#2011 - Hoe de goede Sint ons al eeuwen verdeelt én verbindt

Van de zwartepietenkwestie tot de discussie over liegen tegen kinderen, er is altijd gedoe rondom het Sinterklaasfeest. En dat is niet nieuw, dat is al eeuwen zo. Sommige discussies komen steeds terug. Cultuurhistoricus Hanneke Nap deed hier onderzoek naar. Vandaag – pakjesavond – verdedigt ze haar proefschrift over Sinterklaas. Dit oer-Nederlandse feest, zegt ze, is al tweehonderd jaar een belangrijke barometer voor spanningen en een aanjager van maatschappelijke vernieuwing. En dat zal altijd zo blijven. In de podcast vertelt ze dat  er tweehonderd jaar geleden al gedoe was over Sinterklaas versus Kerst, hoe Zwarte Piet ooit een verbindend figuur was en waarom vroeger stemmen opgingen om niet meer te liegen over Sinterklaas. Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Mattijs van de Wiel Redactie: Ulrike Nagel

Kassa, Draadstaal, Studio Voetbal, Zomergasten, de Joodse Raad: de afgelopen weken maakt omroep na omroep bekend welke programma's worden geschrapt, vanwege bezuinigingen. Nu heeft de NPO 952 miljoen euro budget en daar moet 156 miljoen vanaf. En dat kan niet zonder te snijden in programma's. Directeur van de EO Arjan Lock vertelt in deze podcast dat hij baalt van de programma's die van de buis moeten. Het ergste is volgens hem nog dat er een grote hervorming van de publieke omroep aan komt, maar de politiek ervoor kiest om eerst te bezuinigen en dan te hervormen. Daardoor doen deze bezuinigingen onevenredig veel pijn. De discussie om te bezuinigen draait al jaren om bestuurders en topsalarissen, terwijl de bedragen die de omroepen moeten besparen niet gehaald kunnen worden zonder programma's te schrappen. Dat constateert mediahistoricus Huub Wijfjes. De aanvallen op de omroep blijven maar komen, terwijl de grotere vraag niet wordt gesteld. Wat moet de publieke omroep doen? Zodat daar vervolgens stabiele financiering bij geregeld kan worden, aldus Wijfjes. Reageren? Mail [email protected] (mailto:[email protected]) Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Judith van de Hulsbeek & Ulrike Nagel

Met veel plezier zetten D66 en het CDA een handtekening onder het tussenstuk in de formatie, volgens D66-leider Rob Jetten. In minder dan drie weken tijd hebben de partijen in 17 pagina's op papier staan hoe ze de 5 grote vraagstukken van deze tijd op willen lossen. Wonen, stikstof, economie, migratie en de veiligheid. Ze zeggen knopen door te willen hakken in dossiers die al lange tijd stil liggen. Lukt dat ook? Voor podcast De Dag lazen 5 experts op die thema's de plannen door. Wat gaat werken? Wat mist er in de plannen? En het belangrijkste: zorgt het ervoor dat die jarenlange dossiers vlot getrokken worden? In deze aflevering hoor je hoogleraar woningmarkt Peter Boelhouwer, hoogleraar milieu en duurzaamheid Jan Willem Erisman, hoofdeconoom Marieke Blom, hoogleraar migratiegeschiedenis Marlou Schrover en defensiespecialist Peter Wijninga. Reageren? Mail [email protected] (mailto:[email protected]) Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Judith van de Hulsbeek & Ulrike Nagel

Het staatsbezoek van koning Willem-Alexander en koningin Maxima in Suriname echoot geschiedenis. De koning reist niet alleen in het voetspoor van zijn grootmoeder, koningin Juliana, die in 1978 het vorige staatsbezoek aan Suriname bracht - 3 jaar na de onafhankelijkheid. Maar hij reist ook in het spoor van de slavernijgeschiedenis, waarin ook zijn eigen familie een bijzondere rol speelde.  Koningshuisverslaggever Simone Tukker reist deze dagen op haar beurt mee in het voetspoor van de koning en vertelt in deze podcast hoe de relatie tussen de Oranjes en Suriname de afgelopen halve eeuw ingrijpend is veranderd. En hoe er na de eerste dag van het staatsbezoek volgens velen een nieuwe fase is ingeluid.  Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Rosanne Sies

Een minderheidskabinet van D66, CDA en VVD lijkt een steeds serieuzere optie te worden. Zeker na de uitspraken van informateur Buma afgelopen vrijdag dat de optie van een meederheidscoalitie met GL-PvdA is afgevallen, hoor je in Den Haag de geluiden hierover luider worden.  In deze podcast vertellen kiezers van deze drie partijen wat ze van het idee van een minderheidskabinet vinden, en legt politiek duider Arjan Noorlander uit waarom zo'n constructie misschien wel eens de stabielste samenwerking kan zijn. Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Ulrike Nagel en IJsbrand Terpstra

