Tam, gdzie przelatuje Kondor / Natalia Nykiel „Zrozumieć Latino” #13

Każdy kraj ma swój gatunek muzyczny, którego trochę się wstydzi, a przy tym jest super popularny. W Brazylii takim kontrowersyjnym typem jest funk carioca czyli muzyka, która z fawel w Rio rozlała się na cały kraj i płynie wielką falą dalej w świat. Muzyka jest lustrem tego co się dzieje w społeczeństwie a funk carioca może nam bardzo dużo powiedzieć między słowami jak żyje się np. w fawelach. Co miało na to wpływ? Zdecydowanie kolonialna historia, metysaż w związku z nim inne podejście do rasizmu inny archetyp kobiety niż w Europie. Od zakazanych piosenek po hity z miliardowymi wyświetleniami w internecie. Każde oblicze funku w odcinku nr 6. (odcinek z kwietnia 2021)

Reggaeton albo się kocha, albo nienawidzi. Ostatnie lata to zdecydowanie inwazja tego gatunku na cały świat, wszyscy znamy "gasolina" czy "despacito", ale czy zastanawiamy się o czym są te piosenki? Ogromnym zarzutem dla tego gatunku jest na pewno wszechobecny seksizm i promowanie postawy Macho, która generalnie jest negatywnym stereotypem. Ten odcinek pokazuje różne punkty widzenia reggaetonu, różne jego oblicza bo nie można tak po prostu wrzucić wszystkich piosenek do jednego worka. Są piosenki seksistowskie, ale są i feministyczne, są utwory o integracji między ludźmi i są utwory opowiadające o realiach życia ulicznego w najbiedniejszych dzielnicach. Taniec, który towarzyszy temu typowi muzyki czy bardzo sensualny Perreo też można rozumieć dwojako: jako taniec, w którym kobieta jest obiektem pożądania mężczyzny lub wyrazem siły, wolności i kobiecości. Ważne jest, żeby starać się słuchać tych utworów, które są zgodne z naszym światopoglądem. (odcinek z kwietnia 2021)

Ten odcinek musiał powstać, bo trzeba porozmawiać o ogromnym zainteresowaniu i zdominowaniu list przebojów w obu Amerykach i Europie przez nowe wydawnictwo Bad Bunny'ego "DeBÍ TiRAR MáS FOToS". To album, który poruszył i zjednoczył Latynosów, bo jest listem miłosnym do wysp Portoryko, z których pochodzi artysta .Oprócz powstania wielu virali z piosenkami z tej płyty, Bad Bunny rozpocząłdyskusję na temat obecnych problemów w Portoryko, takich jak masowa turystyka i gentryfikacja. Dlaczego Portorykański Artysta odnosi się na swojej ostatniej płycie do historii Hawajów? Co te dwa miejsca mają ze sobą wspólnego? Co w tym wszystkim robi Kendall Jenner i na koniec dlaczego film "Emilia Perez" budzi obecnie tyle kontrowersji? Wszystkiego dowiecie się z tego odcinka!

Czyli czym może Was zaskoczyć Ameryka Łacińska? Dużo się mówi o tym regionie w kontekście gangów, narkotyków, korupcji, a rzadko wspomina się o tym, że przez ostatnie 100 lat prawie nie było tam wojen pomiędzy krajami. Bilans zabitych w konfliktach międzynarodowych jest bardzo niski w stosunku nawet do Europy. Ameryka jest kontynentem migracji i mieszania. To niespotykana mieszanka ludzi z całego świata, która dzieje się już od 500 lat. Kim jest więc obecny Latynoamerykanin? Jaka jest Ameryka Łacińska tu i teraz? Powiemy sobie też o tym gdzie możemy znaleźć polskie wpływy, które ukształtowały rzesze ludzi i miejsc. To wszystko przeplotę moimi, osobistymi, ulubionymi, nowoczesnymi piosenkami latino. W tym odcinku usłyszycie: „Mi rehuso” Danny Ocean „De donde vengo Yo” Chocquibtown „Mientras me Curo del cora” Karol G „No hay ley” Kali Uchis „Quevedo: Bzrp Music Sessions vol.52” Quevedo ft Bizarrap „Seguroski” Daddy Yankee, Don Omar „Techo de Astros y truenos” Margarita siempre Viva

Czyli jaka jest najpopularniejsza andyjska piosenka na świecie. Kondor to symbol Andów. Wielokrotnie przewijał się w historii tego regionu pod różnymi postaciami. Czasem był metaforą wolności,  a czasem łączył działania kilku krajów by wspomagać falę dyktatur latynoamerykańskich. Ciekawym zjawiskiem jest też szybki rozrost stolicy Peru Limy, jego konsekwencje społeczne, ale i muzyczne. Tak na marginesie, wiedzieliście, że punk pochodzi z Peru? :) W tym odcinku usłyszycie: „Lubelski full” „El condor pasa” los incas „Negra presuntuosa” Susana Baca „La unica” Somos Musica „Ojos Azules” Los Uros del Titicaca „Motor y motivo” Grupo 5 „Warmisitay” Milena Warthon „Muchacho provinciano” Chacalón „Yo mujer” Renata Flores „Demolicon 1964” Los Saicos

