Podcast Muzeum Historii Polski

Czy Kazimierz Odnowiciel jest władcą zapomnianym i niedocenionym? A może nadany mu przez Galla Anonima przydomek źle określa jego panowanie? Kim był ten piastowski książę i jak wiele zawdzięcza mu nasza historia?Moment, w którym przejmuje władzę jest dla państwa Piastów szczególnie trudny. Dochodzi do reakcji pogańskiej, na polskie ziemie napada Brzetysław, a lokalni władcy buntują się. Odzyskanie kontroli nad Mazowsze i Śląskiem staje się koniecznością. Czy udało się tego dokonać?Czy bohater naszego podcastu był pierwszym władcą, który przyczynił się do stworzenia rycerstwa? Skąd wiemy, że obdarowywał swoich wojów własnością ziemską?O tym wszystkim w Podcaście Muzeum Historii Polski z serii Inne historie Polski. Rozmawiają Cezary Korycki i jego gość, prof. Grzegorz Pac z Uniwersytetu Warszawskiego. Podcast zrealizowano w ramach zadania: kontynuacja i rozbudowa multimedialnego projektu informacyjno-edukacyjnego - Portal Historyczny Dzieje.pl

Niemka, która wywiozła z Polski insygnia królewskie, ale też królowa, która pomogła odbudować piastowską monarchię? Czy jej ślub z Mieszkiem II był wielką nobilitacją dla Piastów? Kim była Rycheza Lotaryńska?Pochodziła z cesarskiego rodu. W jej żyłach płynęła krew Karola Wielkiego. Najpewniej w 1013 roku została żoną Mieszka II, przez wielu uważanego za władcę słabego. Czy rzeczywiście jego panowanie należy oceniać negatywnie? Zwrócimy też uwagę na naszyjnik Rychezy, której wizerunek namalował Jan Matejko. Na czym polega jego niezwykłość? Skąd wziął się kult Rychezy w Niemczech? O tym wszystkim w Podcaście Muzeum Historii Polski z serii Inne historie Polski. Rozmawiają Cezary Korycki i jego gość, prof. Grzegorz Pac z Uniwersytetu Warszawskiego. Podcast zrealizowano w ramach zadania: kontynuacja i rozbudowa multimedialnego projektu informacyjno-edukacyjnego - Portal Historyczny Dzieje.pl

Mieszko I jest pierwszym polskim władcą, którego panowanie odnotowały średniowieczne kroniki. Kronikarze nadali mu nawet tytuł króla. Czy był nim rzeczywiście? Czy w ogóle był pierwszym władcą? Co można powiedzieć o jego rządach?Jak wyglądało to wczesne, piastowskie państwo? Czym charakteryzowała się jego gospodarka? Skąd na ziemiach polskich tak wiele arabskiego srebra? Co można powiedzieć o ówczesnym procederze handlowania niewolnikami?Nasz gość nie przychyla się do teorii o skandynawskim pochodzeniu Piastów. Poszukiwać go należy w innym miejscu. Czy upadek państwa Wielkomorawskiego może dać odpowiedź na pytanie o rodowód Piastów?O tym wszystkim w Podcaście Muzeum Historii Polski z serii Inne historie Polski. Rozmawiają Cezary Korycki i jego gość, prof. Przemysław Urbańczyk z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk. Podcast zrealizowano w ramach zadania: kontynuacja i rozbudowa multimedialnego projektu informacyjno-edukacyjnego - Portal Historyczny Dzieje.pl

Rewolucja bolszewicka zapoczątkowała istnienie państwa, które trudno było pojąć. Państwo komunistyczne? To brzmiało jako wewnętrzna sprzeczność. Co więcej, bolszewicy bardzo strzegli swoich tajemnic. Tymczasem polscy sowietolodzy z okresu II Rzeczpospolitej, z Wiktorem Sukiennickim i Stanisławem Swianiewiczem na czele, jak nikt potrafili zrozumieć na czym polega specyfika Związku Sowieckiego. Swoje badania, często z narażeniem życia, kontynuowali w czasie II wojny światowej i później.Zapotrzebowanie na ekspertów od Związku Sowieckiego rośnie po 1945 roku, wraz z narastaniem konfliktu między Waszyngtonem a Moskwą. Przełomowe znaczenie miał tzw. telegram Kennana, dający początek "polityce powstrzymywania". Amerykanie zaczęli pilnie poszukiwać badaczy, którzy pomogą w zrozumieniu politycznego rywala. Czołowi badacze wolnego świata byli Polakami lub mieli polskie pochodzenie, by wspomnieć Zbigniewa Brzezińskiego, Richarda Pipesa czy Adama Ulama.Dlaczego badania nad Związkiem Sowieckim były tak istotne? Jaką rolę odegrała w nich polska nauka? Do jakiego stopnia sowietolodzy wpływali na politykę Stanów Zjednoczonych w okresie zimnej wojny? I czy historia sowietologii to opowieść o sukcesie, czy mimo wszystko o porażce?O tym wszystkim w dzisiejszym podcaście rozmawiają dr Michał Przeperski i prof. Sławomir Łukasiewicz z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Podcast zrealizowano w ramach zadania: kontynuacja i rozbudowa multimedialnego projektu informacyjno-edukacyjnego - Portal Historyczny Dzieje.pl

