25. Het gebroken hart van Berlioz

Wanneer Nietzsche in december 1883 voor het eerst in Nice komt, is hij nog een zoekende filosoof, amper gelezen, en nog minder begrepen. Ook op persoonlijk vlak mij maakt hij een diepe crisis door. Maar ‘le changement de décor’ doet wonderen. Het is vooral het licht dat hem goed doet. Op zijn lange wandelingen in de omgeving, o.a. naar het bergdorpje Èze, vindt hij de inspiratie voor zijn meesterwerk ‘Also sprach Zarathustra’.

1946, Antibes. Picasso zit te schilderen in een oude burcht die nog heeft toebehoord aan de familie Grimaldi. Hij maakt er monumentaal werk dat speciaal bedoeld is voor een nieuw nog op te richten Picasso-museum. Hoe hij op deze plek terecht gekomen is, is een heel verhaal en heeft te maken met een ingewikkelde liefdesaffaire.

Het verblijf van Hector Berlioz in Nice is getekend door een groot persoonlijk drama. De verbreking van zijn verloving met de beroemde pianiste Camille Moke heeft hem bijna tot een passionele moord gedreven. Maar in Nice hervindt hij zijn levenskracht. De atmosfeer van de stad zet hem zelfs aan tot grootste composities.

In de zomer van 1895 verblijft Louis Lumière op het landgoed van de familie in het kustplaatsje La Ciotat. Hij experimenteert er met zijn gloednieuwe uitvinding, een ‘cinematographe’. Het is het prille begin van de filmindustrie die in korte tijd de hele wereld zal veroveren. Die industrie viert jaarlijks haar grote feest in Cannes. In 1939 wordt de eerste editie georganiseerd. Maar na één dag wordt de party al stilgelegd wegens het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog.

In 1925 arriveert Jean Cocteau in Villefranche. Hij is er slecht aan toe: zijn vriend en minnaar Raymond Radiguet is net overleden. Cocteau is ontroostbaar en vecht bovendien tegen een opiumverslaving. In het Hotel Welcome vindt hij een toevluchtsoord. Door er jarenlang hof te houden tussen de artiesten, maakt hij er een mythe van. Vanuit zijn kamer heeft hij uitkijk op appetijtelijke matrozen maar ook op de Chapelle Saint-Pierre. In 1956 zal hij in deze kapel een meesterwerk creëren.

En één van de meest luxueuze paleizen aan de Riviera is het C, dicht bij Cannes. Het werd in 1932 gebouwd door de Amerikaanse modernistische architect Barry Dierks voor de actrice Maxine Elliott die er glamoureuze feesten gaf voor de beau monde. In mei 1949 is het paleis het decor van één van de meest besproken huwelijken van het jaar: dat van de steenrijke Aly Khan en de ‘liefdesgodin’ Rita Hayworth.

Tijdens de 19de eeuw is Hyéres één van de eerste zich ontwikkelende badplaatsen aan de Riviera. Dat is voornamelijk op het conto te schrijven van de rijke ondernemer Alexis Godillot. Hij laat er o.a. nieuwe boulevards aanleggen. Wanneer Virginie Loveling de stad bezoekt in 1886 tijdens haar ‘Winter in het Zuiderland’ is ze vooral onder de indruk van de machtige palmbomen die de stad sieren.

Marie Bashkirtseff was een kunstschilder afkomstig uit de Russische landadel. Van 1870 tot 1877 zwerft ze met haar moeder en tante langs de mondaine oorden van Europa. Lange tijd verblijven ze in Nice. Het is ook daar dat Marie begint met het schrijven van haar dagboeken. Ze geven een heel goed beeld van het elitaire leven aan de Riviera eind 19de eeuw.

1864. Het station van Nice is pas ingehuldigd en daar arriveert de privétrein van Tsaar Alexander II. In de luxueuze Villa Bermond ontvangt hij Napoleon III. Nice bevalt hem en hij besluit een paar maanden langer te blijven. Er overkomt hem echter een groot drama. In het voetspoor van de tsaar zullen nog veel aristocratische Russen volgen, de ene al excentrieker dan de andere. Eén van hen: Groothertog Michailovich, de ongekroonde koning van Cannes.

De schilder Paul Signac is de eerste kunstenaar die de charmes van Saint-Tropez ontdekt. In 1892 vaart hij voor het eerst het pittoreske haventje binnen. De kleurenpracht en het licht resulteert in prachtig pointillistisch werk. In 1925 koopt ook de beroemde auteur en journaliste Colette, een klein huis in Saint-Tropez, in de Baie des Canebiers. Ze noemt het La Treille Muscate. Colette vindt er de rust die ze nodig heeft om te schrijven zoals het mooie autobigrafische La Naissance du jour.