#198 - Angst, idealisme en nihilisme met Tim Hofman en Stefan Paas

Kunnen we nog vechten voor iets dat groter is dan onszelf? Het is een van de vragen die we voorleggen aan Kajsa Ollongren, demissionair minister van Defensie. Alhoewel demissionair, de Kamer heeft haar de bevoegdheid gegeven om te doen wat nodig is in deze tumultueuze tijd. De oorlog in Oekraïne heeft haar ministerschap bepaald, ze bezocht het land vorige week nog. Hoe gaat het daar nu? Kan Oekraïne Rusland van het lijf houden of is het een oneerlijke strijd?  De strijdlustigheid en veerkracht van Oekraïne riep in het Westen veel bewondering op, maar hoe kan het dat als het om vechtbereidheid gaat Nederland steevast onderaan alle internationale lijstjes bungelt? Zijn wij te soft? Kunnen wij ons nog wel inzetten voor iets dat groter is dan onszelf? Poetin motiveert Russen met een nationalistisch en zelfs religieus verhaal, wat kunnen wij daar in Nederland tegenover zetten? Wat is óns verhaal?  David Boogerd in gesprek met demissionair minister en D66-politica Kajsa Ollongren en vaste gast, theoloog Stefan Paas, professor aan de VU in Amsterdam en de Theologische Universiteit Utrecht. 📱 Volg ons op Instagram (https://www.instagram.com/deongelooflijke/) 📱 Volg David op X (https://twitter.com/David_Boogerd)of LinkedIn (https://www.linkedin.com/in/david-boogerd-44207a7b?originalSubdomain=nl) 📖 De Preek van de Leek van Kajsa Ollongren (https://www.rijksoverheid.nl/documenten/toespraken/2023/10/29/toespraak-minister-ollongren-preek-van-de-leek)

Presentator, journalist en schrijver Tim Hofman is terug in de Ongelooflijke en dat zijn altijd geanimeerde gesprekken die echt ergens over gaan. Zo komen we in dit gesprek uit bij de vraag: wat is goed en kwaad eigenlijk? Is er een soort absolute moraal of moet iedereen zelf bepalen wat goed of fout is? Maar eerst hebben we het over angst, want dat is het thema van Tims nieuwe boek 'Goede moed, een pleidooi voor een minder bang bestaan'. Daarin kijkt hij kritisch naar de samenleving en constateert dat veel van onze problemen te maken hebben met angst. Zelf worstelde Tim ook ontzettend met faalangst en hypochondrie, soms had hij wel tien angstaanvallen op een dag. Hoe kwam hij daarvan af? En hoe verhoudt zijn activistische houding zich eigenlijk met zijn nihilistische wereldbeeld?  David Boogerd in gesprek met Tim Hofman en natuurlijk vaste gast theoloog Stefan Paas, professor aan de VU in Amsterdam en de Theologische Universiteit Utrecht. 📱 Volg ons op Instagram (https://www.instagram.com/deongelooflijke/) 📱 Volg David op X (https://twitter.com/David_Boogerd)of LinkedIn (https://www.linkedin.com/in/david-boogerd-44207a7b?originalSubdomain=nl) 🎧 Afl. 61 - De zin en onzin van religie met Tim Hofman en Stefan Paas (https://www.nporadio1.nl/podcasts/de-ongelooflijke-podcast/58404/61-de-zin-en-onzin-van-religie-met-tim-hofman-en-stefan-paas) 🎧 Afl. 174 - De economische en culturele strijd achter de onvrede in onze samenleving (met Paul Schenderling over neoliberalisme) (https://www.nporadio1.nl/podcasts/de-ongelooflijke-podcast/101150/174-de-economische-en-culturele-strijd-achter-de-onvrede-in-onze-samenleving-met-paul-schenderling-en-stefan-paas) 🎧 Afl. 180 - De Europese droom van Jan Peter Balkenende en Govert Buijs (https://www.nporadio1.nl/podcasts/de-ongelooflijke-podcast/102942/180-de-europese-droom-van-jan-peter-balkenende-en-govert-buijs) 🎧 Afl. 184 - Wat is de waarde van de mens? Over Poetin, de Bijbel, Romeinen en olifanten (met Beatrice de Graaf en Stefan Paas) (https://www.nporadio1.nl/podcasts/de-ongelooflijke-podcast/104316/184-wat-is-de-waarde-van-de-mens-over-poetin-de-bijbel-romeinen-en-olifanten-met-beatrice-de-graaf-en-stefan-paas)

