#1731 - De Dag Extra: Election day in Arizona

Na een historische uitspraak in de klimaatzaak tegen Shell in 2021, volgde vandaag voor Milieudefensie de domper: Shell hoeft de uitstoot van schadelijke stoffen toch niet met 45% te verminderen.  De langverwachte uitspraak in het hoger beroep van Shell tegen Milieudefensie begon om acht uur 's ochtends onder grote belangstelling. Het hof oordeelde dat een eerdere uitspraak van de rechtbank vernietigd wordt.  Tim Bleeker van de Vrije Universiteit Amsterdam is klimaatjurist en expert op het gebied van milieu-aansprakelijkheidsrecht. Hij zat vanochtend in de rechtszaal en bestudeerde daarna voor podcast De Dag het arrest meer gedetailleerd. Hij vertelt wat erin staat, waarom het Hof anders oordeelt dan de rechtbank, wat dat betekent voor Shell én voor het klimaat. Verslaggever Lisa Schallenberg sprak teleurgestelde milieuactivisten bij het gerechtshof.  Wat staat er precies in het arrest, wat betekent dat voor Shell én voor het klimaat? Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Judith van de Hulsbeek

Amsterdam kijkt terug op, om met burgemeester Femke Halsema te spreken, gitzwarte dagen. Met niet alleen oplopende spanningen tussen bevolkingsgroepen, maar ook tussen politiek Den Haag en bestuurlijk Amsterdam. Na eerdere incidenten bij de opening van het Holocaustmuseum, de UvA-protesten en de herdenking van 7 oktober neemt de druk op burgemeester Halsema toe.  Politiek verslaggever van het Parool David Hielkema vertelt in deze podcast hoe in Amsterdam de kritiek op Femke Halsema inmiddels van alle kanten komt: vanuit de joodse gemeenschap, vanuit de moslimgemeenschap, vanuit rechtse én linkse politieke partijen. Daarnaast is er de druk die vanuit Den Haag wordt opgevoerd, met PVV-leider Geert Wilders voorop. NOS-collega Nouschka van der Meijden vertelt wat er in de Haagse politiek nu gebeurt en wat de positie van premier Schoof daarin is. Zowel maatschappelijk als politiek vraagt dit moment om iemand die boven de partijen gaat staan. Maar is Schoof er in dit gepolariseerde debat wel voor álle Nederlanders?  Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: IJsbrand Terpstra en Lars Hulshof

Amerika heeft gekozen. Donald Trump is de 45e én de 47e president van de Verenigde Staten. Marieke, Rudy en Ryan nemen de krantenkoppen door en kijken terug op de verkiezingsweek en de marathonuitzendingen.  Wat is het succes van Trump en waarom wist Harris toch niet te winnen? En met Sjoerd worden de komende vier jaar doorgenomen. Wat kunnen we van een nieuw Trump presidentschap verwachten en hoe wordt het werk voor de correspondenten? Eén ding is zeker: saai zal het niet worden.  Bureau Washington probeert, in hoeverre dat kan, gas terug te nemen, maar hoopt later op dit kanaal weer terug te keren, dus zorg ervoor dat je geabonneerd blijft op Amerika Kiest.  Wil je reageren of heb je een vraag?  [email protected]  Presentatie: Marieke de Vries, Rudy Bouma, Ryan Hermelijn en Sjoerd den Daas Redactie en montage: Indy Scholtens en Jesse Nijmeijer Eindredactie: Lars Hulshof

Minister van Asiel en Migratie Marjolein Faber ligt onder vuur vanwege haar voorgenomen bezuinigingen tot wel 85% op uitvoeringsinstanties in de asielketen. Vooral na 2026 gaat het budget van onder meer het COA en de IND flink omlaag.  Politiek verslaggever Ewoud Kieviet blikt terug op een fel debat over Fabers begroting, waarin er niet alleen grote kritiek kwam op de inhoud van de plannen maar ook op de manier waarop Faber debatteert met de Kamer en communiceert met andere overheden. De vraag die nu door zowel een deel van de Kamer als door mensen uit het veld hardop gesteld wordt is: creëert Faber met deze extreme bezuinigingen bewust chaos in de asielketen? Is het onkunde of strategie?  Maartje Terpstra werkt al 25 jaar als asieladvocate en staat in nauw contact met medewerkers van zowel IND als COA. Zij schetst hoe de aangekondigde bezuinigingen daar nu al voor extra problemen zorgen. Het nieuwe kabinetsbeleid leidt volgens haar tot meer werk, dat uitgevoerd moet worden met een fractie van het geld. Een recept voor chaos en leed in de asielketen.  Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Judith van de Hulsbeek en IJsbrand Terpstra

