Reparacje od Niemiec. Dlaczego odszkodowania za II wojnę światową nie zostały Polsce wypłacone?

Hej, w związku ze zbliżającymi się wyborami prezydenckimi w Stanach Zjednoczonych postanowiłem poruszyć dwa wątki z najnowszej historii tego kraju. Dwukrotnie bowiem na przestrzeni 50 lat po wojnie doszło do niezwykle ciekawych pojedynków w walce o Biały Dom. Oba przypadki były jednak nieco inne. W 1948 roku Harry Truman był niemal pewny porażki. Wszystkie sondaże wskazywały, że kolejnym prezydentem USA zostanie Thomas Dewey, czyli kandydat Republikanów. Nie było ani jednego eksperta, który na dzień przed głosowaniem wskazałby ciągle urzędującego przywódcę Stanów Zjednoczonych jako zwycięzcę w wyborach. Tymczasem... wygrał i to nawet nie minimalną liczbą głosów. Do drugiego niezwykle interesującego starcia doszło 50 lat później, gdy George W. Bush rywalizował o fotel prezydencki z wiceprezydentem Alem Gorem. Niemal do ostatniej chwili nie było jasne kto zwycięży. Sondaże potwierdziły się wyborczej nocy. Stacje telewizyjne bazujące na exit pollach początkowo wskazały, że to Republikanin będzie kolejnym prezydentem. Jednak w ciągu kolejnych godzin okazało się, iż przewaga Busha nad konkurentem sukcesywnie maleje, szczególnie jeśli weźmie się pod uwagę głosowanie na Florydzie dysponującej 25 głosami elektorskimi. W ciągu kolejnych tygodni gra toczyła się o absolutnie każdy głos ponieważ różnice między kandydatami były minimalne. Jeżeli jesteście ciekawi w jaki sposób zakończyły się wybory w 2000 roku zapraszam Was do zapoznania się z najnowszym odcinkiem serii Powojnie.

Hej, wojna koreańska z połowy XX wieku była jednym z najważniejszych konfliktów podczas zimnej wojny. Na jej temat powstało mnóstwo opracować, a także materiałów video. Natomiast niezwykle mało mówi się o tak zwanej wojnie niższej intensywności do której doszło w drugiej połowie lat 60-tych. Niektórzy historycy kolejny konflikt między Północną, a Południową Koreą nazywają drugą wojną koreańską. Kim Ir Sen w związku ze wzmacniającą się sytuacją gospodarczą sąsiadów, a także wojskowym u steru rządów postanowił zareagować wysyłając na południe swoich szpiegów, aby Ci doprowadzili do wybuchu rebelii i obalenia ówczesnych rządów Republiki Korei co w konsekwencji miało doprowadzić do opuszczenia tej części Azji przez Amerykanów. Koreańczycy w ciągu następnych lat atakowali, porywali i prowadzili akcje dywersyjne. Biały Dom w porozumieniu z wojskowymi zbudował potężną barierę w okolicach strefy demarkacyjnej która miała uniemożliwić swobodne przekraczanie granicy. Więcej dowiecie się słuchając najnowszego odcinka serii Powojnie.

Hej, w najnowszym odcinku serii Powojnie poruszam wątek mieszkaniowego boomu do jakiego doszło za czasów Edwarda Gierka. W ciągu dekady jego rządów w Polsce powstało ponad 2,5 miliona nowych mieszkań. Budowlana rewolucja była możliwa również dzięki zastosowaniu tak zwanej wielkiej płyty. Była to technologia stosowana już wcześniej za czasów Władysława Gomułki jednak to dopiero za czasów jego następcy w pełni "rozwinęła skrzydła". Co roku powstawało co najmniej 200 tysięcy nowych lokali mieszkalnych. III RP udało się osiągnąć podobny wynik dopiero w 2021 roku co pokazuje jak potężny był to skok pod względem liczby mieszkań w czasach Edwarda Gierka. Aby w pełni nakreślić budowlaną rewolucję przedstawiłem sposoby otrzymywania mieszkań, a także nawiązałem do czasów powojennych.

