24. Bob, de onvermijdelijke

Hoe is het om bijna duizend keer naast Bob Dylan op het podium te staan. Hoe is het om met hem een concert voor te bereiden. Hoe is het om een plaat met hem op te nemen. Hoe wérkt Bob. En hoe is het om voor Bob te werken. Na een jaar om Dylan heen gecirkeld te hebben bij monde van Nederlandse artiesten, schrijvers en denkers die zelf natuurlijk alleen maar naar hem hebben kunnen luisteren, is het in deze allerlaatste BOBcast tijd om heel dicht tegen de man aan te kruipen. Want wanneer je toch al gauw zo’n kleine tweeduizend uur met hem op het podium hebt gestaan, zou je toch echt een beetje moeten weten hoe de man werkt. De muzikant die in deze serie: www.itwasthemusic.net alles vertelt over zijn huidige roadttrip, samen met zijn vrouw, zangeres Teresa @Williams, door het landschap van de Americana (kijk die serie!), deed het , in een vorig leven, allemaal, als gitarist van de beste band die Bob na The Band heeft gehad. Exclusief in de BOBcast is dit een uur lang Larry Campbell.

Ter (bijna) afsluiting van deze 26-delige BOBcast ontving Studio Desmet in Amsterdam het neusje van de Nederlandse Bobzalm, in woord en muziek, voor een 2,5 uur durend eerbetoon aan de bijna jarige Dylan, live te horen op NPORadio1. Lycky Fonz III, Iris Koppe, Saskia de Koster, Yorick van Norden, Judy Blank, Nico Dijkshoorn, Erik Bindervoets, Freek de Jonge, Cato van Dijk, Huub van der Lubbe, Jan de Smet, Daan Heerma van Voss, Gijsbert Kamer en de fantastische Bob-band onder leiding van Tim Knol. Het kon niet op, net als Bob.

Al bijna dertig jaar volgt Gijsbert Kamer voor de Volkskrant de popmuziek. Dertig jaar waarin honderden artiesten de revue passeerden en het muzikale landschap van eind vorige en begin deze eeuw vulden. In wat zomaar de laatste vaderlandse aflevering van de BOBcast zou kunnen zijn, is hij opnieuw te gast nadat hij eerder Dylans meest recente album ‘Rough and Rowdy Ways’ besprak. Maar waar staat Dylan in dat muzikale landschap dat Gijsbert Kamer probeerde te begrijpen? En wat heeft de BOBcast toegevoegd aan zíjn Bob?

Zijn het er nu veertien of inmiddels vijftien? Tom Willems, een pseudoniem waarvan het klankbeeld de obsessie verraadt, weet zelf eigenlijk niet precies hóeveel boeken hij inmiddels over Bob heeft geschreven. Boeken waarin hij maar een piepklein hoekje van het Dylan-universum bestrijkt: ze gaan allemaal over Bob Dylan in Nederland. Jarenlang ook boekstaafde hij alles daarover op de website ‘bobdylaninnederland.blogspot.com.’ Tot hij daarmee stopte om onmiddellijk een nieuwe te beginnen ‘De Bob Dylan aantekeningen’. Want Bob is onvermijdelijk.

Een leven lang al is Roel Bentz van den Berg zoekende op het snijvlak van muziek en poëzie. In radioprogramma’s als Heartlands, Stompin’ en vele andere voor de VPRO, waar hij jarenlang de scepter zwaaide over de ‘Hilversum 3’- burelen, en als schrijver van diverse essay-bundels. Zijn nieuwste bundel ‘De Straatwaarde van de Ziel’ staat op het punt van verschijnen. Daarin is een niet gering deel van Roels vorsende aandacht gewijd aan Dylan, immers de kunstenaar die als geen ander de krachten van beide uitingen in de afgelopen halve eeuw heeft gecombineerd. En die daarbij diep spit in de bodem van de ziel.

Jarenlang was Jan de Smet inspirator en frontman van De Goede Snaar, een folk- annex cabaretgezelschap in het Vlaamse. Maar daarnaast is hij multi-instrumentalist en verzamelaar van muzikale curiosa. Een niet te missen gestalte in het Vlaamse culturele landschap. En dat alles niet in de laatste plaats dankzij Dylan, die hij ooit bezong als één van de weinige helden waarin hij zich níet vergist had. Die hem bovendien hielp aan een speciale afdeling van zijn Rariteitenkabinet, waarmee hij rond Bob’s tachtigste de theaters ingaat. En hier schenkt hij ons vast een voorproefje.

De romanfiguur Stefaan, een van de protagonisten in Saskia de Costers Grote Belgische Roman ‘Wij en Ik’, heeft in veel penibele situaties in het boek een Dylan-citaat bij de hand dat een uitweg wijst. Je zou haast gaan denken de de schrijfster van inmiddels acht romans, maar ook kinderboeken, toneelteksten, liedteksten en talloze columns, veel van zichzelf in dat personage heeft gestopt. Klopt. Want al sinds zij als spelend kind in het tuinhuisje haar creatieve impulsen volgde, begeleidt Dylan Saskia de Coster bij alles wat ze onderneemt. Als een schaduw, soms pontificaal, soms aan de rand van het gezichtsveld, even ongrijpbaar als onvermijdelijk.

En allemaal wilden ze Spaanse laarzen. Want die móest je hebben, al gingen ze maar tot maat veertig en liep de helft van de band met pijnlijke voeten. Maar de fakkeldragers van de jaren zestig, de band CCC Inc., waar Ernst Jansz eerst wasbord en later ook toetsen in speelde, kon zich niet aan de modevoorschriften van de tijd onttrekken. Het is maar één van de vele raakpunten van het latere Doe Maar-lid - ja, ook de plotselinge ongevraagde, beklemmende sterrenstatus van die tijd is er één - die hem ertoe brachten om laat in zijn carrière een ambitieus vertaalproject te ondernemen: twaalf van de mooiste liedjes van zijn jeugdheld. Ernst Jansz doet Bob Dylan.

Zondag 28 februari komt een aflevering online met als hoofdgast Ernst Jansz, oprichter van Doe Maar en schrijver. Om er vast in te komen zingt hij Liefde Min Nul

Ja, zo zag hij zichzelf graag, de jonge Dylan: als een via train-hopping door Amerika zwervende Hobo. En daar begon zijn mythe: dat hij als puber al van huis was weggelopen en het land had doorkruist. Niets van waar, maar in het eerste Nederlandse radioprogramma, uit september 1965, waarin substantiëel aandacht aan hem werd besteed, - misschien was Dylan toen überhaupt wel voor het eerst in Nederland te horen- is de romantische leugen nog werkelijkheid. Verder was Leo Nelissen, in wat de laatste uitzending van diens liedjesprogramma zou zijn, al behoorlijk trefzeker in zijn duiding. De moeder van Chris Kijne hoorde het en de rest is geschiedenis.