Pomimo zobowiązań sojuszniczych, Wielka Brytania i Francja nie przyszły na odsiecz Polsce walczącej z Niemcami we wrześniu 1939 roku. W naszym kraju od lat spieramy się o to, czy zostaliśmy wówczas zdradzeni przez aliantów zachodnich. Rzecz nie jest oczywista, bo przecież Londyn i Paryż wypowiedziały wojnę Berlinowi już 3 września 1939 roku. Lokalna wojna obronna Polski stała się w ten sposób konfliktem światowym. Dlaczego tak się stało i co do tego doprowadziło? I jak w tym kontekście oceniać politykę zagraniczną II Rzeczpospolitej? Czy decyzje szefa MSZ Józefa Becka utorowały drogę do ostatecznego upadku niemieckiego totalitaryzmu? A może raczej sprowadziły na Polskę wojenne nieszczęście?O tym wszystkim w dzisiejszym podcaście rozmawiają dr Michał Przeperski i prof. Jacek Tebinka z Uniwersytetu Gdańskiego.Podcast zrealizowano w ramach zadania: kontynuacja i rozbudowa multimedialnego projektu informacyjno-edukacyjnego - Portal Historyczny Dzieje.pl

4 lipca 1943 roku o godzinie 23.06 na półwyspie Gibraltar doszło do brzemiennej w skutki katastrofy lotniczej. W jej konsekwencji śmierć poniósł gen. Władysław Sikorski – premier Rzeczpospolitej, Wódz Naczelny, architekt polityki polskiej w pierwszych latach II wojny światowej.Niejasności wokół tego wydarzenia było wiele. Jedyną osobą, która przeżyła katastrofę był pilot - Eduard Prchal. W tym samym czasie na Gibraltarze pozostawał ambasador ZSRR w Wielkiej Brytanii - Iwan Majski. To te fakty sprawiały, że nie wszyscy uwierzyli w ustalenia brytyjskiej komisji mającej wyjaśnić okoliczności tragicznej śmierci polskiego premiera. Komu zależało na tworzeniu mitów wokół śmierci Sikorskiego? Jaki ma z tym związek odkrycie zbrodni katyńskiej? Wreszcie, jak na śmierć gen. Władysława Sikorskiego zareagowały władze polskie w Londynie? O tym wszystkim w dzisiejszym podcaście rozmawiają dr Michał Przeperski i prof. Jacek Tebinka z Uniwersytetu Gdańskiego. Podcast zrealizowano w ramach zadania: kontynuacja i rozbudowa multimedialnego projektu informacyjno-edukacyjnego - Portal Historyczny Dzieje.pl

Maria Skłodowska-Curie wkroczyła do świata zarezerwowanego niemal wyłącznie dla mężczyzn. Łamała stereotypy, budząc przy tym to podziw, to wściekłość. Ale nawet osoby najbardziej wobec niej krytyczne wcześniej czy później musiały uznać wielkość i osiągnięcia tej drobnej kobiety, która przeszła drogę od guwernantki do jednej z najważniejszych postaci nauki XX wieku. Jej droga do wybitnych osiągnięć naukowych nie była ani prosta, ani krótka. Skłodowska pochodziła z niezamożnego domu nauczycielskiego. Jak udało się jej dostać na Sorbonę? Jak zaczęła się jej kariera naukowa? Czy będąc w Paryżu angażowała się w polskie sprawy?Kiedy zaczęła pracować nad promieniowaniem? Dlaczego komitet noblowski początkowo nie chciał uznać osiągnięć Polki? Z jakiego powodu w pewnym momencie nazywano ją "złodziejką mężów" i jak doszło do tego, że stała się we Francji wrogiem publicznym? Czy można powiedzieć, że Skłodowska była feministką? Na czym polegało jej zaangażowanie w I wojnę światową?O wybitnej Polce, Marii Skłodowskiej-Curie w podcaście z serii „1000 lat. Prześwietlenie” opowie Łukasz Starowieyski. Jego gościnią jest Maria Więckowska-Sztark z Muzeum Historii Polski. Podcast zrealizowano w ramach zadania: kontynuacja i rozbudowa multimedialnego projektu informacyjno-edukacyjnego - Portal Historyczny Dzieje.pl

