Europa Draait Door

Het moest een historische NAVO-top worden — en dat werd het. Alle lidstaten stemden unaniem in met een verhoging van de defensie-uitgaven naar maar liefst vijf procent van het bruto binnenlands product. Trump kwam omdat het een moetje was, maar vertrok met een koninklijke ervaring rijker. Nu begint het echte werk. Diezelfde urgentie klinkt ook door in het werk van onze zeer bijzondere gast, Robert D. Kaplan. In zijn nieuwste boek ‘Het barre land’ waarschuwt de Amerikaanse journalist en politiek schrijver voor een permanente crisis in het Westen — gekenmerkt door zelfobsessie. Kunnen we onszelf nog redden? En hoe kijkt hij naar de toekomst van de NAVO? Is de VS nog onze bondgenoot? Dat, en véél meer, hoor je in de laatste aflevering voor de zomerstop!

Er is weer een nieuwe aflevering van Europa Draait Door en dit keer namen we ’m op een bijzondere plek op: het Forum in Groningen. Daar stonden we op de planken met NOS-correspondent Arjen van der Horst. Arjen is momenteel correspondent voor het Verenigd Koninkrijk en Ierland, maar was daarvoor jarenlang onze man in de VS. Dé perfecte gast dus om te bekijken hoe anders Trump nu optreedt vergeleken met zijn eerste termijn. Krijgen we binnenkort Amerikaanse bommen op Iran? En waar blijft Europa in deze nieuwe escalatie in het Midden-Oosten? Dat, en véél meer, hoor je in de nieuwe aflevering!

Er is weer een nieuwe aflevering en dat betekent ook een afscheid van een van onze favoriete stemmen: Heleen D’Haens stopt na vier jaar als NOS-correspondent in Rome. In haar laatste week schuift ze aan in de studio van Europa Draait Door, voor een gesprek over alles wat haar in die vier jaar opviel: Van een Italië dat ongekend vergrijst tot parmaham als politiek wapen. En hoe kreeg Meloni het voor elkaar om als enige stabiele factor overeind te blijven in het chaotische Italiaanse politieke landschap? En waarom heeft Italië ondanks alle miljarden uit het coronaherstelfonds nog altijd moeite om vooruit te komen? Dat en véél meer in een nieuwe aflevering in Europa Draait Door! There's a deadly new weapon in the Ukraine war—the fibre-optic drone. (https://www.tiktok.com/@theeconomist/video/7514389495702129942) Bekijk al Heleen’s reportages over parmaham, Pecorino en véél meer hier terug! (https://www.youtube.com/@heleendhaens-nositalie3827) Kiki Schippers maakte eerder ook al een prachtige ode aan de voorganger van Heleen: Mustapha Marghadi (https://www.facebook.com/watch/?v=682655369137411) En Kiki staat ook de planken met een nieuwe theatertour! (https://www.kikischippers.nl) From Dunblane to Graz: Europe's deadliest school shootings (https://www.dw.com/en/graz-austria-europe-school-shootings-us-crime-guns-firearms/a-72860334)

