Dowiedz się więcej o tym, jak jej odkrycia zmieniły nasze rozumienie energii jądrowej i przyczyniły się do rozwoju broni atomowej. Dlaczego w przeciwieństwie do Oppenheimera nie chciała dołączyć do Projektu Manhattan?