Choć zakon krzyżacki kojarzy nam się głównie z jedną z największych bitew średniowiecznej Europy, to nie możemy zapomnieć, że był to przede wszystkim jednym z największych politycznych, gospodarczych i organizacyjnych fenomenów swoich czasów. Niewielka grupa rycerzy-zakonników zabudowała państwo rozciągające się od terenów dzisiejszej północno-wschodniej Polski aż do granic współczesnej Estonii. W jaki sposób zakon był zorganizowany od strony wewnętrznej hierarchii? Jak jego członkowie podchodzili do spraw religijnych? Dlaczego walcząc przez wieki z niewiernymi, nie doczekali się w swoich szeregach ani jednego uznanego za świętego? Kto brał udział w organizowanych przez zakon krzyżacki wyprawach? Czy mieszkańców Prus nawracano tylko mieczem? Jakie jest dziedzictwo rycerzy zakonu krzyżackiego? O tym wszystkim w Podcaście Muzeum Historii Polski z serii Inne historie Polski. Rozmawiają Cezary Korycki i jego gość, prof. Waldemarem Rozynkowski z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Podcast zrealizowano w ramach zadania: kontynuacja i rozbudowa multimedialnego projektu informacyjno-edukacyjnego - Portal Historyczny Dzieje.pl

Można powiedzieć, że początki polskiego państwa są pogrążone w mroku i zmuszają nas do snucia różnych teorii. Nie mamy pewności skąd pochodzą Piastowie. Nie wiemy dlaczego koronacja Bolesława Chrobrego miała miejsce w 1025 roku, aż 25 lat po zjeździe gnieźnieńskim. Czy Gniezno na pewno było pierwszą stolicą państwa Piastów? Zapewne można tak powiedzieć, ale należy pamiętać, że we wczesnym średniowieczu władca był tzw. rex ambulans - władcą podróżującym. By sprawować funkcję wodza naczelnego i najwyższego sędziego, musiał stale przemieszczać się. Jednak Gniezno było wówczas istotnym ośrodkiem. Jako centrum kultu pogańskiego, a potem chrześcijańskiego odgrywało ważną rolę. Zastanowimy się nad różnymi teoriami na temat początków państwa polskiego. Dlaczego w niektórych kronikach naszych przodków nazywa się Wandalami? Czym była Wielka Lechia i skąd tak duże zainteresowanie tym tematem? Czy Wikingowie penetrowali ziemie pierwszych Piastów? O tym wszystkim w Podcaście Muzeum Historii Polski z serii Inne historie Polski. Rozmawiają Cezary Korycki i jego gość, dr Michał Bogacki, dyrektor Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie. Podcast zrealizowano w ramach zadania: kontynuacja i rozbudowa multimedialnego projektu informacyjno-edukacyjnego - Portal Historyczny Dzieje.pl

Rok 1525 wyznacza ważną cezurę w historii Europy i niebagatelną dla historii Polski datę. Pozwoliliśmy wówczas Krzyżakom zmienić szyld i rozpocząć historię Prus. Jak się później okazało, zgubną dla Rzeczpospolitej. W szkołach nadal uczymy się, że hołd pruski był wiązał się ze zmianą religii przez Wielkiego Mistrza. Tak naprawdę Albrecht wymanewrował swojego wuja, czyli Zygmunta Starego i przeszedł na luteranizm po ustanowieniu świeckiego księstwa. Krzyżacy po raz ostatni ogrywają Polskę, a Prusy z lennika szybko staną się największym wrogiem Rzeczypospolitej. W dzisiejszym odcinku usłyszycie Państwo mało znaną relację z przebiegu Hołdu Pruskiego odnalezioną w Tajnym Archiwum w Królewcu. Zastanowimy się też nad losami Mazurów. Dlaczego ten lud, nie będący w istocie nigdy pod panowaniem polskich królów, aż do czasów XX wieku nie zapomniał o swoim języku i przywiązaniu do Polski? XVI wiek wyznacza koniec wielkiego fenomenu średniowiecznej Europy, bo tak chyba można nazwać ten zakon rycerski, czyli niesamowitą korporację, która zabudowała swoimi zamkami ziemię od Wisły aż po Dźwinę. Co sprawiło, że formuła zakonu zaczęła się wyczerpywać? W czasach świetności Rzeczpospolitej Obojga Narodów mamy sześć hołdów pruskich. Ostatni w roku 1641. Jakie przyczyny sprawiły, że Prusy polskim królom stopniowo wymykają się z rąk? O tym wszystkim w Podcaście Muzeum Historii Polski z serii Inne historie Polski. Rozmawiają Cezary Korycki i jego gość, prof. Janusz Małłek, dyrektor Instytutu Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w latach 1975-1978, dziekan Wydziału Nauk Historycznych w latach 1993-1999 i prorektor ds. organizacji i rozwoju UMK w latach 1999-2002. Podcast zrealizowano w ramach zadania: kontynuacja i rozbudowa multimedialnego projektu informacyjno-edukacyjnego - Portal Historyczny Dzieje.pl