Hou je vast want in deze aflevering sneuvelt de ene na de andere mythe. Over het onderwerp waar de landelijke en Europese politiek al maanden niet over uitgepraat raakt: migratie. In deze podcast hoor je precies hoe het zit. Migratieprofessor Hein de Haas schopt in zijn boek 'Hoe migratie echt werkt' alle heilige migratiehuisjes omver. Veel van wat je hoort over migratie - of het nou van de linker- of rechterkant van de politiek komt - is gewoon niet waar. En vooral politici spelen hier een dubieuze rol, volgens De Haas. Die zelf ook als expert langs mocht komen bij de formatieonderhandelingen om de nieuwe regering advies te geven over dit thema. Hebben Wilders, Yeşilgöz en de anderen naar hem geluisterd? Gaat hun aanpak werken? Wat is een goede manier om met migratie om te gaan? En welke - opvallende rol - speelt religie hierin?  Een ontzettend verhelderend gesprek van David Boogerd met Hein de Haas, professor aan de Universiteit van Amsterdam en de Universiteit Maastricht, en natuurlijk vaste gast theoloog Stefan Paas, professor aan de VU in Amsterdam en de Theologische Universiteit Utrecht. 📱 Volg ons op Instagram (https://www.instagram.com/deongelooflijke/) 📱 Volg David op X (https://twitter.com/David_Boogerd), Threads (https://www.threads.net/@davidboogerd)of LinkedIn (https://www.linkedin.com/in/david-boogerd-44207a7b?originalSubdomain=nl) 🎧 Afl. 148 - SGP'ers, de asielcrisis en het failliet van het humanisme (met Arnon Grunberg) (https://www.nporadio1.nl/podcasts/de-ongelooflijke-podcast/92991/148-sgpers-de-asielcrisis-en-het-failliet-van-het-humanisme-met-arnon-grunberg-en-stefan-paas)

Dit is de week van de een-na-grootste democratische verkiezingen ter wereld: de Europese Verkiezingen. En er gebeurt van alles, zowel internationaal als ook in ons eigen land waar een nieuw kabinet steeds meer vorm begint te krijgen. Tijd om bij te praten met Geert Mak, journalist en schrijver van bestsellers als 'In Europa' en 'De Eeuw van mijn Vader'. Hij is iemand met een scherp oog voor wat er in Nederland en Europa allemaal gebeurt. Volgens Mak bevinden we ons in een 'nieuwe fase van de geschiedenis', waarin zelfs een nieuw wereldbeeld aan het ontstaan is. Veel mensen zijn ontheemd - ziet hij - en hij heeft concrete ideeën over wat je daaraan kan doen. Welke rol speelt religie hierbij? En is Europa nog het continent van de toekomst of voorspelt ook de grootste voorvechter dat het Europees project een aflopende zaak is?  David Boogerd in gesprek met Geert Mak en natuurlijk vaste gast theoloog Stefan Paas, hij is professor aan de VU in Amsterdam en de Theologische Universiteit Utrecht. 📱 Volg ons op Instagram (https://www.instagram.com/deongelooflijke/) 📱 Volg David op X (https://twitter.com/David_Boogerd), Threads (https://www.threads.net/@davidboogerd)of LinkedIn (https://www.linkedin.com/in/david-boogerd-44207a7b?originalSubdomain=nl) 🎧 Afl. 35 - Geert Mak over Europa, religie en een zwarte horizon (https://www.nporadio1.nl/podcasts/de-ongelooflijke-podcast/43973/35-geert-mak-over-europa-religie-en-een-zwarte-horizon) 🎧 Afl. 192 - Waarom Europa cultuurchristendom nodig heeft en Nederland een gek land is (met Hendrie van Maanen) (https://www.nporadio1.nl/podcasts/de-ongelooflijke-podcast/107112/192-waarom-europa-cultuurchristendom-nodig-heeft-en-nederland-een-gek-land-is-met-hendrie-van-maanen-en-stefan-paas) 🎧 Afl. 180 - De Europese droom van Jan Peter Balkenende en Govert Buijs (https://www.nporadio1.nl/podcasts/de-ongelooflijke-podcast/102942/180-de-europese-droom-van-jan-peter-balkenende-en-govert-buijs)