Hej, w najnowszym odcinku serii Powojnie zająłem się karierą Leonida Breżniewa. W jaki sposób dostał się na polityczny szczyt? Początkowo niewiele wskazywało, że zrobi oszałamiającą karierę. Wychowując się w niewielkiej ukraińskiej miejscowości w okolicach Dniepropietrowska ciężko było przebić się do polityki. Stało się to jednak możliwe dzięki przyjaźni z Nikitą Chruszczowem, który szybko piął się po szczeblach politycznej kariery. Stopniowo Breżniew awansował w strukturach partii. Podczas wojny organizował wywózkę sprzętu na wschód ZSRR. Potem uczestniczył m.in. w zajęciu Czechosłowacji. Po latach propaganda przekonywała, że jego służba była niezwykle istotna w pokonaniu III Rzeszy co... nie było prawdą. Po wojnie Breżniew wrócił do polityki. W kolejnych awansach pomogła mu znajomość z Nikitą Chruszczowem. Był jednym z najbardziej zaufanych mu ludzi. Po śmierci Stalina Sekretarz Generalny KPZR nie spodziewał się, że Breżniew może szykować przeciwko niemu spisek. A jednak... . Więcej dowiecie się słuchając najnowszego odcinka serii Powojnie!

Hej, w najnowszym odcinku serii Powojnie kończę historię Josefa Mengele - anioła śmierci z Auschwitz. Człowieka, którego okrutne eksperymenty w obozie zagłady zabiły mnóstwo ludzi. Swoją opowieść zaczynam od przyjazdu Mengele do Brazylii, gdzie dzięki przyjaciołom znalazł skuteczną kryjówkę przed wymiarem sprawiedliwości. Gdy on, spokojnie żył na jednym z brazylijskich gospodarstw organy ścigania nie radziły sobie z jego schwytaniem. Dotyczyło to zarówno Mosadu jak i zachodnioniemieckich służb. Śledczy błądzili po omacku próbując ustalić, gdzie przebywa Mengele. W mediach pojawiały się sprzeczne informacje. Publikowane były rewelacje o tym, że Niemiec był widziany w Paragwaju i Argentynie. Powstawały na jego temat filmy całkowicie mijające się z prawdą. W tym czasie Mengele kupił nawet mieszkanie w Sao Paulo. Korzystał z dowodu osobistego swojego przyjaciela. Więcej dowiedzie się z najnowszego odcinka mojej serii.

Hej, w najnowszym odcinku serii Powojnie ponownie zaglądam na Bliski Wschód. Tym razem w związku z obecną sytuacją międzynarodową postanowiłem przyjrzeć się powojennej historii Libanu. Przez lata był to teren regularnych walk i wojen domowych. Jednocześnie u podstaw powstania tego kraju jest porozumienie zawarte między wyznawcami różnych religii. Aby zdobyć wolność chrześcijanie znaleźli kompromis z muzułmanami. Potem jednak problem wynikający z wyznawanej religii i powiązanej z nią decyzjami politycznymi doprowadził do zradykalizowania się nastrojów społecznych. Skutkowało to wojną domową w latach 50-tych. Walki powstrzymała dopiero interwencja Amerykanów, którzy obronili u steru władzy przychylnego im polityka. Do Libanu po I wojnie z Izraelem przybyły tysiące Palestyńczyków. Kolejna duża fala migracji nastąpiła w 1970 roku, gdy w Jordanii doszło do wewnętrznego konfliktu, gdzie przez lata chronili się palestyńscy bojownicy. Napływ kolejnych uchodźców i aktywnych zbrojnie ugrupowań atakujących Izrael sprawił, że Liban stał się wyjątkowo niestabilnym krajem. Z roku na rok napięcie między władzami w Bejrucie, a Palestyńczykami narastało. Beczka prochu wybuchła w 1975 roku krwawą trwającą aż 16 lat wojną domową. Więcej dowiecie się z najnowszego odcinka.

Cześć, w najnowszym odcinku serii Powojnie opowiadam historię Hiroszimy po ataku nuklearnym z 6 sierpnia 1945 roku. Amerykański bombowiec B-29 Enola Gay zrzucił wtedy bombę atomową na bezbronne japońskie miasto. Eksplozja była tak potężna, że niemal natychmiast zniknęło tysiące domów i zginęło mnóstwo ludzi. Zabudowania które ocalały zajęły się ogniem. W kolejnych godzinach miasto i jego mieszkańcy walczyli o przetrwanie. Lekarze którym udało się przeżyć ratowało rannych. Powstawały polowe punkty medyczne. Z dróg usuwany był gruz, aby zapewnić przejazd samochodom. Hiroszima odradzała się zaskakująco szybko. Już dwa dni po niszczycielskim ataku do miasta przyjechały pierwsze pociągi. Do niektórych budynków podłączony został prąd. Zaczęły też kursować tramwaje. Do miasta zjeżdżały też tysiące wolontariuszy, którzy chcieli pomóc przy odbudowie aglomeracji. I kiedy wydawało się, że jest nadzieja na lepsze jutro 17 września przez Hiroszimę przeszedł tajfun, który zniszczył to co zostało już odbudowane. Jak wyglądały dalsze losy miasta tego dowiecie się słuchając najnowszego odcinka mojej serii.

