Een merkwaardig zwart gat in sterrenbeeld De Draak

Op verzoek van luisteraar Mirjam een complete aflevering over de bevindingen van wetenschappers met betrekking tot het bodemmonster van asteroïde Bennu. Een handvol gruis die de ruimtesonde Osiris Rex naar de aarde bracht na een bezoek aan Bennu, bevat tal van organische verbindingen.Bright carbonate veins on asteroid (101955) Bennu: Implications for aqueous alteration history:https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33033155/An evaporite sequence from ancient brine recorded in Bennu samples:https://www.nature.com/articles/s41586-024-08495-6Traces of ancient brine discovered on the asteroid Bennu contain minerals crucial to life:https://www.eurekalert.org/news-releases/1071694Nucleotide base:https://en.m.wikipedia.org/wiki/Nucleotide_base101955 Bennu:https://en.wikipedia.org/wiki/101955_BennuYORP effect:https://en.wikipedia.org/wiki/YORP_effectMurchison meteoriet:https://en.wikipedia.org/wiki/Murchison_meteoriteDe Zimmerman en Space podcast is gelicenseerd onder een Creative Commons CC0 1.0 licentie.http://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0

In heel veel afleveringen van deze podcast hebben we het gehad over raadsels in dit heelal. Om vaak af te sluiten met dat meer onderzoek nodig is, dat we het in de gaten zullen houden, dat we hopen dat er met de James Webb ruimtetelescoop meer over ontdekt wordt, etc. Hoe aardig om vandaag eens een keer met deze trend te kunnen breken. Misschien heeft u het al in het nieuws gelezen: er is onlangs het een en ander gepubliceerd over snelle radioflitsen, ook wel bekend onder hun engelse naam: fast radio bursts.Raadselachtige radioflitsen blijken verre neutronensterren:https://www.astronomie.nl/nieuws/raadselachtige-radioflitsen-blijken-verre-neutronensterren-4419Comprehensive analysis of the Apertif fast radio burst sample:https://www.aanda.org/articles/aa/full_html/2025/01/aa50953-24/aa50953-24.htmlOorsprong van mysterieuze snelle radioflitsen:https://www.youtube.com/watch?v=_S7wyc3FLjwTwo mysterious fast radio bursts originated from wildly different places in space:https://edition.cnn.com/2025/01/24/science/fast-radio-burst-origins/index.htmlDe Zimmerman en Space podcast is gelicenseerd onder een Creative Commons CC0 1.0 licentie.http://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0

Toen u de titel van deze aflevering las, dacht u misschien dat we het over onze planeet gaan hebben. Maar dat valt vies tegen. In zekere zin zouden we wel kunnen beweren dat de aarde uit elkaar lazert, maar dat is meer op het gebied van fatsoen, toekomstbestendigheid, geluk, biodiversiteit, emancipatie... van dat soort zaken. En daar gaan we het niet over hebben. Nee, we zullen de casus bespreken van een daadwerkelijke planeet, ver weg van ons eigen zonnestelsel, die door de ster waar deze omheen cirkelt aan gruzelementen wordt geblazen.K2-22 overview:https://exoplanetarchive.ipac.caltech.edu/overview/K2-22%20b#planet_K2-22-b_collapsibleTESS:https://en.wikipedia.org/wiki/Transiting_Exoplanet_Survey_SatelliteFastest disintegrating world ever seen 'spills its guts' for NASA's exoplanet hunter:https://www.space.com/james-webb-space-telescope-rapidly-disintergrating-planetTESS and JWST Unveil Disintegrating Planetary Interiors:https://aas.org/sites/default/files/2025-01/Press%20Materials%20for%20Hon%20and%20Tusay%20Briefing.pdfBD+05 4868:https://en.m.wikipedia.org/wiki/BD%2B05_4868A Disintegrating Rocky Planet with Prominent Comet-like Tails Around a Bright Star:https://arxiv.org/pdf/2501.05431A Disintegrating Rocky World Shrouded in Dust and Gas: Mid-IR Observations of K2-22b using JWST:https://arxiv.org/pdf/2501.08301Stellarium software:https://stellarium.org/nl/De Zimmerman en Space podcast is gelicenseerd onder een Creative Commons CC0 1.0 licentie.http://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0

