104. Nauka na czasie: Czy ludzie żyli w epoce dinozaurów, czyli co wiemy o nauce?

Po co firmy paliwowe zamrażają w Arktyce topniejącą wieloletnią zmarzlinę? i kto stwierdził, że odejście od spalania węgla, ropy i gazu zaprowadzi ludzkość "z powrotem do jaskiń"?W najnowszym odcinku Podcastu Crazy Nauka opowiadamy o tym, jak w ostatnich latach ewoluowały kłamstwa sektora naftowego na temat zmiany klimatu, na jakie szczyty hipokryzji ta branża zdołała się wspiąć i jakie kolejne kompromitujące ją dokumenty wyciekły do publicznej wiadomości. Opowiemy o konstruowaniu platform wiertniczych zgodnie z danymi nt. wpływu ocieplenia klimatu na poziom morza, którym to danym branża oficjalnie zaprzeczała. I o zaangażowaniu firm paliwowych w sponsoring sportowy, co można krótko nazwać “sportwashingiem”.W tym odcinku często odwołujemy się do 5. odcinka naszego podcastu pt. “Kłamstwa branży paliwowej, czyli skąd wzięły się mity związane ze zmianą klimatu”, do którego posłuchania również Was zachęcamy:https://www.spreaker.com/episode/5-klamstwa-branzy-paliwowej-czyli-skad-wziely-sie-mity-zwiazane-ze-zmiana-klimatu--50954622 Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu! Jeśli Wam się spodoba, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊https://buycoffee.to/crazynauka A tu znajdziecie nasze koszulki 😊https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109  Tu nasze artykuły na ten temat:https://www.crazynauka.pl/klamstwa-branzy-paliwowej-czyli-skad-wziely-sie-mity-zwiazane-ze-zmiana-klimatu/https://www.crazynauka.pl/o-przyczynie-zmiany-klimatu-firmy-paliwowe-wiedzialy-od-60-lat-ale-trzymaly-to-w-tajemnicy/https://www.crazynauka.pl/koncerny-paliwowe-sztucznie-chlodza-wieloletnia-zmarzline-pod-ropociagiem-na-alasce/Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:https://www.nytimes.com/1989/12/20/business/greenhouse-effect-shell-anticipates-a-sea-change.html https://www.iea.org/reports/world-energy-investment-2024/overview-and-key-findings https://www.iea.org/reports/the-oil-and-gas-industry-in-net-zero-transitions/executive-summary  https://www.nbcnews.com/science/environment/democrats-say-big-oil-misled-public-decades-climate-change-rcna150255 https://www.budget.senate.gov/chairman/newsroom/press/new-joint-bicameral-staff-report-reveals-big-oils-campaign-of-climate-denial-disinformation-and-doublespeak/ https://www.api.org/news-policy-and-issues/news/2025/01/14/api-calls-on-incoming-administration-congress-administration-to-seize-american https://edition.cnn.com/2025/01/17/economy/trump-oil-wind-energy/index.html https://www.eenews.net/articles/exxons-own-models-predicted-global-warming-it-ignored-them/ https://theconversation.com/the-oil-and-gas-industry-has-been-lying-about-global-warming-for-decades-accountability-is-long-overdue-230160 https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0165232X22002889 https://www.nytimes.com/1989/12/20/business/greenhouse-effect-shell-anticipates-a-sea-change.html https://iccwbo.org/news-publications/policies-reports/new-report-extreme-weather-events-cost-economy-2-trillion-over-the-last-decade/ https://gizmodo.com/conocophillips-willow-project-chillers-permafrost-oil-1850221362 https://www.coutts.com/insight-articles/news/2025/trumps-presidency-how-will-deregulation-shape-up-and-trade-policies-play-out.html https://www.bbc.com/news/articles/crmzvdn9e18o https://www.nytimes.com/2024/11/27/climate/maine-climate-change-oil-company-lawsuit.html https://blog.ucsusa.org/delta-merner/us-states-and-communities-are-suing-the-fossil-fuel-industry-six-things-you-need-to-know/ https://climateintegrity.org/lawsuits https://www.latimes.com/opinion/story/2023-09-20/la-california-oil-lawsuit-climate-accountability