Hej, w najnowszym odcinku serii Powojnie zająłem się krajem, który jako pierwszy w historii ogłosił się ateistycznym. Praktykowanie religii w państwie Envera Hoxhy było zakazane. Za posiadanie Biblii lub Koranu można było pójść do więzienia. Świątynie, nawet te bardzo zabytkowe były burzone lub zamieniane na budynki użyteczności publicznej. Za ochrzczenie dziecka duchownym groziła kara śmierci. Setki księży i imamów trafiało za kraty najczęściej z powodu wymyślonych przez władzę zarzutów o szpiegostwo na rzecz zachodnich krajów. Katoliccy księża uważani byli za zdrajców, którzy uznają zwierzchność Watykanu. Poza tym w mediach rozkręcona została potężna akcja propagandowa. W kinach wyświetlane były filmy w których ludzie wierzący przedstawiani byli jako zacofani i mało inteligentni. W 1967 roku albańskie Zgromadzenie Ludowe przyjmuje ustawę znoszącą statuty wspólnot wyznaniowych. W 1976 roku w nowej konstytucji kraju oficjalnie wprowadzono zakaz religii.

Hej, w związku ze zbliżającą się debatą między Kamalą Harris a Donaldem Trumpem postanowiłem zajrzeć do historii debat prezydenckich w Stanach Zjednoczonych. Skupiłem się na okresie powojennym choć w filmie pojawiają się też wątki wcześniejsze. Opowiedziałem o pierwszej historycznej serii debat w dziejach USA, a także politycznym starciu kobiet w studio telewizyjnym, które uważane jest przez niektórych historyków za pierwszą debatę prezydencką. Potyczki w mediach między politykami często były kluczowe dla wyniku wyborczego. W zasadzie nie było debaty, która nie zaważyłaby na tym jak głosowali Amerykanie. W odcinku pojawił się wątek związany z potyczką Kennedy'ego z Nixonem oraz Reagana z Carterem. Nie mogło też zabraknąć potężnej gafy autorstwa Geralda Forda. Natomiast 1988 roku niezwykle ciekawie przebiegała debata zorganizowana wśród wiceprezydentów. Zapraszam na odcinek!

Hej, w najnowszym odcinku serii Powojnie zdecydowałem się podjąć temat reparacji od Niemców. Polska po II wojnie światowej była kompletnie zniszczona. Lata okupacji i zbrodni dokonanych przez Niemców, a potem Sowietów sprawiły, że polskie miasta i wsie tonęły w zgliszczach. Warszawa nie nadawała się do zamieszkania. Przestało istnieć mnóstwo cennych zabytków. Niemcy okradli Polskę z dóbr kultury. Gospodarka praktycznie nie istniała. Wiele fabryk nie były w stanie niczego produkować. Zginęły miliony polskich obywateli. Jeszcze więcej stało się inwalidami. Jeszcze przed zakończeniem wojny polskie władze emigracyjne, a także przedstawiciele promoskiewskiego Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego zaczęli liczyć straty, aby po upadku III Rzeszy wystawić Niemcom odpowiedni rachunek. Niezależnie od reprezentowanego rządu - emigracyjnego czy tego powstałego w Lublinie - oczekiwania wobec agresorów z Zachodu były ogromne. Nikt nie miał wątpliwości, że Niemcy powinny wypłacić Polsce potężne reparacje. Nie było żadnej taryfy ulgowej. Jednak jak pokazały kolejne lata Polska, która znalazła się pod butem Moskwy musiał najpierw obniżyć swoje oczekiwania względem Niemców, aby następnie całkowicie zrezygnować z wypłaty odszkodowań. Dlaczego tak się stało? Tego dowiecie się słuchając najnowszego odcinka serii Powojnie.