De bazen van grote AI-bedrijven beginnen er kribbig op te reageren: de aanhoudende vragen over een AI-bubbel die op knappen zou staan. Zelf relativeren ze de zorgen en wijzen ze erop dat de technologie van kunstmatige intelligentie in de toekomst alleen maar méér gebruikt zal worden. Toch zijn beleggers er niet gerust op.  In deze podcast vertelt Mathijs Bouman, financieel redacteur bij Nieuwsuur, waarom er de laatste weken zoveel onrust is ontstaan rondom de investeringen in kunstmatige intelligentie en waarom dat verder niets zegt over de onderliggende technologie. Daar zitten de twijfels niet. In die zin zijn er volgens hem veel parallellen met de internetzeepbel, en trouwens ook met de kredietcrisis van 2008.  Er zijn dus veel alarmbellen die afgaan, en ook genoeg 'goeroes' die waarschuwen voor een barstende bubbel, zegt Mathijs, 'maar ik ben er ook altijd wel een beetje beducht op als iedereen een zeepbel ziet, want dan is hij er vaak juist niet.' Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Ulrike Nagel en Judith van de Hulsbeek

Het ministerie van defensie investeert tussen de 1,5 en 3 miljard euro om drones te bestrijden. Er moeten extra antidronekanonnen komen, meer radarsystemen en drones die andere drones kunnen onderscheppen. Gisteravond sprak de Tweede Kamer over het anti-drone plan van het demissionaire kabinet. Sinds vorig weekend zijn de zorgen daarover ook ons land binnengevlogen, nadat vliegveld Eindhoven en vliegbasis Volkel last hadden van drones.  Maar tegen welke drones wapenen we ons eigenlijk? Wat is er nu allemaal? Onderzoeksprofessor aan de universiteit Antwerpen Marijn Hoijtink is gespecialiseerd in technologie in oorlogsvoering en vertelt over de kleinste drones die op een vingertopje passen tot enorme drones zo groot als een vliegtuig.  De ontwikkelingen gaan door de oorlog in Oekraïne razendsnel. En daarmee is ook de vraag of de maatregelen die nu worden genomen ook zin hebben over een paar jaar. Veel van die anti-drone middelen zijn er pas in 2028. Hoeveel zorgen moeten we ons eigenlijk maken in de tussentijd? N.B.: Marijn Hoitink vertelt in deze podcast over 100.000 drones die Oekraïne geproduceerd heeft vorig jaar. Dat zijn er meer: 1,5 miljoen. Reageren? mail [email protected] (mailto:[email protected]) Presentatie & montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Judith van de Hulsbeek

Chris Jude stond gister voor het eerst oog in oog met nabestaanden van Lisa. Zij werd eind augustus op een fietspad in Duivendrecht vermoord. Lisa was onderweg naar huis in Abcoude na een avondje stappen in Amsterdam. In de rechtbank presenteerde het Openbaar Ministerie veel bewijs tegen Jude. Ook in een verkrachtingszaak, een paar dagen voor de moord op Lisa. Verslaggever Mattijs van de Wiel was bij de zaak en vertelt in podcast De Dag dat uit camerabeelden, DNA-sporen en het moordwapen sluitend bewijs lijkt te zijn. Wie Chris Jude nou precies is blijft de vraag, aangezien zijn naam en geboortedatum vooralsnog onduidelijk blijven. Maar dat maakt voor de berechting niets uit, want het bewijs is er. Chris Jude heeft verklaard dat hij stemmen hoort, maar het slachtoffer van de verkrachting kan dat niet rijmen met het uur dat zij moest doorbrengen met hem tijdens die verkrachting. Dat vertelt advocaat Wendy van Egmond. Zij staat het slachtoffer van de verkrachting en de nabestaanden van Lisa bij en vertelt hoe het voor hen was om de verdachte in de rechtbank te zien. Reageren? Mail naar [email protected] (mailto:[email protected]). Presentatie & montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Judith van de Hulsbeek & Ulrike Nagel

Donald Trump heeft onder druk van het Congres getekend voor vrijgave van de Epstein-files en de eerste twintigduizend documenten staan inmiddels online. Amerika-correspondent Sjoerd Den Daas wierp er een blik in en vond heel veel interessante én heel veel oninteressante informatie.  In deze podcast vertelt Sjoerd hoe het Google Docs-bestand waarin alles is verzameld is opgebouwd en hoe hij daarin zoekt. In eerste instantie richtte hij zich op Nederlandse connecties en kwam er zo achter dat Epstein naar Nieuwsuur had gekeken en zich interesseerde in Geert Wilders en Mark Rutte.   Komende maand komt er nog 300 gigabyte aan informatie vrij. Dan volgt mogelijk deel twee van Sjoerds zoektocht in The Epstein Files.  Reageren? mail [email protected] Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Lisa Konings

President Zelensky noemt het een van de moeilijkste momenten in de geschiedenis van Oekraïne. Hij moet beslissen of hij een 28-punten-plan van de Amerikaanse president Trump accepteert. Volgens Zelensky is het een keuze tussen de VS als bondgenoot of de waardigheid van zijn land. Van Europese zijde ligt er nu een tegenvoorstel, daarin staat onder meer dat grenzen niet met geweld kunnen worden verlegd. Podcast De Dag bespreekt met Ruslandkenner Hubert Smeets wat er precies op tafel ligt. En wat de 28 punten van Trump en de plannen van Europa voor de toekomst van Oekraïne betekenen.   Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: IJsbrand Terpstra