Hoe klonk het Nederlands 300 jaar geleden - en hoe klinkt het over 300 jaar?

Koralen vormen de meest biodiverse ecosystemen onder water: ze zijn kleurrijk, levendig en vol leven. Maar door klimaatverandering, vervuiling en overbevissing verdwijnen riffen razendsnel. Wetenschappers proberen al decennia dat tij te keren door koraal te onderzoeken en te kweken – in zee én in aquaria. Hoe werkt dat eigenlijk? En kunnen ze hiermee de riffen echt redden?Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via [email protected]. Host: Gemma VenhuizenGasten: Nienke Beintema en Floor BoonRedactie en montage: Rosa van ToledoZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Als je driehonderd jaar geleden over straat liep in Nederland, kon je een gesprek misschien nog nét volgen. Ga je nóg verder terug, dan wordt het al snel onverstaanbaar voor moderne oren. Taal staat nooit stil: woorden verschuiven van betekenis, klanken verdwijnen en nieuwe vormen ontstaan. Hoe kreeg het Nederlands zijn huidige vorm, welke uitdagingen kent het vandaag — en hoe zal onze taal zich morgen ontwikkelen?Shownotes:Een overzicht van besproken teksten, boeken en de dialectenbank:Lees hier het artikel van Hendrik Spiering over de geschiedenis van het Nederlands: 'De eigen taal van de delta: hoe het Kustgermaans het Nederlands baarde'Lees hier het artikel van Hendrik Spiering over de toekomst van het Nederlands: 'Over een eeuw is een l een w geworden en zijn we bang voor de bijzin'Grote geschiedenis van de Nederlandse taal van Jelle StegemanEen Middelnederlandse trouwbelofte AvonturenromanNederlandse Dialectenbank - Meerstens InstituutHet Smibanese Woordenboek 2.0 - Professor SoortkillPresentatie: Gemma VenhuizenGasten: Hendrik Spiering en Ellen de BruinRedactie & montage: Liz DautzenbergHeeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via [email protected]. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Jane Goodall, de Britse wereldberoemde chimpanseeonderzoeker en natuuractivist, is op 91-jarige leeftijd overleden. Op 26-jarige leeftijd veranderde ze de primatologie met haar onderzoek naar het gedrag van chimpansees. Later werd ze een icoon voor hoop en natuurbescherming. Maar zijn er ook controverses, zoals de kritiek op haar werkwijze en de beschuldiging van plagiaat en zelfs zelfverzonnen quotes. Wie was Jane Goodall? En hoe groeide zij uit van een verlegen secretaresse uit tot de wereldberoemde natuuractivist? Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via [email protected]. Host: Karlijn SarisGast: Gemma VenhuizenRedactie en montage: Rosa van ToledoZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Woensdag wonnen Susumu Kitagawa, Richard Robson en Omar M. Yaghi de Nobelprijs voor Scheikunde voor de ontwikkeling van „een nieuw soort moleculaire architectuur”: metaal-organische raamwerken. Redacteuren Steven Frölke en Sander Voormolen leggen de ontdekking uit en bespreken de toepassing ervan in de praktijk.Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via [email protected]. Host: Karlijn SarisGasten: Steven Frölke en Sander VoormolenRedactie en montage: Rosa van Toledo Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De Nobelprijs voor de Natuurkunde is dinsdag uitgereikt aan John Clarke (1942 ), Michel H. Devoret (1953) en John Martinis (1958) voor hun onderzoek naar de eigenschappen van quantummechanica op menselijke schaal. Redacteuren Dorine Schenk en Sander Voormolen leggen de ontdekking uit en de toepassing ervan in de praktijk.Aanvulling: toen John Martinis in 2019 beweerde quantum supremacy of quantum advantage te hebben bereikt, ging dat over één specifieke taak die op een gewone computer waarschijnlijk langer zou duren . Hij heeft nooit gezegd dat zijn quantumcomputer beter kan rekenen dan een gewone computer.Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via [email protected]. Host:Host: Karlijn SarisGasten: Dorine Schenk en Sander VoormolenRedactie en montage: Rosa van ToledoZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De Japanse Shimon Sakaguchi en Amerikaanse Mary E. Brunkow en Fred Ramsdell deden fundamentele kennis op over de manier waarop het immuunsysteem eigen overactieve afweercellen tot bedaren kan brengen. Niki Korteweg en Sander Voormolen bespreken deze ontdekking en de invloed ervan op de klinische praktijk. Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via [email protected]. Host: Karlijn SarisGasten: Niki Korteweg en Sander VoormolenRedactie en montage: Rosa van ToledoZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Voor wie zich ’s nachts soms eenzaam voelt is het wellicht een troost om te weten dat je nooit écht alleen bent. Miljoenen microben kruipen tijdens je slaap in, op en langs je lichaam zonder dat je het door hebt én zonder dat er last van hebt. Maar soms schuifelt er ook minder gewild gezelschap onder de dekens: de parasieten  luis, schuftmijt en bedwants veroorzaken slapeloze nachten en rode bulten.   Wat doen deze beesten in ons bed? Waarom zitten ze graag op onze huid? En hebben we eigenlijk nog wat aan deze vervelende parasieten? Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via [email protected]. Host: Gemma VenhuizenGasten: Karlijn Saris en Hendrik Spiering Redactie en montage: Rosa van Toledo Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De één roemt het schrijfgevoel, de ander de ervaring, de esthetiek; wie denkt dat de computer het schrijven met een vulpen heeft vervangen, heeft het mis. Vulpennen zijn populair en inktbedrijven experimenteren steeds meer met nieuwe kleuren. Hoe werkt een vulpen? Wat is het geheim van goede inkt? En mag je je vulpen echt nooit aan een ander uitlenen? Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via [email protected]. Host: Gemma VenhuizenGasten: Ellen de Bruin en Karel KnipRedactie en montage: Rosa van ToledoZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

CAR-T, een therapie die ziekmakende cellen opruimt, was al veel belovend in kankeronderzoek, maar laat nu ook goede resultaten zien bij het behandelen van auto-immuunziektes. Helaas is de behandeling extreem duur. Ziekenhuizen willen daarom de behandeling zelf maken. Hoe ver zijn ze daarmee? En is genezing met CAR-T mogelijk?Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via [email protected]. Host: Gemma VenhuizenGasten: Karlijn Saris en Sander VoormolenRedactie: Rosa van ToledoZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Een fluisterende stem, zacht getik, gefriemel met een papiertje — voor miljoenen mensen is het pure ontspanning. ASMR, een zintuiglijke sensatie die via video of audio mensen tot rust brengt, is een wereldwijd internetfenomeen. Maar wat gebeurt er precies in je brein? Is het een serieus te nemen zintuiglijke reactie, of gewoon goed verpakte pseudowetenschap? En moeten we niet vaker met een open blik naar dit soort fenomenen kijken?Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via [email protected]. Host: Gemma VenhuizenGasten: Jelka Pospig en Sander VoormolenRedactie en montage: Liz DautzenbergZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.