https://en.wikipedia.org/wiki/Ghawar_Fieldhttps://www.opendemocracy.net/en/cop27-hillknowlton-pr-greenwash-egypt/https://www.clientearth.org/media/l44by31b/clientearth-complaint-concerning-saudi-arabian-oil-company.pdfhttps://energetyka24.com/ropa/analizy-i-komentarze/dyrektor-generalny-saudi-aramco-czas-porzucic-fantazje-o-odchodzeniu-od-ropy-naftowejhttps://sprawdzam.afp.com/doc.afp.com.32JD6PPhttps://www.sustainability-beat.co.uk/2024/02/22/saudi-aramco-greenwashing/https://klimat.rp.pl/klimat-i-ludzie/art41219171-sportwashing-rosnie-w-sile-nowa-strategia-gigantow-branzy-paliw-kopalnychhttps://klimat.rp.pl/energia/art40044701-zarzuty-pod-adresem-gigantow-paliwowych-to-sie-przestanie-oplacachttps://www.clientearth.pl/najnowsze-dzialania/artykuly/onz-podejmuje-dzialania-przeciwko-saudyjskiej-firmie-naftowej-i-bankom-z-nia-wspolpracujacym-w-zwiazku-z-klimatem-i-prawami-czlowieka/https://oko.press/za-kryzysy-ktos-przeciez-odpowiada-czy-za-niszczenie-klimatu-i-srodowiska-powinno-grozic-wiezieniehttps://biznesalert.pl/saudi-aramco-emisje-co2-rafinerie-energetyka-srodowisko/https://klimatycznabazawiedzy.org/raport/szalency-spod-szyldu-agend-klimatycznych-dezinformacja-i-propaganda-w-sprawach-zmiany-klimatu-i-polityki-klimatycznej/https://www.desmog.com/2023/11/16/everything-you-need-to-know-about-saudi-aramco/https://www.bakerinstitute.org/sites/default/files/2021-01/import/ces-wp-saudiaramco-010821.pdf

Czy to prawda, że ludzie żyli już w czasach dinozaurów, antybiotyki zwalczają wirusy, a klimat się zmienia wskutek naturalnych cykli? Mówimy o raporcie Eurobarometr, poświęconym wiedzy i postawom Europejczyków wobec nauki i technologii. I tak, w raporcie są obecni również Polacy. Oraz owszem, wyróżniają się spośród 35 krajów, które wzięły udział w badaniu - niestety, nie zawsze wyróżniają się w sposób, jakiego byśmy sobie życzyli. Chwalimy się: tu znajdziecie informacje o naszej nominacji do Nagrody im. Woyciechowskiego: https://www.nagrodawoyciechowskiego.pl/Nagroda-Autor-Internetowy Posłuchajcie naszego podcastu!Jeśli Wam się spodoba, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊https://buycoffee.to/crazynauka A tu znajdziecie nasze koszulki 😊https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109  Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy z tych źródeł:https://europa.eu/eurobarometer/api/deliverable/download/file?deliverableId=94629 https://europa.eu/eurobarometer/api/deliverable/download/file?deliverableId=94630 https://digitalpoland.org/publikacje/pobierz?id=70f40c4e-3fe1-4abd-9a32-02a26c324f18 https://www.britannica.com/science/continental-drift-geologyhttps://pl.wikipedia.org/wiki/Antropogeneza https://www.ipcc.ch/report/ar6/wg1/chapter/chapter-3/ https://zpe.gov.pl/a/fotosynteza/D8Os1wJXg 

Skandynawscy wikingowie nosili atrakcyjne stroje i biżuterię, używali oryginalnie zdobionej broni, no i w ogóle byli tak fajni, że warto robić o nich seriale i komiksy. A Słowianie chodzili w łapciach, byli przaśni i nie daliby rady stworzyć własnego państwa, gdyby im Skandynawowie w tym nie pomogli. Prawda? Otóż - wcale nie.🗡 Dlaczego właściwie założyliśmy, że średniowieczni Skandynawowie byli atrakcyjniejsi od Słowian?🗡 Jak polityka i światopogląd manipulowały historią?🗡 I jak to naprawdę było z tymi wikingami w państwie pierwszych Piastów?Pytamy o to fantastycznego gawędziarza, prof. Leszka Gardełę, archeologa i wikingologa, wybitnego znawcę wczesnośredniowiecznej Skandynawii i Słowiańszczyzny. Człowieka, który za wikingami przemierzył pół Europy. I napisał o nich mnóstwo artykułów naukowych oraz kilka książek.Jeśli Wam się spodoba ten odcinek, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊https://buycoffee.to/crazynauka A tu znajdziecie nasze koszulki 😊https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109  Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu! Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:https://studialednickie.pl/wiadomosci,tom-xxiii-2024.html Str. 139-164 (ostrogi z potrójnymi motywami zwierzęcymi obejrzycie na str. 143 i 147) https://archeologia.pl/wp-content/uploads/2021/06/Cieple-elitarna-nekropola-skompresowana.pdfWikingowie w Polsce? Zabytki skandynawskie z ziem polskich, pod red. M. Bogackiego, A. Janowskiego, Ł. Kaczmarka, Gniezno, Szczecin 2019