Het is een van de grote mysteries van de wetenschap: hoe is leven ooit ontstaan? Hoe is dode materie opeens tot leven gekomen? De wetenschap heeft geen antwoord, maar Cees Dekker misschien wel, althans dat gaat hij onderzoeken met zo'n honderd andere wetenschappers. Een ongelooflijk prestigieus project waar de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) maar liefst 40 miljoen euro voor over heeft. Een gigantisch bedrag. Voor een mogelijk baanbrekend project. Het doel van Cees Dekker en zijn team is om met behulp van kunstmatige intelligentie uit levenloze materie zelf leven te maken, of misschien moeten we zeggen: scheppen. Want het onderzoek roept ethische en religieuze vragen op. Gaat Cees Dekker - als christelijke wetenschapper - hier zelf niet voor God spelen? Gaat dit niet te ver? En wat doet het met Cees' eigen geloof? Wordt God de Schepper zo niet steeds meer overbodig?  Cees Dekker is hoogleraar biofysica aan de TU Delft, lid van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen, hij ontving verschillende prijzen voor zijn wetenschappelijk werk en volgens de Volkskrant 'zingt zijn naam al jaren rond als potentiële nobelprijswinnaar' (https://www.volkskrant.nl/a-bbc1e2c3).
 David Boogerd sprak hem natuurlijk samen met vaste gast, theoloog Stefan Paas, professor aan de VU in Amsterdam en de Theologische Universiteit Utrecht. 📱 Volg ons op Instagram (https://www.instagram.com/deongelooflijke/) 📱 Volg David op X (https://twitter.com/David_Boogerd), Threads (https://www.threads.net/@davidboogerd)of LinkedIn (https://www.linkedin.com/in/david-boogerd-44207a7b?originalSubdomain=nl) 🎧 Afl. 157 - Hoe deze Oxford-natuurkundige stuit op diepe mysteries, schoonheid en misschien wel God (met Ard Louis) (https://www.nporadio1.nl/podcasts/de-ongelooflijke-podcast/95273/157-hoe-deze-oxford-natuurkundige-stuit-op-diepe-mysteries-schoonheid-en-misschien-wel-god-met-ard-louis-en-stefan-paas) 🎧 Afl. 189 - 'De argumenten voor het bestaan van God zijn beter dan ooit', zegt filosoof Emanuel Rutten (https://www.nporadio1.nl/podcasts/de-ongelooflijke-podcast/106140/189-de-argumenten-voor-het-bestaan-van-god-zijn-beter-dan-ooit-zegt-filosoof-emanuel-rutten) 🎧 Afl. 10 van 'Dit is de Bijbel' - Het mysterie van de scheppingsverhalen (met Stefan Paas) (https://www.nporadio5.nl/podcasts/dit-is-de-bijbel/55366/10-het-mysterie-van-de-scheppingsverhalen)

Ze is een van de meest bekende religieverlaters van Nederland: Lale Gül. In 2021 werd ze uitgeroepen tot Nederlander van het jaar, door EW (voorheen Elsevier). Het was het jaar waarin alles voor haar veranderde. Met haar boek 'Ik ga leven' rekende ze af met haar islamitische jeugd en haar conservatieve familie. Sindsdien is haar leven één van uitersten. Ze won de NS Publieksprijs maar moest ook onderduiken in een safehouse. Het boek bracht haar roem maar ook schuldgevoelens, waar ze tot op de dag van vandaag mee worstelt. Heeft ze spijt? Haar nieuwe boek 'Ik ben vrij' is een bij vlagen schokkend verslag van die jaren sinds haar doorbraak. Vrijheid is haar hoogste doel, maar tegen welke prijs? Vindt ze gelovige mensen dom? En is het terecht dat ze vanwege haar islamkritiek in één adem genoemd wordt met Wilders?   David Boogerd in gesprek met Lale Gül en natuurlijk vaste gast theoloog Stefan Paas, professor aan de VU in Amsterdam en de Theologische Universiteit Utrecht. 📱 Volg ons op Instagram (https://www.instagram.com/deongelooflijke/) 📱 Volg David op X (https://twitter.com/David_Boogerd), Threads (https://www.threads.net/@davidboogerd)of LinkedIn (https://www.linkedin.com/in/david-boogerd-44207a7b?originalSubdomain=nl) 🎧 Afl. 176 - Waarom Franca Treur de kerk verliet maar daar nu anders over denkt (https://www.nporadio1.nl/podcasts/de-ongelooflijke-podcast/101602/176-waarom-franca-treur-de-kerk-verliet-maar-daar-nu-anders-over-denkt)

