Raport na dziś - 16 kwietnia 2025

Kwiecień-plecień — ciągle coś przeplata, ale pewne rzeczy są niezmienne: na przykład po Bożym Narodzeniu zaczyna się karnawał, a po Wielkim Poście następuje Wielkanoc. Walka postu z karnawałem to historia naszego życia, bez względu na to, czy odmierzamy je kalendarzem kościelnym, czy porami roku, które — na szczęście — jeszcze ciągle w Polsce istnieją, choć jak długo – nie wiadomo. W każdym razie nasza wielomiesięczna smuta jesienno-zimowa ustępuje światłu, znów z błota i szarości wychodzą na powierzchnię ostre barwy i kształty, a my mamy szansę je dostrzec, jeśli przestaniemy gapić się non stop w filmy na Netfliksie i ekran telefonu komórkowego. Karnawał życia chwilowo uzyskuje przewagę nad postem — jak co roku, o tej samej porze.Choć trzeba przyznać, że te ostatnie miesiące nie są łatwe dla amatorów kontemplacji natury i głębokich dociekań na temat przemijania. Żyjemy w przyspieszeniu, którego granice przesuwane są niemal z dnia na dzień, a nowy prezydent Stanów Zjednoczonych uczynił z poszerzania tego, co wyobraźnia ludzka jest w stanie ogarnąć, swoistą sztukę. Kiedy wydaje nam się, że dobiegamy do mety, to odzywa się Donald Trump i już wiemy, że jednak żeśmy kolegów nie doceniali. Jeśli dodać do tego wojny — dwie najbardziej medialne, ale przecież to nie jedyne przykłady śmierci zadawanej sobie przez ludzi w imię wyższych celów — jeśli dodamy katastrofy naturalne i inne nieszczęścia, które spotykają ludzi dookoła, to rozmowa o życiu, które zwycięża śmierć, może wydawać się niestosowna.A jednak zaryzykuję. I to nie jest jedyne dzisiejsze ryzyko — zresztą te nasze świąteczne audycje zwykle układam tak, by naruszyć strefę komfortu, głównie moją własną, ale mam nadzieję, że Państwo na tym korzystacie. Za chwilę przeniesiemy się na daleką Syberię, do kraju i ludzi, o których trudno nam mówić — nie tylko dlatego, że patrzymy na Rosję przez pryzmat jej zbrodni dokonywanych na Ukrainie, ale również dlatego, że gubimy kontakt z tym krajem, przestajemy wiedzieć, czym jest współczesna Rosja. A może warto wiedzieć?Zapraszam na wielkanocne, specjalne wydanie „Raportu o stanie świata”.Gość: Wojciech ZiółekRozkład jazdy: (02:55) Wojciech Ziółek, rozmowa część 1(20:29) Wojciech Ziółek, rozmowa część 2(47:04) Wojciech Ziółek, rozmowa część 3(1:02:20) Wszystkiego dobrego!(1:03:32) Podziękowania---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Rosja dokonała najtragiczniejszego w skutkach ataku na Ukrainę w tym roku. W Niedzielę Palmową Rosjanie zbombardowali centrum miasta Sumy na północnym wschodzie kraju, zabijając co najmniej 35 osób i raniąc co najmniej 117. Atak nastąpił dwa dni po spotkaniu wysłannika prezydenta Trumpa, Steve’a Witkoffa, z prezydentem Putinem. Witkoff powiedział, że porozumienie z Rosją nabiera kształtu, a jej żądania dotyczą pięciu terytoriów – chodzi najprawdopodobniej o tereny Ukrainy okupowane obecnie przez Rosję. Prezydent Trump nie potępił Rosji za atak na Sumy, uznając, że był on wynikiem pomyłki Rosjan. Według portalu Bloomberg, Stany Zjednoczone zablokowały również oświadczenie grupy G7 potępiające atak.W jakim miejscu są dziś negocjacje rosyjsko-amerykańskie? Na jak długo starczy Ukrainie uzbrojenia i determinacji wobec deklarowanej przez prezydenta Trumpa niechęci do kontynuowania wsparcia dla Kijowa?Gość: Bartosz Cichocki---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Franz Kafka - jeśli ten wielki pisarz, autor „Procesu”, „Zamku” czy „Przemiany” kojarzy się nam z czymś najmniej, to jest to pisanie liryczne i romantyczne. Niewidoczne w jego prozie delikatność i uczuciowość odkrywamy czytając listy Kafki do Mileny, jego wielkiej niespełnionej miłości. Czy te intymne i niezwykle szczere teksty mogą być kluczem do głębszego odczytania literackiego dzieła jednego z największych pisarzy XX wieku?Lektura „Listów do Mileny” prowokuje też wiele innych pytań, np. takie – czy