Het is ‘Schover’: het kabinet-Schoof is gevallen. PVV-leider Geert Wilders stapt uit de coalitie, waarmee het einde van het kabinet een feit is. Wat betekent dit voor Brussel, de NAVO-top, en kan Dick Schoof nu wél instemmen met een NAVO-norm van 5 procent? Verder spreken we EU-correspondent Saskia Dekkers over dwarsligger Hongarije. De rechtsstaat staat er onder druk, Prides zijn verboden, en de Europese Commissie overweegt maatregelen. Kan Hongarije nog in de EU blijven? De Europese Commissie heeft gezegd dat ze bereid zijn om ‘maatregelen te nemen’. Wat kunnen zij doen? En kunnen we Hongarije niet dumpen uit de EU? Daarnaast aandacht voor de verkiezingsuitslag in Polen en ons date-experiment ‘Europa Date Door’. Shownotes * NOS Nieuwsuur – De staat van de democratie (video) (https://nos.nl/nieuwsuur/video/2549906-de-staat-van-de-democratie-in-nederland-en-hongarije) * Reportage Saskia Nieuwsuur (https://x.com/Nieuwsuur/status/1780324029968359870) * De Standaard podcast (https://pocketcasts.com/podcasts/4ebaaf30-dea2-0135-e956-00437879387e/b2b68c75-aace-46a7-858a-a19287c17c04) * Eva Vlaardingerbroek en Orban (https://bsky.app/profile/drmarina.bsky.social/post/3lqpodfiojk2u) * The Guardian: Europa's bevolkingscrisis – interactieve data (https://www.theguardian.com/world/ng-interactive/2025/feb/18/europes-population-crisis-see-how-your-country-compares-visualised?utm_source=chatgpt.com) * Population Europe: De relatierecessie en welzijn (https://www.population-europe.eu/research/policy-insights/why-relationship-recession-affects-our-well-being-europe#References) * Financial Times: Economische impact van demografische trends (https://www.ft.com/content/43e2b4f6-5ab7-4c47-b9fd-d611c36dad74) * The Economist (2015): China's vrijgezellenprobleem (https://www.economist.com/china/2015/08/29/young-single-and-what-about-it) * Volkskrant podcast – Steeds meer singles: hoe is onze samenleving ingericht? (https://www.volkskrant.nl/podcasts/steeds-meer-singles-maar-is-de-samenleving-erop-ingericht~befa874b/)

Er is weer een nieuwe aflevering van Europa Draait Door en daarin blikken we vooruit op ongekend spannende presidentsverkiezingen in Polen aankomende zondag. In de eerste ronde was het nek-aan-nek tussen de pro-Europese kandidaat van premier Tusk aan de ene kant en de PIS-kandidaat aan de andere kant. Sinds Donald Tusk in 2023 weer premier werd probeert hij jarenlang anti-democratisch en anti-rechtstatelijk beleid ongedaan te krijgen. Maar volgens velen gaat dat te langzaam. Breekt dat de coalitie van Tusk uiteindelijk op en wint de PIS-kandidaat de verkiezingen? Dat bespreken we met de Pools-Nederlandse journalist Dore van Duivenbode. Daarnaast aandacht voor de harde uitspraken van de Duitse bondskanselier Merz richting Israël en de strijd tussen Brussel en Hongarije.

In een nieuwe aflevering van Europa Draait Door aandacht voor de wederopbouw van Oekraïne, terwijl de oorlog nog volop woedt. Tim en Arend Jan spreken met stedenbouwkundige Fulco Treffers, die al sinds 2015 in Oekraïne actief is en inmiddels samenwerkt met meer dan honderd architecten aan de toekomst van een land dat grotendeels in puin ligt. Wat zegt het over de wilskracht van Oekraïeners dat ook zij, terwijl de bommen nog vallen, bezig zijn met de wederopbouw van hun land? En wat kan Europa doen om hierbij te helpen? Daarnaast aandacht voor de toenadering tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk en de opvallende uitslag bij de Portugese verkiezingen. Trump on Biden cancer diagnosis (https://www.youtube.com/watch?v=2DrhLWbWiPU) UK-EU post-Brexit reset: the key points (https://www.ft.com/content/47adc80f-ab03-49a1-9f7e-1a5962e71b83) 12N URBAN MATTERS_ (http://www.12n.nl/nl/about/) 20 Days in Mariupol (https://www.npodoc.nl/documentaires/2024/02/20-days-in-mariupol.html) Portugal's far right leads among youth ahead of legislative elections (https://www.lemonde.fr/en/international/article/2025/05/16/portugal-s-far-right-leads-among-youth-ahead-of-legislative-elections_6741357_4.html) Bruce Springsteen - Born to Run (https://www.youtube.com/watch?v=IxuThNgl3YA)

