Podcast „Drugi rzut OKA”. „Mgła wojenna” nad rokiem 2025 - rozmowa z Edwinem Bendykiem

O niewiadomych, które stoją przed światem w roku 2025, rozmawiamy z wieloletnim dziennikarzem "Polityki" i prezesem Fundacji Batorego. Człowiekiem zauważającym zachodzące w świecie procesy, o których jeszcze się nie śniło ani politykom, ani publicystom. To był rok… Donald Trump wygrał wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych, Baszszar al-Asad uciekł do Moskwy, a jego zmurszały reżim po prostu się zapadł. Trzeci rok trwała wojna w Ukrainie i jej końca wciąż nie było widać. Z Edwinem Bendykiem rozmawiamy jednak przede wszystkim o przyszłości: między innymi o drugiej kadencji Trumpa, nowym porządku na Bliskim Wschodzie, perspektywach Rosji. Nie mamy szklanej kuli, żeby przewidzieć, czy Trumpowi uda się rozruszać amerykańską gospodarkę, a jeśli tak, to jakim kosztem. Nie wiemy, czy Rosja utrzyma wysiłek wojenny jeszcze przez kolejny rok. Dyskutujemy więc bardziej o niewiadomych, które stoją przed światem w roku 2025. Edwin Bendyk używa sformułowania Clausewitza „mgła wojenna” - opisuje ono sytuację, kiedy nie znamy ani wielkości sił przeciwnika, ani rozmieszczenia jego wojsk, nie mówiąc już o tym, jaką taktykę przyjmie. Na koniec pytam o jakąś - mimo wszystko - pozytywną wróżbę na 2025 rok. Mój rozmówca zastanawia się przez chwilę, po czym odpowiada, że od trzech lat pozytywnym wzorem jest ukraińskie społeczeństwo obywatelskie, które godnie niesie ciężary rosyjskiej napaści. OKO.press finansowane jest głównie z darowizn Czytelników. Dzięki Tobie możemy pracować – śledzić, szukać, pytać, sprawdzać, opisywać, porównywać – i nie odpuszczać. 👁‍🗨 Czytasz OKO? Wesprzyj OKO 👉 www.oko.press/wesprzyj/ Fundacja Ośrodek Kontroli Obywatelskiej OKO 92 1160 2202 0000 0003 0434 1595 Bank Millennium ul. Madalińskiego 67B/38 02-549 Warszawa Dziękujemy! Wspierasz OKO.press comiesięczną darowizną? Dołącz do grupy Twoja OKOlica, gdzie porozmawiasz z innymi czytelnikami i czytelniczkami, będziesz mieć możliwość bezpośredniego kontaktu z osobami z redakcji i obejrzysz Polityczny PLUS, czyli dodatkowy materiał dostępny wyłącznie dla darczyń i darczyńców ➡ https://www.facebook.com/groups/750410339317905

Kiedy słyszy za plecami „pederastka”, przyspiesza kroku. Nikt jej nie obroni. Nie ma już  żadnych praw. Wie, że nagonka się zaczęła. Myślą z partnerką o wyjeździe. Nie chcą żyć obok tych, którzy wybrali Gruzińskie Marzenie Dział reportażu OKO.press przedstawia audioreportaż na podstawie tekstu Stasi Budzisz "Nasz Berlin postsowieta. Gdzie się podziały gruzińskie marzenia". Realizacja i opracowanie muzyczne: Filip Przybylski i Longstreet Studio. Więcej audioreportaży znajdziesz na stronie OKO.press pod adresem:⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠ ⁠https://oko.press/media/audioreportaze