słowo ma potencjał miłosnotwórczy? A jeśli tak, to co to nam mówi o naturze języka, uczucia i literatury?Gościem tego odcinka jest znakomity literaturoznawca profesor Ryszard Koziołek.Gość: Ryszard KoziołekProwadzenie: Agata KasprolewiczKsiążka: „Listy do Mileny” Franz Kafka, wydawnictwo Znak---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Poprawiona wersja sobotniej audycji Raportu.W pierwotnym materiale, w reportażu dotyczącym renesansu energii atomowej w Japonii, pojawiły się błędy merytoryczne, za które przepraszamy.Zachęcamy do odsłuchania zaktualizowanej wersji!W Omanie ruszają rozmowy amerykańsko-irańskie w sprawie programu nuklearnego Iranu. Amerykanie chcą, by Teheran całkowicie wyzbył się możliwości rozwijania energii nuklearnej. Irańczycy nie chcą jednak słyszeć o zakazie prowadzenia badań nad wykorzystaniem wzbogaconego uranu do celów pokojowych i gospodarczych. Rozmowom przygląda się Izrael, który grozi, że jeśli nie dojdzie do porozumienia, samodzielnie zniszczy irańskie obiekty atomowe. Czy te rozmowy mają szansę powodzenia? Na ile obie strony są gotowe na kompromis? I czy rzeczywiście Ameryka jest gotowa wziąć udział w ewentualnym ataku na Iran?W Argentynie trwa strajk generalny w proteście przeciwko polityce zaciskania pasa prowadzonej przez prezydenta. To już trzeci strajk w ciągu półtorarocznych rządów Javiera Milei. Mimo to poparcie dla prezydenta utrzymuje się na wysokim poziomie. Dlaczego?Japonia zapowiada znaczne zwiększenie udziału atomu w krajowej produkcji energii. Czy w tym kraju opadły już obawy związane z awarią elektrowni Fukushima podczas tsunami w 2011 roku? I czy rzeczywiście tak wiele państw wiąże przyszłość swoich gospodarek z energią jądrową?Jon Voight, Sylvester Stallone i Mel Gibson to ambasadorzy prezydenta Trumpa w Hollywood. Ich zadaniem ma być uczynienie Fabryki Snów „na powrót wielką”. Ale jaką opowieść będzie miało dla świata Hollywood pod kuratelą Donalda Trumpa?Amerykańska firma biotechnologiczna ogłosiła, że udało się jej genetycznie odtworzyć trzy osobniki wilka straszliwego – gatunku, który wymarł około 10 tysięcy lat temu. Czy rzeczywiście przywrócono do życia wymarły gatunek? A jeśli tak – po co?A także: Wyjątkowa okazja – dziś poradnik dla inwestorów, zwłaszcza tych, którzy zamierzają inwestować w siebie.Rozkład jazdy: (02:51) Mariusz Borkowski: Rozmowy Iran-USA(20:18) Wojciech Ganczarek: Milei pod presją społeczną(41:03) Grzegorz Dobiecki: Świat z boku - Poradnik ciułacza(47:06) Podziękowania(53:19) Marcin Pośpiech: Renesans energii nuklearnej(1:10:58) Łukasz Adamski: Hollywood w czasach Trumpa(1:38:48) Łukasz Lamża: Czy da się odtworzyć wymarły gatunek zwierząt?(1:52:25) Do usłyszenia---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Dziś rano, według czasu europejskiego, weszły w życie taryfy celne wprowadzone przez Donalda Trumpa. Najsilniej uderzone zostały Chiny. Po tym, jak Pekin nałożył na Stany Zjednoczone cła odwetowe w wysokości 34 procent – czyli dokładnie tyle, ile Trump wprowadził w ubiegłym tygodniu – Ameryka obłożyła Chiny dodatkowymi taryfami w wysokości 50 procent. Oznacza to, że łączne taryfy na chińskie produkty wynoszą obecnie 104 procent. Chiny zapowiadają odwet i twierdzą, że są gotowe na wojnę handlową z Ameryką Trumpa. Czy rzeczywiście tak jest? I czy wskutek polityki Trumpa może dojść do zbliżenia Chin z Japonią i Koreą Południową?Gość: Krzysztof Kozłowski---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Rodzina jak z obrazka. Taka właśnie na pierwszy rzut oka jest rodzina Simart-Duteil.Bogaci, wpływowi, piękni i na samym szczycie wysokiej drabiny francuskiej hierarchii klasowej – należą do najbardziej prestiżowych klubów, ukończyli najlepsze szkoły, piją najdroższe trunki. A jednak rodzinna idylla rozpada się na małe kawałeczki, kiedy niespodziewanie do ich drzwi puka ktoś z zewnątrz.To zarys fabuły powieści Kingi Wyrzykowskiej zatytułowanej „Porządni ludzie”… Tylko kto tak naprawdę we współczesnej Francji zasługuje na miano „porządnych ludzi”?Książka, o której w tym odcinku porozmawiam z jej autorką, opowiada o rodzinie, która przerywa wygodne, luksusowe życie, skazując się na dobrowolną izolację w swojej pięknej posiadłości w Normandii. Tłem tego wielkiego rodzinnego dramatu są krwawe wydarzenia, które wstrząsnęły Francją w 2015 roku.Gość: Kinga WyrzykowskaProwadzenie: Agata KasprolewiczKsiążka: „Porządni ludzie” Kingi Wyrzykowskiej, przekład Dorota Malina---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

W Serbii już od ponad pięciu miesięcy trwają społeczne protesty przeciwko władzy. Zapalnikiem dla nich była katastrofa budowlana w Nowym Sadzie, początkowo kompletnie zignorowana przez władze. Dziś protesty odbywają się w ponad stu miejscowościach w Serbii: studenci okupują kampusy uniwersyteckie, organizują blokady i marsze. Władza broni się, niekiedy używając przemocy wobec protestujących, a opinia międzynarodowa pozostaje w większości obojętna na wydarzenia w tym kraju. Wysłannik Raportu relacjonuje w tym tygodniu bezpośrednio z Serbii protesty, które zmieniają ten kraj i pokazują, jak bardzo – zwłaszcza młodzi Serbowie – tęsknią za sprawiedliwymi rządami.Prezydent Trump ogłosił wprowadzenie taryf celnych na produkty z ponad 180 krajów. Zapowiada kres trwającego od dekad plądrowania i ograbiania Ameryki przez obce państwa oraz przewiduje rozkwit amerykańskiej gospodarki. Politycy Unii Europejskiej mówią o błędzie administracji Trumpa i zapowiadają cła odwetowe, choć wyrażają również gotowość do negocjacji. Giełdy amerykańskie zanotowały najwyższe spadki od czasów Covidu w 2020 roku. Czy plan Trumpa ma szansę się powieść? Jakie będą jego skutki w najbliższej przyszłości? Czy rzeczywiście 2 kwietnia nastąpił koniec ery wolnego handlu na świecie?W Birmie już ponad 3 tysiące osób uznano za zmarłe w wyniku tragicznego trzęsienia ziemi. Rządząca krajem junta wojskowa ogłasza rozejm w trwającej od czterech lat wojnie domowej, a jednocześnie utrudnia dostarczanie pomocy i do niedawna bombardowała ludność na terenach objętych skutkami tragedii.We Włoszech kolejna kobieta została zabita przez mężczyznę, który nie chciał zaakceptować odrzucenia. Dlaczego temu krajowi tak trudno wyzbyć się kultury maczyzmu?A także: Jakie znaczenie może mieć słowo „wyzwolenie”?Rozkład jazdy: (02:56) Marcin Żyła: Protesty w Serbii(28:45) gnacy Morawski: Trump wprowadza cła na towary sprowadzane do USA(1:01:58) Grzegorz Dobiecki: Świat z boku - Wyzwolenie(1:08:22) Podziękowania(1:14:29) Marcin Żyła: Protesty na serbskiej prowincji(1:36:50) Michał Lubina: Junta wykorzystuje powódź w Birmie(1:59:55) Anna Kowalewska: Włochy: kolejny przypadek zabójstwa kobiety przez niedoszłego partnera(2:13:33) Marcin Żyła: Czy protesty zmienią Serbię?(2:18:40) Do usłyszenia---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

W Serbii nasilają się protesty przeciw rządowi i prezydentowi, które na początku listopada wywołała tragiczna katastrofa budowlana w Nowym Sadzie. W całym kraju dochodzi do demonstracji, blokad dróg, marszów i innych przejawów buntu wobec władz. Dochodzi do aktów przemocy wobec protestujących. Jaki jest cel tych demonstracji i jak długo demonstranci wytrzymają presję ze strony rządu oraz obojętność świata?Raport w tym tygodniu z Serbii. Marcin Żyła spotka się z demonstrantami i opowie Państwu o tym zrywie obywatelskim, który odbywa się na uboczu wielkiej polityki, ale ma ogromne znaczenie dla przyszłości demokracji – nie tylko w Serbii.Liderka francuskiego Zjednoczenia Narodowego, Marine Le Pen, została skazana na wysoką grzywnę i cztery lata więzienia za sprzeniewierzenie prawie 3 milionów euro ze środków publicznych. Le Pen otrzymała też zakaz pełnienia funkcji publicznych przez pięć lat, egzekwowany natychmiast i niepodlegający zawieszeniu w trakcie ewentualnej apelacji. Zwłaszcza