In een nieuwe aflevering van Europa Draait Door schuift een wel heel bijzondere gast aan: schrijver Geert Mak. In zijn nieuwste boek Wisselwachter neemt Mak ons mee naar de jaren dertig; een tijdperk met opvallend veel parallellen met het nu. De Grote Depressie leidde tot diep wantrouwen in de politiek en antidemocratische krachten waren in opmars. Als de geschiedenis nét een andere afslag had genomen, was zelfs Amerika de autocratische kant opgegaan, zo ontdekte Mak. En juist dat Amerika bevrijdde ons later van Nazi-Duitsland. Wat als het dubbeltje toen nét de andere kant op was gevallen? En wat zegt die periode over hoe we nu moeten omgaan met iemand als Trump? Dat en véél meer in een nieuwe aflevering van Europa Draait Door. Shownotes: We gaan weer de planken op! Op 16 juni staan we met niemand minder dan Arjen van der Horst in het Forum in Groningen, daar wil je bij zijn! Kaartjes hier te verkrijgen. (https://podcast.npo.nl/admin/feed/366/feeditem/Deze%20link%20is%20morgen%20belangrijk%20voor%20in%20de%20shownotes:%20https:/forum.nl/nl/agenda/talks-events/europa-draait-door) Trump over de ‘fat shot drug’ (https://x.com/_johnnymaga/status/1921937386612609173?s=46) Voorbereidende NAVO-top in Turkije begint, 'Zelensky mogelijk niet welkom in Den Haag' (https://nos.nl/artikel/2567224-voorbereidende-navo-top-in-turkije-begint-zelensky-mogelijk-niet-welkom-in-den-haag) Geert Mak kon niet weten dat zijn ‘Wisselwachter’ zó actueel zou zijn (https://www.trouw.nl/boeken/geert-mak-kon-niet-weten-dat-zijn-wisselwachter-zo-actueel-zou-zijn~b8d1871a/) Europese rechter tikt Commissie op de vingers over geheime sms'jes Von der Leyen (https://nos.nl/artikel/2567210-europese-rechter-tikt-commissie-op-de-vingers-over-geheime-sms-jes-von-der-leyen) Court Sides With New York Times Over Access to E.U. Covid Vaccine Messages (https://www.nytimes.com/2025/05/14/world/europe/eu-texts-covid-new-york-times.html) Florence Price: Symphony No. 1 in E Minor: 1. Allegro ma non troppo (https://open.spotify.com/track/6UECXwPJqOF5J5P7RBv5Gx?si=653d1e6b94db4a6d)

Witte rook uit de podcastbunker in Hilversum: er is weer een nieuwe aflevering van Europa Draait Door! In de week dat kardinalen zich terugtrekken in conclaaf om een nieuwe paus te kiezen, duiken wij in de geopolitieke macht van het Vaticaan. Want hoe machtig is het pausdom eigenlijk écht? Het blijft een mysterieus machtscentrum, maar gelukkig dook geopolitiek redacteur en NRC-journalist Michel Kerres in dit dossier. En we kunnen alvast verklappen: de paus heeft meer invloed dan je denkt. Verder in deze aflevering: de zachtgezegd chaotische eerste dag van Friedrich Merz als Bondskanselier en een vernietigend rapport van de Europese Rekenkamer. We gaan weer de planken op! Op 16 juni staan we met niemand minder dan Arjen van der Horst in het Forum in Groningen, daar wil je bij zijn! Kaartjes hier te verkrijgen. (https://podcast.npo.nl/admin/feed/366/feeditem/Deze%20link%20is%20morgen%20belangrijk%20voor%20in%20de%20shownotes:%20https:/forum.nl/nl/agenda/talks-events/europa-draait-door) Chancellor on pause: Bundestag stings Friedrich Merz on day one (https://www.ft.com/content/536bb900-0ee2-46ce-9c2a-4d95581c26ac) CDU-POLITICUS JÜRGEN HARDT: ‘DUITSLAND STEUNT ISRAËL, ZONDER RESTRICTIES’ (https://www.nrc.nl/nieuws/2025/05/05/cdu-politicus-jurgen-hardt-duitsland-steunt-israel-zonder-restricties-a4892106) HET VATICAAN BESCHIKT OVER EEN ENORM DIPLOMATIEK NETWERK, MAAR HOE MACHTIG IS EEN PAUS? (https://www.nrc.nl/nieuws/2025/04/25/hoe-machtig-is-een-paus-a4891198) MESSCHERP RAPPORT: CORONAFONDS VAN 650 MILJARD IS NIET VOOR HERHALING VATBAAR (https://www.nrc.nl/nieuws/2025/05/06/messcherp-rapport-coronafonds-van-650-miljard-is-niet-voor-herhaling-vatbaar-a4892252) Felicita - Al Bano en Romina Power (https://www.youtube.com/watch?v=xUj-lfx6vbo)