Ja, het wordt wel een beetje de "zwarte gaten podcast", hè? In deze aflevering bespreken we een zwart gat, ver van ons vandaan, dat zich vreemd gedraagt.Magnetic Flip Drives Flare-Up of Monster Black Hole:https://svs.gsfc.nasa.gov/14148/X-ray flashes from a nearby supermassive black hole accelerate mysteriously:https://www.eurekalert.org/news-releases/1070102A radio, optical, UV and X-ray view of the enigmatic changing look Active Galactic Nucleus 1ES~1927+654 from its pre- to post-flare states:https://arxiv.org/abs/2203.07446LISA:https://lisa.nasa.gov/De Zimmerman en Space podcast is gelicenseerd onder een Creative Commons CC0 1.0 licentie.http://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0

Een hele categorie zwarte gaten waar we het nog nauwelijks over hebben gehad. Oer zwarte gaten zijn een hypothetisch concept. Dat wil zeggen dat ze nog niet - bewust - zijn waargenomen. Toch gaan er een hoop stemmen op in wetenschappelijke kringen om deze objecten serieus te nemen.Gravitationally Collapsed Objects of Very Low Mass:https://academic.oup.com/mnras/article/152/1/75/2604549Hubble finds more black holes in the early Universe:https://www.esa.int/Science_Exploration/Space_Science/Hubble_finds_more_black_holes_in_the_early_UniverseGlimmers in the Cosmic Dawn: A Census of the Youngest Supermassive Black Holes by Photometric Variability:https://stsci-opo.org/STScI-01J7K772FQG13DWH00M42FDPY8.pdfLittle red dot (galaxy):https://en.wikipedia.org/wiki/Little_red_dot_(galaxy)The ‘Beautiful Confusion’ of the First Billion Years Comes Into View:https://www.quantamagazine.org/the-beautiful-confusion-of-the-first-billion-years-comes-into-view-20241009/Primordial Black Holes - Sixty Symbols:https://www.youtube.com/watch?v=gs3mtZPySeMPrimordial black hole origin for thermal gamma-ray bursts:https://academic.oup.com/mnras/article/506/1/806/6308375Gamma-ray bursts from the final stage of primordial black hole evaporations:https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S027311779800204XPrimordial Black Holes as All Dark Matter:https://arxiv.org/pdf/1001.2308Primordial Black Hole Scenario for the Gravitational-Wave Event GW150914:https://arxiv.org/abs/1603.08338Primordial black hole:https://en.wikipedia.org/wiki/Primordial_black_holeDe Zimmerman en Space podcast is gelicenseerd onder een Creative Commons CC0 1.0 licentie.http://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0

Hoe zit het met de toekomst van Het Ruimtestation? En dan hebben we het niet alleen maar over het International Space Station.Skylab:https://en.wikipedia.org/wiki/SkylabSkylab film:https://vimeo.com/ondemand/searchingforskylabWhat will replace the International Space Station?https://www.skyatnightmagazine.com/space-missions/replace-international-space-stationRussia to set up national orbital outpost in 2027 — Roscosmos:https://tass.com/science/1566383Point Nemo:https://en.wikipedia.org/wiki/Spacecraft_cemeteryTiangong space station (China):https://en.wikipedia.org/wiki/Tiangong_space_stationAxiom's private space station is coming sooner than we thought:https://www.space.com/space-exploration/private-spaceflight/axioms-private-space-station-is-coming-sooner-than-we-thoughtAxiom Space:https://www.axiomspace.com/Axiom Space Accelerates Axiom Station Assembly:https://www.axiomspace.com/release/axiom-space-accelerates-axiom-station-assemblyDe Zimmerman en Space podcast is gelicenseerd onder een Creative Commons CC0 1.0 licentie.http://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0