ta druga część wyroku budzi ogromne kontrowersje.Sama skazana nazwała go "bombą nuklearną" używaną po to, by nie dopuścić Zjednoczenia do władzy. Sąd broni wyroku, ale Le Pen uzyskała poparcie polityków prawicowych nie tylko we Francji – również na Węgrzech, we Włoszech, w Holandii, Stanach Zjednoczonych i Rosji. Część francuskiej klasy politycznej, nawet wrogiej wobec Le Pen, chce jak najszybszej apelacji i wyraża zaskoczenie jej odsunięciem od kandydowania w wyborach.Czy decyzja sądu ma rzeczywiście charakter polityczny? I jak ewentualne odsunięcie liderki Zjednoczenia od startu w wyborach wpłynie na popularność tej partii?Goście: Marcin Żyła i Jędrzej BieleckiRozkład jazdy: (02:33) Marcin Żyła: W Serbii protesty przeciwko władzom(25:51) Jędrzej Bielecki: Marine Le Pen odsunięta od startu w wyborach(48:54) Do usłyszenia(49:18) Podziękowania---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

Co latarnie morskie mają wspólnego z Muminkami, Hamletem i myciem okien?Czy latarnie morskie symbolizują ludzką ciekawość, głód poznania i odwagę? Czy raczej służyły interesom kupców i stworzyły podwaliny współczesnego zglobalizowanego handlu?Czy w życiorysach latarników więcej jest romantyzmu, czy pragmatyzmu?Dlaczego to właśnie latarnia morska jest być może najlepszą metaforą pełnej sprzeczności natury ludzkiej - zderzenia światła z mrokiem, nauki z magią, głodu poznania z tęsknotą za domem, śmiałości ze strachem?Odpowiedzi na te pytania poszukuje Piotr Oleksy w swojej nowej książce „Odłamki gwiazd. Podróż do latarni morskich”Gość: Piotr OleksyProwadzenie: Agata KasprolewiczKsiążka: Piotr Oleksy "Odłamki gwiazd. Podróż do latarni morskich". Książka ukazała się nakładem wydawnictwa Dom Literatury---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

"Plany USA wobec Grenlandii są poważne i mają głębokie korzenie historyczne" – mówi prezydent Rosji Putin na Forum Arktycznym w Murmańsku. Putin dodał, że plany te nie mają nic wspólnego z Rosją. Na Grenlandię przybywa amerykańska delegacja, która — po krytyce Danii i sygnałach od gospodarzy wyspy — ograniczyła wizytę do odwiedzin bazy amerykańskiej na północy wyspy. Prezydent Trump powtórzył, że Stany Zjednoczone przejmą Grenlandię ze względu na wymogi międzynarodowego bezpieczeństwa. Zarówno większość Grenlandczyków, jak i Dania, do której należy wyspa, odrzucają taką możliwość. Dlaczego Amerykanom tak bardzo zależy na Grenlandii i jak daleko są w stanie się posunąć, by ją zdobyć?Stany Zjednoczone wydaliły ambasadora RPA, oskarżając go o nienawiść wobec Ameryki. Skąd konflikt między oboma krajami i czy w RPA rzeczywiście ma miejsce ludobójstwo białych, co sugerują niektórzy współpracownicy Donalda Trumpa?Rwanda zrywa stosunki dyplomatyczne z Belgią w związku z naciskami Belgii na Komisję Europejską, by ukarała Rwandę za jej działania w Demokratycznej Republice Konga. Czy Europa straci cierpliwość wobec Paula Kagamego, który rządzi Rwandą w autorytarny sposób?Indie dogadują się ze Stanami Zjednoczonymi przed wprowadzeniem przez prezydenta Trumpa taryf celnych na produkty z wielu krajów. Czy zdążą i na jakie ustępstwa są gotowe, by ratować indyjską gospodarkę?Była siedmiokrotna medalistka olimpijska z Zimbabwe została przewodniczącą Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego — pierwsza kobieta i pierwsza Afrykanka na tym stanowisku. Jakie wyzwania stoją przed tą najpotężniejszą instytucją sportową na świecie?Rozkład jazdy: (02:34) Piotr Szymański: Niechciana wizyta Amerykanów na Grenlandii(30:59) Dobek Pater: Kryzys stosunkach USA-RPA(1:03:47) Podziękowania(1:10:07) Marcin Żyła: Rwanda zrywa stosunki z Belgią - dlaczego?(1:26:49) Patryk Kugiel: Indie chcą uniknąć ceł w handlu z Amerykanami(1:46:57) Michał Banasiak: Afrykanka nową przewodniczącą MKOL(2:11:38) Do usłyszenia---------------------------------------------Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]