Er is weer een nieuwe aflevering, en Arend Jan is gelukkig terug! Deze week duiken we in de Roemeense presidentsverkiezingen. Die gaan in de rest van Europa normaal gesproken geruisloos voorbij, maar eind vorig jaar stond Roemenië ineens in het middelpunt van de wereldwijde aandacht. De verkiezingen werden toen plotseling geannuleerd, omdat er sprake zou zijn van Russische beïnvloeding. De pro-Russische kandidaat die onverwachts opkwam, werd uitgesloten toen duidelijk werd dat de Roemenen op 4 mei opnieuw naar de stembus zouden gaan. Zijn opvolger op radicaal-rechts, Simion, uit zich eveneens regelmatig uitermate sceptisch over de Europese Unie. Hoe belangrijk is Roemenië voor de EU? En wat zou het voor Brussel betekenen als er – na Orbán in Hongarije en Fico in Slowakije – opnieuw een mogelijke dwarsligger bijkomt? Dat bespreken we met de Roemeens-Nederlandse schrijver Stefan Popa en Europarlementariër namens PvdA-GroenLinks, Thijs Reuten.

Er is weer een nieuwe aflevering van Europa Draait Door! Maar deze keer is het een andere dan jullie gewend zijn. Arend Jan zit in Saoedi-Arabië, en daarom rust de loodzware taak op redacteur Tom om de wekelijkse dosis pessimisme over jullie uit te storten. En daar is alle reden toe: het lijkt erop dat Oekraïne deze week onder immense druk wordt gezet om akkoord te gaan met een plan voor een einde aan de oorlog. Maar tegen welke prijs? Zou Oekraïne de Krim moeten opgeven — en zelfs het NAVO-lidmaatschap? En waar is Europa in dit alles? Dat bespreken we met Bob Deen van Instituut Clingendael. Shownotes: René van der Gijp over Arend Jan (https://www.youtube.com/watch?v=h2nIQoQH_2E) Geen spierballen, maar een zelfverzekerd Europa (https://fd.nl/opinie/1551784/geen-spierballen-maar-een-zelfverzekerd-europa) To join or not to join? Norway is edging closer to the EU (https://www.chathamhouse.org/2025/04/join-or-not-join-norway-edging-closer-eu) Kyiv Is On the Clock to Respond to Trump Plan to End Ukraine Conflict (https://www.wsj.com/world/europe/kyiv-is-on-the-clock-to-respond-to-trump-plan-to-end-ukraine-conflict-f3538799) Vladimir Putin offers to halt Ukraine invasion along current front line (https://www.ft.com/content/5d848403-4a15-4592-888b-eb7b754ecb3a) BaianaSystem - Bola de Cristal (https://www.youtube.com/watch?v=U91zFjPNQxQ)