En u weet wat dat betekent: een speciale aflevering! Dus pak de kerstkransjes er maar bij en leun lekker achterover in uw denkbeeldige space capsule.Artemis:https://www.nasa.gov/feature/artemis/Ajouad El Miloudi:https://nl.wikipedia.org/wiki/Ajouad_El_MiloudiAnco van Hal:https://linktr.ee/sterrenstofnieuwsAndre Kuipers:https://andrekuipers.com/Arenda Schuurman:https://www.ganymedes.nl/author/arenda/Dick Maas:https://nl.wikipedia.org/wiki/Dick_MaasEvita Vervuurt:https://www.broadcastmagazine.nl/bmy/evita-vervuurt-ik-denk-wel-dat-ik-mezelf-gedreven-kan-noemen/Felix Meurders:https://nl.wikipedia.org/wiki/Felix_MeurdersHuub Stapel:https://nl.wikipedia.org/wiki/Huub_StapelIrene Moors:https://nl.wikipedia.org/wiki/Irene_MoorsJudy Lijdsman:https://www.judylijdsman.nl/Kelly Klingenberg:https://www.kellyklingenberg.nl/Leo Blokhuis:https://leoblokhuis.nl/wordpress/Manon Blaas:https://nl.wikipedia.org/wiki/Manon_BlaasMarjolijn van Heemstra:https://www.marjolijnvanheemstra.nl/Mirthe van der Drift:https://www.nporadio1.nl/presentatoren/mirthe-van-der-driftMischa Blok:https://nl.wikipedia.org/wiki/Mischa_BlokNathan Rutjes:https://nl.wikipedia.org/wiki/Nathan_RutjesNellie Benner:https://nl.wikipedia.org/wiki/Nellie_BennerRuben Nicolai:http://rubennicolai.nl/De Zimmerman en Space podcast is gelicenseerd onder een Creative Commons CC0 1.0 licentie.http://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0

Enceladus ís al een maan waar astronomen met buitengewone interesse naar kijken. En nu is er ook al een rare zwarte vlek op aangetroffen, die bestaande modellen enigszins in de war schopt. Hoe zit dat? U hoort het in deze aflevering van "Zeemeermin en Space", tenzij u er natuurlijk niet naar luistert. Dan hoort u het niet.Cynthia Phillips:https://science.nasa.gov/people/cynthia-phillips/There's a weird, disappearing dark spot on Saturn's moon Enceladus:https://www.space.com/space-exploration/search-for-life/theres-a-weird-disappearing-dark-spot-on-saturns-moon-enceladusChange Detection on Enceladus:https://baas.aas.org/pub/2023n8i303p05/release/1Reflectance Changes Over Time On Saturnian Moons (Invited Presentation):https://gsa.confex.com/gsa/2024AM/webprogram/Paper405155.htmlEnceladus:https://en.wikipedia.org/wiki/EnceladusEnceladus' Water Vapor Plume:https://www.science.org/doi/10.1126/science.1121254IceMole:https://en.wikipedia.org/wiki/IceMoleDe Zimmerman en Space podcast is gelicenseerd onder een Creative Commons CC0 1.0 licentie.http://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0

Waar komt al dat water op aarde toch vandaan? Daar waren al wel ideeën over, maar die werden weer in de wielen gereden door recente metingen van het Rosetta ruimtevaartuig. Maar gelukkig voor ons is dat probleem onlangs opgelost.Droogte-monitor van Rijkswaterstaat:https://waterberichtgeving.rws.nl/owb/droogtemonitorTerechte zorgen of er nog water uit onze kraan komt:https://www.vewin.nl/blog/terechte-zorgen-of-er-nog-water-uit-onze-kraan-komt/Comets probably delivered Earth its water billions of years ago, new study reveals:https://www.space.com/the-universe/earth/comets-probably-delivered-earth-its-water-long-ago-new-study-revealsNASA-Led Team Links Comet Water to Earth’s Oceans:https://science.nasa.gov/solar-system/comets/nasa-led-team-links-comet-water-to-earths-oceans/A nearly terrestrial D/H for comet 67P/Churyumov-Gerasimenko: https://www.science.org/doi/10.1126/sciadv.adp2191De Zimmerman en Space podcast is gelicenseerd onder een Creative Commons CC0 1.0 licentie.http://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0

In deze aflevering kijken we naar het principe van sub-optimaliteit; een beetje de Arthur Schopenhauer onder de principes.A formula for life? New model calculates chances of intelligent beings in our Universe and beyond:https://www.ras.ac.uk/news-and-press/research-highlights/formula-life-new-model-calculates-chances-intelligent-beings-ourThe impact of the cosmological constant on past and future star formation:https://academic.oup.com/mnras/article/535/2/1449/7896079De Zimmerman en Space podcast is gelicenseerd onder een Creative Commons CC0 1.0 licentie.http://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0