Nawet jednominutowa przerwa w pracy potrafi zdziałać cuda - zmniejszyć zmęczenie, poprawić pamięć czy wydajność. Warunek: regularność. Plus fascynujący świat "zaraźliwych" zachowań: co łączy sikanie, śmiech i ziewanie? Wyjaśniamy mechanizmy neurologiczne, które sprawiają, że nieświadomie synchronizujemy się z innymi. Oto dwa naukowe newsy w ramach krótszej wersji naszego podcastu. Zapraszamy do słuchania!Wideo na 100. odcinek czyli podcast od kuchni i nasze wpadki:https://youtu.be/XUfTuezdtLYRozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊https://buycoffee.to/crazynauka A tu znajdziecie nasze koszulki 😊https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109  Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu! Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:Mikroprzerwy:https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9432722/https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/1911-3846.12999https://www.sciencealert.com/study-reveals-2-key-ways-to-reduce-fatigue-at-work“Zaraźliwe” odruchy:https://www.cell.com/current-biology/fulltext/S0960-9822(24)01594-X#S.embed_link-K.C-B.1-L.1.zw https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC2869077/ https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9399231/ https://www.nature.com/articles/s41598-020-64999-x https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22772979/ https://ojs.pum.edu.pl/pomjlifesci/article/download/726/541 https://www.sciencedaily.com/releases/2013/08/130807204847.htm https://www.frontiersin.org/journals/psychology/articles/10.3389/fpsyg.2020.00442/full https://www.frontiersin.org/journals/psychology/articles/10.3389/fpsyg.2022.780665/full 

Do 100. odcinka naszego podcastu od razu dorzucamy część drugą, w której pokazujemy, jak doszło do tego, że mit o UFO odrodził się w XXI wieku i dotarł z rancza w stanie Utah m.in. do amerykańskiego Kongresu. No i stał się lukratywnym biznesem. Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu! Rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊https://buycoffee.to/crazynauka A tu znajdziecie nasze koszulki 😊https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109  Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:https://www.nytimes.com/2024/03/08/us/politics/pentagon-ufo-alien-review.html?searchResultPosition=2https://www.theguardian.com/us-news/2024/mar/22/ufologists-sean-kirkpatrick-pentagon-report-uapshttps://www.nytimes.com/2024/08/16/books/booksupdate/imminent-luiz-elizondo.htmlhttps://en.wikipedia.org/wiki/George_Knapp_(television_journalist)https://en.wikipedia.org/wiki/David_Grusch_UFO_whistleblower_claimshttps://www.vice.com/en/article/inside-skinwalker-ranch-a-paranormal-hotbed-of-ufo-research/ https://media.defense.gov/2024/Mar/08/2003409233/-1/-1/0/DOPSR-CLEARED-508-COMPLIANT-HRRV1-08-MAR-2024-FINAL.PDFhttps://smd-cms.nasa.gov/wp-content/uploads/2023/09/uap-independent-study-team-final-report.pdf

100. odcinek naszego podcastu, a w nim coś ekstra: historia mitu UFO, w której wyjaśniamy źródła opowieści o latających spodkach i obcych. I od razu, z okazji naszego jubileuszu, wrzucamy drugą część podcastu o UFO - docieramy w niej aż do czasów współczesnych. Duuużo słuchania! Czerwiec 1947 roku. Kenneth Arnold dostrzega dziwne obiekty na niebie i uruchamia lawinę, która w końcu przeradza się w masową histerię i doprowadza do powstania jednego z najpotężniejszych mitów współczesności.Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu! Rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊https://buycoffee.to/crazynauka A tu znajdziecie nasze koszulki 😊https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109  Tu notka o UFO z 1978 roku (i obrazek Piotrka):https://www.crazynauka.pl/wp-content/uploads/2024/01/ufo-1979.jpgPrzygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:https://www.theguardian.com/us-news/2024/mar/22/ufologists-sean-kirkpatrick-pentagon-report-uapshttps://www.nytimes.com/2024/08/16/books/booksupdate/imminent-luiz-elizondo.htmlhttps://en.wikipedia.org/wiki/George_Knapp_(television_journalist)https://en.wikipedia.org/wiki/David_Grusch_UFO_whistleblower_claimshttps://www.vice.com/en/article/inside-skinwalker-ranch-a-paranormal-hotbed-of-ufo-research/ https://www.statista.com/chart/8452/ufo-sightings-are-at-record-heights/https://www.newspapers.com/article/deseret-news-twin-falls-falling-disc-pro/94298643/https://www.nytimes.com/1994/09/18/us/wreckage-in-the-desert-was-odd-but-not-alien.html?pagewanted=allhttps://en.wikipedia.org/wiki/Kenneth_Arnold_UFO_sightinghttps://en.wikipedia.org/wiki/1947_flying_disc_crazehttps://en.wikipedia.org/wiki/Horten_Ho_229https://ciekawostkihistoryczne.pl/2021/05/13/emilcin-hipnoza-i-falszywi-kosmici-czy-w-polskim-roswell-doszlo-do-oszustwa/https://en.wikipedia.org/wiki/Emilcin_Abductionhttps://pl.wikipedia.org/wiki/Antrovishttps://www.popularmechanics.com/military/research/a44466099/researcher-says-he-has-evidence-of-1933-ufo-crash-in-italy/https://en.wikipedia.org/wiki/Unidentified_flying_objecthttps://science.nasa.gov/uap/faqs/https://www.nytimes.com/2023/05/31/us/politics/nasa-ufo-hearing.htmlhttps://www.nytimes.com/2019/05/26/us/politics/ufo-sightings-navy-pilots.htmlhttps://www.nytimes.com/2024/03/08/us/politics/pentagon-ufo-alien-review.html?searchResultPosition=2https://www.nature.com/articles/s41598-023-49527-xhttps://www.scientificamerican.com/article/what-really-happened-at-the-pentagons-once-hidden-ufo-office/https://www.scientificamerican.com/article/nope-its-never-aliens/https://www.scientificamerican.com/article/bad-data-not-aliens-may-be-behind-ufo-surge-nasa-team-says/https://www.scientificamerican.com/podcast/episode/the-governments-former-ufo-hunter-has-a-lot-to-say/https://www.scientificamerican.com/article/heres-what-i-learned-as-the-u-s-governments-ufo-hunter/https://www.sciencenews.org/article/scientists-serious-ufo-uap-securityhttps://academic.oup.com/bioscience/article-abstract/17/1/15/326133?login=falsehttps://en.wikipedia.org/wiki/Flight_105_UFO_sighting https://en.wikipedia.org/wiki/Roswell_incident https://en.wikipedia.org/wiki/Aztec,_New_Mexico_crashed_saucer_hoax https://en.wikipedia.org/wiki/Hangar_18_(conspiracy_theory) https://en.wikipedia.org/wiki/Barney_and_Betty_Hill_incident https://en.wikipedia.org/wiki/UFO_conspiracy_theories https://en.wikipedia.org/wiki/Project_Mogul https://en.wikipedia.org/wiki/Flying_saucer https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_reported_UFO_sightings https://en.wikipedia.org/wiki/Foo_fighter https://en.wikipedia.org/wiki/Ghost_rockets https://en.wikipedia.org/wiki/Table_of_reports_during_the_1947_flying_disc_craze https://www.britannica.com/topic/unidentified-flying-object/Other-investigations-of-UFOs 

Epidemie, wojna, uchodźcy. Czego uczy nas kryzys, jak się przygotować na trudne czasy, poza zgromadzeniem papieru toaletowego i makaronu? Eksperci są zgodni: co najmniej tak samo ważne jest zabezpieczenie własnego zdrowia, zwłaszcza przed chorobami zakaźnymi. A jak to wyglądało w przypadku Ukrainy? I czy polski system ochrony zdrowia podołał temu zadaniu? Żeby Wam rzetelnie przedstawić ten temat, poprosiliśmy o komentarze cenionych ekspertów: dr Piotra Kramarza, szefa naukowego Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC);prof. Tomasza Sobierajskiego, socjologa i wakcynologa społecznego z Uniwersytetu Warszawskiego. Usłyszycie ich, obok naszych głosów, w tym odcinku naszego podcastu.Zapraszamy do słuchania!Ten podcast jest elementem płatnej współpracy z ECDC. Korzystamy z ich wiedzy, źródeł i specjalistów. Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:https://www.escaide.eu/en https://health.ec.europa.eu/health-security-and-infectious-diseases/surveillance-and-early-warning_pl https://www.pzh.gov.pl/projekt-epibaza/nadzor-epidemiologiczny/ https://www.pzh.gov.pl/projekt-epibaza/nadzor-epidemiologiczny/ https://www.termedia.pl/mz/Transgraniczny-system-elektronicznej-dokumentacji-medycznej-w-UE,55974.html https://www.medonet.pl/zdrowie/wiadomosci,alarmujacy-wzrost-zachorowan-na-krztusiec-w-polsce--ponad-5-tys--przypadkow-w-miesiac,artykul,45073805.html https://www.termedia.pl/poz/Krztusiec-w-natarciu,59776.html 