Hij kreeg de meeste stemmen en wist de meeste kiesmannen binnen te slepen. Donald Trump is na een klinkende zege opnieuw op weg naar het Witte Huis. En daarmee is de uitgangspositie voor z'n nieuwe termijn totaal anders dan acht jaar geleden. Hij heeft nu een mandaat van een meerderheid van de kiezers en waarschijnlijk ook een meerderheid in het congres. De macht van Trump is groter dan ooit. Wat wil hij met die macht? In podcast de Dag vertelt Amerikakenner en journalist voor de Groene Amsterdammer Casper Thomas over de plannen van Trump. Veelal zijn ze summier en dat maakt de toekomst met Trump grillig en onberekenbaar. De grootste factor van onzekerheid is de entourage van Trump. Wie verzamelen zich om de president heen en hoeveel invloed krijgen ze op zijn beslissingen? De vraag daarin is of Trump het veelbesproken document Project 2025 als inspiratie gebruikt. Een Republikeinse denktank schreef een lijvig document van meer dan 900 pagina's met ideeën over het conservatieve Amerika van de toekomst. En in dat Amerika moet de rol van de president nog veel groter worden. Een rol die in aanloop naar Trump's tweede termijn autocratisch wordt genoemd. Daarmee zou de Amerikaanse democratie voorgoed veranderen. Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: IJsbrand Terpstra

Ben je niet de hele nacht wakker gebleven voor het tellen van de stemmen in Amerika? Podcast De Dag bleef een nacht op om je vanochtend bij te praten over de verkiezingsstrijd in Amerika.  We praten voor en achter de schermen met de NOS-presentatoren, uitslagendesk en Amerika-kenners die geïnteresseerden de hele nacht op de hoogte hielden over de nek-aan-nekrace tussen Donald Trump en Kamala Harris.  Conclusie: de race is nog niet beslist, maar tegen het einde van de nacht tekende zich wel een duidelijke voorsprong voor Trump af.  Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Judith van de Hulsbeek

Een week na het verwoestende noodweer in de Spaanse regio Valencia, is de schaal van de ramp nog altijd niet duidelijk. Hoeveel doden, hoeveel vermisten - niemand die het echt weet. Maar wie in het gebied is, hoort het ene na het andere schokkende verhaal In deze podcast de aangrijpende verhalen van drie Nederlanders die in het rampgebied wonen: Savanna Groot, die samen met haar Spaanse man een apotheek runt, en vader en zoon Hein en Martijn Stam die een plantenkwekerij in het rampgebied hebben. Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Rosanne Sies en Judith van de Hulsbeek

Het is verkiezingsdag in de Verenigde Staten. De spanning is groot, zowel voor de uitslag van de verkiezingen, als voor wat daarna zou kunnen gebeuren. Presentator Mattijs van de Wiel en verslaggever Simone Tukker zijn in swingstate Arizona en spreken daar met kiezers en medewerkers van een strengbeveiligd kiesbureau.  Om de verhitte verkiezingsstrijd in goede banen te leiden zijn er livestreams bij de stembureaus en worden speciale troubleshooters ingezet om conflicten bij stembureaus te de-escaleren.  Campagnemedewerkers gaan tot het laatste moment van deur tot deur om twijfelende kiezers over de streep te trekken en hen van het belang van hun stem te overtuigen. De Trumpcampagne richt zich in de eindsprint op jonge mannen. De Democraten hopen dat vrouwen in groten getale op Kamala Harris gaan stemmen.  Uit de verhalen die Mattijs en Simone horen blijkt dat zowel Trump- als Harrisaanhangers zich voorbereiden op een tumultueuze tijd na de verkiezingsdag.  Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Mattijs van de Wiel en Simone Tukker Redactie: Judith van de Hulsbeek

Hoe wapen je je als docent tegen extreme opvattingen in de klas? Vier jaar geleden werd de Franse docent Samuel Paty neergestoken en onthoofd door een moslimextremist, nadat hij tijdens een les over de vrijheid van meningsuiting een spotprent had laten zien van de profeet Mohammed. Vandaag begint daarover in Frankrijk een grote rechtszaak. 'Sinds die tijd is veiligheid in de klas ook in Nederland een thema geworden,' zegt Leon Meijs in deze podcast. Hij is expert op het gebied van polarisatie en radicalisering en doet onderzoek naar veiligheid op scholen, waar hij trainingen geeft aan docenten. Hij ziet dat er de afgelopen jaren steeds meer extreme opvattingen in de klas zijn. 'Docenten vragen zich over bepaalde onderwerpen af: wil ik het hier wel over hebben, want wat gebeurt er dan daarna?' Mary Meulenkamp is docent Burgerschap op een praktijkschool in Zaandam. Zij ziet ook dat de extremen in de klas toenemen en dat jongeren halsstarriger vasthouden aan hun mening. Zelf is ze nog nooit bang geweest voor haar eigen veiligheid, 'maar dat wil niet zeggen dat het er nooit zou kunnen zijn.' Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Anouk Kantelberg en Judith van de Hulsbeek

Het aftellen is begonnen, want de Amerikanen hebben nog tot en met dinsdag om naar de stembus te gaan. En in die laatste campagnedagen wordt er nog heel wat modder of beter gezegd, afval, naar elkaar gegooid. Beide kanten zijn doodsbang voor wat er gaat gebeuren als Harris of Trump president wordt. Dus misschien was deze Halloween wel de engste ooit.  En Marieke, Rudy en Ryan zijn op de redactie in Washington D.C. waar de heleboel is verbouwd voor de speciale verkiezingsuitzendingen aankomende dinsdag en woensdag.  Wil je reageren of heb je een vraag?  [email protected]  Presentatie: Marieke de Vries, Rudy Bouma en Ryan Hermelijn Redactie en montage: Indy Scholtens en Jesse Nijmeijer Eindredactie: Lars Hulshof