Eurowizja jest “jak skok do zimnej wody” - mówi nam Nemo, pierwsza niebinarna osoba, która zwyciężyła w europejskim konkursie piosenki. Szwajcarskie artystum odkryło się przed publicznością i jurorami, celebrując swoją tożsamość. Między innymi o niej rozmawiamy w “Drugim rzucie OKA”Popkultura może zmieniać świat na lepsze. Nie w każdym przypadku i nie zawsze, ale są tacy, którzy udowadniają jej siłę. Jedną z takich osób jest Nemo - osoba reprezentancka Szwajcarii na Eurowizji 2024, która zwyciężyła w całym konkursie. Piszemy “osoba reprezentancka”, bo Nemo jest niebinarne. Jako człowiek nieidentyfikujący się z jedną płcią wybrało ścieżkę nieskrępowanej scenicznej ekspresji. Właśnie tym zyskało uznanie europejskiej publiczności i jurorów, których głosy zapewniły mu zwycięstwo w szwedzkim Malmo.Eurowizja od dekad uchodzi za przestrzeń przyjazną społeczności LGBT+. “Wątki LGBT+ pojawiają się w występach krajów, które chcą nawiązać do agendy progresywnej europejskości. To dzieje się od lat 90. Gdyby upersonifikować Eurowizję jako osobę LGBT+, to należy zastanowić się, czy ona została wyautowana, czy dokonała coming outu?” - pytał w wywiadzie z OKO.press dr Marcin Bogucki z Instytutu Kultury Polskiej UW.- “W latach 90. sprawy osób LGBT+ zostały niejako wyłączone z porządku politycznego i włączone do porządku praw człowieka. Wtedy właśnie niektóre kraje zaczęły grać tą kartą.” OKO.press finansowane jest głównie z darowizn Czytelników. Dzięki Tobie możemy pracować – śledzić, szukać, pytać, sprawdzać, opisywać, porównywać – i nie odpuszczać. 👁‍🗨 Czytasz OKO? Wesprzyj OKO 👉 www.oko.press/wesprzyj/ Fundacja Ośrodek Kontroli Obywatelskiej OKO 92 1160 2202 0000 0003 0434 1595 Bank Millennium ul. Madalińskiego 67B/38 02-549 Warszawa Dziękujemy! Wspierasz OKO.press comiesięczną darowizną? Dołącz do grupy Twoja OKOlica, gdzie porozmawiasz z innymi czytelnikami i czytelniczkami, będziesz mieć możliwość bezpośredniego kontaktu z osobami z redakcji i obejrzysz Polityczny PLUS, czyli dodatkowy materiał dostępny wyłącznie dla darczyń i darczyńców ➡ https://www.facebook.com/groups/750410339317905

Magdalena, siostra Krzysztofa, napisała dziesięciostronicowy raport o śmierci brata. Krytykuje zakład pracy: „Nie było ani lekarza, ani pielęgniarki. Na miejscu reanimowali Krzysztofa pracownicy. A przecież firma ma status zakładu pracy chronionej!” Dział reportażu OKO.press przedstawia audioreportaż na podstawie tekstu Włodzimierza Nowaka "Źrebak na okresie próbnym [Serce narodu koło przystanku]". Realizacja i opracowanie muzyczne: Filip Przybylski i Longstreet Studio. Więcej audioreportaży znajdziesz na stronie OKO.press pod adresem:⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠ ⁠https://oko.press/media/audioreportaze

Odyniec nie lubi na siłowni przednówka, bo pojawiają się „sezonowcy”. – Kupa łysych chujków. Chudzi i bladzi, kłują się czym popadnie, po dwóch miesiącach są dwa razy więksi. Latem już ich nie ma, prężą się na plaży z obojętną miną, jakby mięśnie im same wyrosły Dział reportażu OKO.press przedstawia audioreportaż na podstawie tekstu Włodzimierza Nowaka "Mistrz rozkroku i przykucania [Serce narodu koło przystanku]". Realizacja i opracowanie muzyczne: Filip Przybylski i Longstreet Studio. Więcej audioreportaży znajdziesz na stronie OKO.press pod adresem:⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠ ⁠https://oko.press/media/audioreportaze

Dlaczego się popłakałam na korytarzu w urzędzie? Bo byłam u burmistrza prosić o pracę, ja do niego mówię, a on czyta gazetę. Nie chodzi mi o to, że burmistrz jest źle wychowany, ale o to, że mnie już nie ma. On już nie może dla nas nic zrobić, chce zapomnieć Dział reportażu OKO.press przedstawia audioreportaż na podstawie tekstu Włodzimierza Nowaka "My tu wszyscy na wymarcie [Serce narodu koło przystanku]". Realizacja i opracowanie muzyczne: Filip Przybylski i Longstreet Studio. Więcej audioreportaży znajdziesz na stronie OKO.press pod adresem:⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠ ⁠https://oko.press/media/audioreportaze

Rekrutują Kolumbijczyków do pracy w Polsce. Obiecują świetne warunki. A tu codziennością są kary, niskie stawki i zmuszanie do najcięższej pracy. Narzekasz? To donos do SG i deportacja! Więc oszukani przez pośredników pracownicy zostają najemnikami w Ukrainie. ŚLEDZTWO OKO.PRESS Dział reportażu OKO.press przedstawia audioreportaż na podstawie tekstu Szymona Opryszka "Przyjechaliśmy do Polski ćwiartować mięso. Skończyliśmy jako mięso armatnie w Ukrainie". Realizacja i opracowanie muzyczne: Filip Przybylski i Longstreet Studio. Więcej audioreportaży znajdziesz na stronie OKO.press pod adresem:⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠ ⁠https://oko.press/media/audioreportaze

Migrantka szła zapłakana, dała na ręce żołnierza martwe dziecko, o coś błagała. Na drugi dzień już żołnierza tam nie było. Nie wytrzymał psychicznie. Pokazują nam w telewizji uchodźców, a czemu na naszym muralu tego nie może być?  Dział reportażu OKO.press przedstawia audioreportaż na podstawie tekstu Agnieszki Rodowicz "Żołnierz zdejmuje mundur i przeprasza matkę. Czeremcha patrzy na mural". Realizacja i opracowanie muzyczne: Filip Przybylski i Longstreet Studio. Więcej audioreportaży znajdziesz na stronie OKO.press pod adresem:⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠ ⁠https://oko.press/media/audioreportaze