Przez lata słyszeliśmy o prozdrowotnych właściwościach czerwonego wina i bezpiecznych dawkach alkoholu, na które można sobie regularnie pozwalać. Badania poszły do przodu i coraz więcej z nich pokazuje, że z piciem alkoholu jest zupełnie inaczej, niż nauczyliśmy się myśleć. Dziś opowiadamy o poalkoholowej gastrofazie, zaskakujących efektach “suchego stycznia”, strategiach producentów alkoholu i etykietach z oznaczeniami “rakotwórcze”.  Posłuchajcie naszego podcastu!Jeśli Wam się spodoba, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊https://buycoffee.to/crazynauka A tu znajdziecie nasze koszulki 😊https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109  Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu! Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:https://en.wikipedia.org/wiki/Dry_JanuaryBezpieczne limityhttps://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(18)31310-2/fulltext#S.embed_link-K.C-B.1-L.1.zw https://www.nhs.uk/live-well/alcohol-advice/the-risks-of-drinking-too-much/ https://www.nature.com/articles/s41467-022-28735-5 https://www.nytimes.com/2023/01/13/well/mind/alcohol-health-effects.htmlhttps://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9487798/https://www.spectrum.niaaa.nih.gov/Content/archives/Fall_2018_508C.pdf https://www.nytimes.com/2025/01/01/health/alcohol-dietary-guidelines.htmlKaloriehttps://www.nature.com/articles/ncomms14014 https://www.nhs.uk/live-well/alcohol-advice/calories-in-alcohol/ https://zbiotics.com/blogs/journal/alcohol-and-food-cravings https://www.bbc.com/news/health-38562048https://medlineplus.gov/ency/patientinstructions/000886.htm https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1046/j.1365-2265.2001.01401.x https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6207178/ https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/87483/ https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14557794/ https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S000689931930616X Działanie na mózghttps://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC165791/https://neuroexpert.org/encyklopedia/kwas-l-glutaminowy-glutaminian/https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3096805/O śniehttps://www.washingtonpost.com/wellness/2025/01/03/dry-january-alcohol-sleep-better/Oznaczanie alko w USAhttps://www.washingtonpost.com/health/2025/01/03/alcohol-cancer-warning-surgeon-generalhttps://www.nytimes.com/2025/01/03/health/alcohol-surgeon-general-warning.htmlCzerwone wino:https://www.nytimes.com/2024/02/17/well/eat/red-wine-heart-health.htmlhttps://www.nytimes.com/2021/08/30/well/live/alcohol-atrial-fibrillation.htmlhttps://www.latimes.com/archives/la-xpm-2006-mar-30-sci-alcohol30-story.htmlhttps://www.ajpmonline.org/article/S0749-3797(05)00012-7/abstracthttps://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10723838/https://jamanetwork.com/journals/jamanetworkopen/fullarticle/2802963https://www.ahajournals.org/doi/10.1161/HYPERTENSIONAHA.123.21224https://aacrjournals.org/cebp/article/32/1/46/712618/Do-Beliefs-about-Alcohol-and-Cancer-Risk-Vary-byhttps://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10815776/https://en.wikipedia.org/wiki/Resveratrolhttps://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10723838/https://jamanetwork.com/journals/jamanetworkopen/fullarticle/2798004https://www.rcpsych.ac.uk/mental-health/translations/polish/alcohol-mental-health-and-the-brainAlkohol i nowotwory:https://pennstatehealthnews.org/topics/one-group-blog-october-2021/https://www.hhs.gov/sites/default/files/oash-alcohol-cancer-risk.pdfhttps://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6705703/https://ufhealth.org/stories/2024/growing-awareness-between-alcohol-and-cancer-risk