'Als het regent in het Midden-Oosten, druppelt het in Nederland', luidt de bekende uitspraak. En dat is ook deze week weer gebleken. We wilden in deze aflevering inzoomen op Iran en de grote invloed die dat land op de wereld heeft. Maar we konden deze week niet om de pro-Palestijnse studentendemonstraties heen. Hoe moeten we daarnaar kijken? Is het goedbedoeld idealisme of een opmaat naar radicalisme? De demonstraties werden ook breed uitgemeten in de staatsmedia van Iran. Een terreurstaat die wapens levert aan Rusland en onlangs de wereld naar adem liet happen toen het honderden drones en raketten afvuurde op Israël. Een land dat het Midden-Oosten - en daarmee de wereld - in een houdgreep houdt. Maar ook een land met een fascinerende en rijke geschiedenis die teruggaat tot het Perzische Rijk. We bespreken het met Ulysse Ellian en Beatrice de Graaf. Ulysse is Tweede Kamerlid van de VVD. Zijn vader - de bekende professor Afshin Ellian - komt uit Iran en zijn moeder uit Afghanistan. Toen Ulysse jong was vluchtten ze naar Nederland als dissidenten. Ulysse en zijn vader worden in de gaten gehouden door Iran en kennen de lange arm van Teheran van dichtbij. Een schokkend verhaal, met een verrassende wending aan het eind als om Ulysses eigen geloofspad gaat.  David Boogerd spreekt hem samen met huishistoricus van De Ongelooflijke: Beatrice de Graaf, terrorismedeskundige, professor aan de Universiteit Utrecht en lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. Stefan Paas is deze week nog op reis maar hij is er volgende week weer! 📱 Volg ons op Instagram (https://www.instagram.com/deongelooflijke/) 📱 Volg David op X (https://twitter.com/David_Boogerd), Threads (https://www.threads.net/@davidboogerd)of LinkedIn (https://www.linkedin.com/in/david-boogerd-44207a7b?originalSubdomain=nl) 🎧 Afl. 113 - 'Ons idee van vrijheid klopt niet' en de gevolgen zijn groot (met Beatrice de Graaf en Stefan Paas) (https://www.nporadio1.nl/podcasts/de-ongelooflijke-podcast/80453/113-ons-idee-van-vrijheid-klopt-niet-en-de-gevolgen-zijn-groot-met-beatrice-de-graaf-en-stefan-paas)

"Een nieuwe oorlog in Europa, de vele uitdagingen op het gebied van klimaat, het vluchtelingenvraagstuk en de geopolitieke spanningen vragen om bezinning en reflectie. Wie zijn wij Europeanen eigenlijk?" Die vraag werpt Hendrie van Maanen op in zijn boek 'Europa en de weg'. Een vraag die relevant is met de Europese verkiezingen van volgende maand. Wie zijn wij? Hoe essentieel is het christendom voor Europa? En welk gedeelte van Europa is het meest boeiend en zouden we meer over moeten weten? Ook hoor je in deze aflevering waarom Hendrie een voorstander is van cultuurchristendom en wat Nederland eigenlijk zo'n gek landje maakt.  Hendrie van Maanen is geograaf, theoloog en docent Europese cultuur en religie aan de Christelijke Hogeschool Ede. David Boogerd spreekt hem uiteraard samen met vaste gast, theoloog Stefan Paas, professor ook aan de VU in Amsterdam en de Theologische Universiteit Utrecht. 📱 Volg ons op Instagram (https://www.instagram.com/deongelooflijke/) 📱 Volg David op X (https://twitter.com/David_Boogerd), Threads (https://www.threads.net/@davidboogerd) of LinkedIn (https://www.linkedin.com/in/david-boogerd-44207a7b?originalSubdomain=nl) 🎧 Afl. 82 - Theodoor van der Voort is priester in de machtige Russisch-Orthodoxe kerk die Poetin steunt (https://www.nporadio1.nl/podcasts/de-ongelooflijke-podcast/66925/82-theodoor-van-der-voort-is-priester-in-de-machtige-russisch-orthodoxe-kerk-die-poetin-steunt)