Spokojnie, redakcja OKO.press nie stała się nagle ani ejdżystowska, ani mizoginistyczna. Przyznajemy bez bicia, że to taki haczyk, żebyście wysłuchali tego ciekawego podcastu. Katarzyna Krzywicka-Zdunek: „Ostatnio rozmawiałam z młodą osobą z wielkomiejskiej bańki o jej rodzicach. Mama zrobiła oszałamiającą karierę i ona opowiadała, że mama była zawsze zajęta, a ojciec pokazywał dzieciom świat, chodził z nimi do wystawy i tak dalej. I to o ojcu mówiła ciepło. Przyzwolenie na odwrócenie ról ciągle nie jest u nas takie pełne”. Dorota Peretiatkowicz: „Ale zobacz Kasia, na odwrócenie ról, a nie na powiedzenie, że obydwoje rodzice zajmują się teraz sobą. Długość życia i zmiana pokoleniowa spowodowała to, że osoby w wieku lat 50 mogą się już czuć całkowicie niezależne od relacji ze swoimi dziećmi, a jednocześnie te dzieci nie chcą tej niezależności. One cały czas w tej zależności chcą istnieć”. Rozmawiam z duetem socjologiczno-populatoryzatorskim socjolozki.pl, czyli Katarzyną Krzywicką-Zdunek i Dorotą Peretiatkowicz. A dlaczego dochodzimy do wniosku, że dorosłe już dzieci nie chcą „uwolnić się” od rodziców? Bo w jednym ze swoich najnowszych badań socjolożki.pl zapytały, co wypada, a czego nie wypada robić osobom po 50. roku życia. I okazało się, że najmniej tolerancyjne wobec wyborów pokolenia swoich rodziców świadczących o ich niezależności są osoby w wieku 25-34 lata. Czego mają nie robić kobiety w wieku ich matek? 23 proc. uważa, że nie powinny szukać nowej pracy. 35 proc. – że nie wypada im ubierać się zgodnie z najnowszymi trendami. 40 proc. nie chce, żeby mówiły o swoich potrzebach seksualnych. A aż 45 proc. młodych Polek i Polaków uważa, że kobietom po pięćdziesiątce nie wypada zakładać nowej rodziny. Zapytałam, czy więcej jest takich uprzedzeń wobec kobiet, czy wobec mężczyzn. „Wobec mężczyzn” - odpowiedziały zgodnym chórem obie badaczki. Okazuje się, że od mężczyzny w jeszcze większym stopniu wymaga się tego, żeby był stateczną głową rodziny. -- Drugi rzut OKA to autorski podcast OKO.press, w którym próbujemy rozróżnić prawdę od fikcji oraz sprawdzić popularne przekonania. A wszystko to w rozmowach z gośćmi i gościniami - specjalist(k)ami od poruszanych tematów, którzy i które odpowiadają na pytania oraz przedstawiają swój punkt widzenia. Nowe odcinki pojawiają się w każdy poniedziałek o godzinie 6:00. Podoba Ci się to, co słyszysz? Wpłać na OKO, byśmy mogli dalej tworzyć dobre projekty 👉 https://oko.press/wesprzyj

Związek partnerski będzie nowością w polskim systemie prawa. Co jest atrakcyjnego w takiej instytucji dla par osób tej samej i różnej płci? W jaki sposób będzie się różnić od małżeństwa? Wyjaśnia Milena Adamczewska-Stachura, członkini zespołu przygotowującego projekty dwóch ustaw o związkach partnerskich.Związek partnerski to całkowicie nowa instytucja w polskim prawie. Ma umożliwić formalizację związku parom osób tej samej i różnej płci.Zespół ministry do spraw równości Katarzyny Kotuli opracował dwa projekty ustaw:ustawę o związkach partnerskichi ustawę ją wprowadzającą.Skończyły się konsultacje publiczne projektów. Wpłynęło ponad 6000 uwag. Trwają konsultacje międzyresortowe. A także polityczne przekonywanie polityków Polskiego Stronnictwa Ludowego do poparcia przygotowanych ustaw. -- Drugi rzut OKA to autorski podcast OKO.press, w którym próbujemy rozróżnić prawdę od fikcji oraz sprawdzić popularne przekonania. A wszystko to w rozmowach z gośćmi i gościniami - specjalist(k)ami od poruszanych tematów, którzy i które odpowiadają na pytania oraz przedstawiają swój punkt widzenia. Nowe odcinki pojawiają się w każdy poniedziałek o godzinie 6:00. Podoba Ci się to, co słyszysz? Wpłać na OKO, byśmy mogli dalej tworzyć dobre projekty 👉 https://oko.press/wesprzyj