Czy bajki faktycznie uczą? Jeśli tak, to czego możemy się dowiedzieć z nich o Amerykach? Bajki to wielka platforma wiedzy, metafor i postaw ludzkich. Od zawsze mnie fascynują. Firma Disney zanim zabierze się za pracę nad filmem robi bardzo głęboki research, szczegółową dokumentację, tak by swoją fikcyjną historię umieścić w miejscu, które jest realne. W bajkach możemy podróżować po całym świecie, a jednak przeżywać podobne rozterki jak bohaterowie, bo magia polega na tym, że jesteśmy często tak bardzo sobie bliscy. Jednak czy tło kulturowe w bajkach jest zawsze prawdziwie odwzorowane? Posłuchajcie wniosków z mojego osobistego researchu. W tym odcinku usłyszycie: „Colores en el viento” Susana Zavaleta „Colombia, Mi Encanto” Carlos Vives „My funny Friend and me” Sting „El camino Hacia el dorado intro” Manuel Mijares „Recuerdame” Luis Ángel Gómez Jaramillo, Rocío Garcel „La llorona” Chavela Vargas „Mysterious Cities of gold”

Kolejny przegląd największych hitów latino! Kiedy na dobre muzyka Latino weszła do mainstreamu? Na pewno jedną z tych, która ją tam wniosła była Selena, nie Selena Gomez, a Selena Quintanilla. Wciąż żywa inspiracja dla wielu obencych gwiazd np. Jlo czy Shakiry. Na czym polega fenomen „La bamby” i jaki ma związek z piratami z Karibów? Porozmawiamy też o telenowelach i konkursach piękności, a to wszystko jak zwykle w towarzystwie wspaniałych utworów. W tym odcinku usłyszycie: „Amor prohibido” Selena „As it Was” Harry Styles (Norteño remix) „La bamba” Los Lobos „La bamba” Selena „La bamba” Tlen Huicani y Lino Chavez „La Gallina” Chuchumbe „Cambio Dolor” Natalia Oreiro „Luz Maria” Gian Marco „La luna y Tu” Rafaga „Que calor” supermerka2 „As it Was” Harry Styles (Cumbia remix) „Astronomia” Vicetone & Tony Igy (Cumbia remix) „Tsunami” DVBBS & Borgeous (Cumbia remix) „Cumbia sobre el mar” Quantic „Besame mucho” Cesaria Evora

Latynoamerykańska odpowiedź na piosenkę „This is America” Childish’a Gambino. Okazuje się, że w przymiotniku „amerykański” jest bardzo mało miejsca na coś więcej niż Stany Zjednoczone. W piosence „This is not America” znany i wielokrotnie nagradzany portorykański raper Residente próbuje pokazać oblicze prawdziwej Ameryki tej, która obejmuje faktycznie cały kontynent. Jest to obraz o bardzo jaskrawych kolorach. Spuścizna wielkich cywilizacji typu Majowie, Inkowie. Działalność brutalnych gangów takich jak „Mara Salvatruche”. Próby wyzwolenia się spod nowoczesnego imperializmu i wiele, wiele więcej. W tym odcinku usłyszycie: „This is America” Childish Gambino „This is not America” Residente  ft Ibeyi „Pedazo de Acordeón” Alejandro Durán „Manifiesto” Victor Jara

Nowy sezon rozpoczynamy piosenką „La Cucarcha” i historią tytułowego karalucha. Jak daleko może sięgać historia jednej piosenki? Do na tyle dawnych czasów, że staje się tłem i komentarzem ważnych historycznych wydarzeń. Będziemy przyglądać się rządom Porfirio Diaza i rewolucji meksykańskiej. Dowiecie się skąd w Meksyku wziął się symbol czaszki, a przede wszystkim zobaczycie jak głęboko zakorzeniona jest w upodobaniach meksykanów muzyka tradycyjna, szczególnie corridos. Piosenki z tego gatunku opowiadają historie tych najprostszych ludzi, ale i tych u władzy, a także tych zajmujących się nielegalnym handlem. Muzyka może być bardzo dosłowna. W tym odcinku usłyszycie: „La cucaracha” Gypsy Kings „Corrido de La Adelita” Amparo Ochoa „Contrabando y Traición” Los Tigres del Norte „Jefe de los jefes” Los Tigres del Norte „Ya superame” Grupo firme

A jakby odwrócić kota ogonem i sprawdzić ile inspiracji latynoamerykańskich jest w polskich piosenkach? Myslovitz (Artur Rojek, który jest moim gościem), Quebonafide, Kasia Kowalska, Maanam, można wymieniać i wymieniać. Niektóre nawiązania na pewno Was zaskoczą. To wszystko w odcinku extra! Jeśli spodobał Ci się ten odcinek lub masz jakieś uwagi, daj mi znać na Instagramie @natnykiel