Er is iets aan de hand met onze jongeren: ze worden angstiger, depressiever, sneller afgeleid en zien hun leven vaker als nutteloos. Dat stelt de Amerikaanse sociaal-psycholoog Jonathan Haidt in zijn geruchtmakende nieuwe boek 'The Anxious Generation' ('Generatie Angststoornis' in het Nederlands). Jongeren bevinden zich volgens Haidt in een geestelijke gezondheidscrisis, die begint rond 2012 als steeds meer jongeren toegang krijgen tot een smartphone en social media. In zijn boek schetst hij de gigantische gevolgen, die dieper gaan dan je zou denken. Het boek verschijnt over een paar maanden pas in Nederland maar maakt nu al veel los in Amerika en Engeland. In deze aflevering vertellen wij je wat erin staat en waarom dat van belang is, ook voor de thema's die we in De Ongelooflijke bespreken. Volgens Haidt spelen religie en zingeving namelijk een grote rol als het om geestelijke gezondheid gaat.  Wij vroegen psychiater Esther van Fenema om samen met ons dit boek te bespreken, ze was eerder in De Ongelooflijke te gast en gaf toen al aan in haar vakgebied ook met deze thematiek in aanraking te komen.  David Boogerd spreekt haar uiteraard samen met vaste gast, theoloog Stefan Paas, professor aan de VU in Amsterdam en de Theologische Universiteit Utrecht. 📱 Volg ons op Instagram (https://www.instagram.com/deongelooflijke/) 📱 Volg David op X (https://twitter.com/David_Boogerd), Threads (https://www.threads.net/@davidboogerd)of LinkedIn (https://www.linkedin.com/in/david-boogerd-44207a7b?originalSubdomain=nl) 🎧 Afl. 111 - 'We zijn zelf God geworden', een seculiere donderpreek met psychiater Esther van Fenema (https://www.nporadio1.nl/podcasts/de-ongelooflijke-podcast/76808/111-we-zijn-zelf-god-geworden-een-seculiere-donderpreek-met-psychiater-esther-van-fenema-en-stefan-paas)

Wat zit er toch in het water in Vlaanderen dat ze allemaal zo mooi kunnen praten? Christophe Vekeman heeft de gave van het woord, hij schreef zo'n twintig boeken en is columnist voor De Standaard. In België is het nodige te doen over zijn boek: 'Tot God,' waarin hij beschrijft hoe hij christen is geworden. Vekeman is bekend geworden door zijn romans - waarmee hij literaire prijzen won - maar nu heeft hij fictie afgezworen. Hij wil alleen nog op zoek naar de waarheid. Een ontdekkingstocht die hem bracht naar het Oxford van de bekende schrijver C.S. Lewis, waar Christophe iets bijzonders meemaakte.  Zijn nieuwe boek is een genre op zich, het bevat reisverslagen,  dagboeknotities, poëzie, Bijbelse beschouwingen maar ook vrij expliciete scènes. Ook beschrijft hij zijn fascinatie voor gelovige muzikanten als Johnny Cash, Nick Cave en Bob Dylan. David Boogerd spreekt Christophe Vekeman uiteraard samen met vaste gast, theoloog Stefan Paas, professor ook aan de VU in Amsterdam en de Theologische Universiteit Utrecht. 📱 Volg ons op Instagram (https://www.instagram.com/deongelooflijke/) 📱 Volg David op X (https://twitter.com/David_Boogerd), Threads (https://www.threads.net/@davidboogerd)of LinkedIn (https://www.linkedin.com/in/david-boogerd-44207a7b?originalSubdomain=nl) 🎧 Afl. 70 Waarom 'linkse feminist' Kristien Hemmerechts sinds dit jaar naar de kerk gaat (https://www.nporadio1.nl/podcasts/de-ongelooflijke-podcast/62846/70-waarom-linkse-feminist-kristien-hemmerechts-sinds-dit-jaar-naar-de-kerk-gaat) 🎧 Afl. 32 Tot geloof komen in een ongelovige tijd met Stephan Sanders (https://www.nporadio1.nl/podcasts/de-ongelooflijke-podcast/41594/32-tot-geloof-komen-in-een-ongelovige-tijd-met-stephan-sanders-en-stefan-paas) 🎧 Afl. 83 'Het grootste kunstwerk van de Westerse beschaving' met Willem Jan Otten (https://www.nporadio1.nl/podcasts/de-ongelooflijke-podcast/67185/83-het-grootste-kunstwerk-van-de-westerse-beschaving-met-willem-jan-otten-en-stefan-paas)