Odcinek inny niż wszystkie, czyli lot ponad noworocznymi sekundami przestępnymi, babilońskimi ceremoniami poniżania króla, niedotrzymywaniem postanowień i uprzedzeniami względem szkockich blondynów.À propos Szkocji: w maju 2025 zapraszamy na prowadzoną przez nas wyprawę “Cała dzikość Szkocji”, którą z organizujemy wraz z biurem podróży One Small Step - 2 stycznia o 20.00 ruszają zapisy! https://www.onesmallstep.travel/szkocjacrazynauka-2025 Jest to odcinek z cyklu “Nauka na czasie”, czyli lżejsza wersja naszego podcastu, w której omawiamy dwa wybrane naukowe doniesienia. Cykl ten publikujemy co drugi tydzień, na przemian z dłuższymi odcinkami.  Rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊https://buycoffee.to/crazynauka A tu znajdziecie nasze koszulki 😊https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109 Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu! Przygotowując ten odcinek podcastu, skorzystaliśmy z tych źródeł:https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0234097https://www.researchgate.net/publication/347438493_How_long_do_people_stick_to_a_diet_resolution_A_digital_epidemiological_estimation_of_weight_loss_diet_persistencehttps://en.wikipedia.org/wiki/First-foothttps://www.gum.gov.pl/pl/aktualnosci/komunikaty/468,Sekunda-przestepna.htmlhttps://pl.wikipedia.org/wiki/Akitu

Pierwszy taki przegląd pradziejów Polski: od już-nie-ryb, czyli pierwszych w dziejach Ziemi czworonogów, które wyszły na ląd, przez triasowe kozy i smoki wawelskie, aż po historie ukryte w kupach dinozaurów i ślady katastrofy sprzed 66 mln lat. Tę brawurową opowieść snujemy wraz z naszym wspaniałym gościem, dr. Grzegorzem Niedźwiedzkim, paleontologiem i geologiem z Uniwersytetu w Uppsali i Państwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie, który w dodatku jest współodkrywcą większości tych cudów i świetnym gawędziarzem. Jeśli Wam się spodoba, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊https://buycoffee.to/crazynauka A tu znajdziecie nasze koszulki 😊https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109  Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu! Przygotowując się do tego odcinka, korzystaliśmy z wielu źródeł, w tym z artykułów, których współautorem jest dr Niedźwiedzki:Najstarsze ślady czworonogahttps://jednaziemia.pgi.gov.pl/planeta-dzieje/31-dzieje/2801-pierwsze-czworonogi-wyszly-na-lad-w-gorach-swietokrzyskich.htmlhttps://www.science.org/content/article/ancient-four-legged-beasts-leave-their-markhttps://www.crazynauka.pl/jak-pod-kielcami-odkopalismy-szczotka-najstarsze-slady-czworonoga-na-ziemi/https://www.science.org/doi/10.1126/science.aal4853 https://www.muzeumlisowice.pl/lisowicia-bojani-na-okladce-science-n97.html https://www.crazynauka.pl/polski-gigant-z-poczatkow-ery-dinozaurow-odkrycie-kuzyna-ssakow-ciezszego-od-slonia/Góry Świętokrzyskie i Opolszczyzna - wykopaliskahttps://ekomuzeum.pl/ https://www.paleo.pan.pl/krasiejow/artykuly.html https://juraparkkrasiejow.pl/atrakcje/pawilon-paleontologiczny-wykopaliska/ https://www.crazynauka.pl/mamy-w-polsce-rafe-koralowa/ Kupa i wymiociny dinozaurówhttps://www.nature.com/articles/d41586-024-03889-y https://www.nature.com/articles/s41586-024-08265-4 https://pan.pl/skamieniale-odchody-ujawniaja-wskazowki-dotyczace-powstania-dinozaurow/ https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news%2C105671%2Cnowe-informacje-o-ewolucji-dinozaurow-dzieki-przeswietleniu-skamienialych Ślady zagłady dinozaurów w Bochotnicy:https://www.crazynauka.pl/sfotografowalismy-moment-zaglady-dinozaurow/ Jak wyglądała Ziemia kiedyś:https://dinosaurpictures.org/ancient-earth#400A tu memy, o których wspominamy w nagraniu:https://paczaizm.pl/hej-chcesz-cos-z-dewonu-avonu-zwierze/ https://zzyciawziete.styl.fm/583491.ej-chcesz-cos-z-avonu-co-to-znaczy-o-co-chodzi-slang-mem-sprawdz-oryginal https://demotywatory.pl/3429766/Czasami-lepiej