#1913 - Hoe in Texas het water steeg, een reconstructie

Het waterpeil van de Guadalupe River in Texas steeg afgelopen vrijdag binnen 45 minuten met acht meter. Inmiddels zijn er meer dan 100 doden bevestigd, onder wie tientallen kinderen die op zomerkamp waren en aan de oevers van de rivier kampeerden. De vraag die overheerst: hoe kan men dit niet hebben zien aankomen? En: waarom is er niet beter gewaarschuwd?  In deze podcast een reconstructie van de gebeurtenissen met Maarten van Aalst, directeur van het KNMI. Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Marco Geijtenbeek en Ulrike Nagel

Steeds meer landen voeren aparte grenscontroles in om migratie tegen te gaan. Polen begon er gisteren mee, België vandaag en 10 andere landen zijn al langer bezig, waaronder ook Nederland. Daarnaast ontstaan er op verschillende plekken zogenoemde burgerwachten, waarbij burgers zelf controles uitvoeren omdat ze vinden dat de autoriteiten te weinig doen. Europa-correspondent van Nieuwsuur Saskia Dekkers reisde de afgelopen jaren langs heel wat kilometers Europese grens en komt net terug van de grens tussen Duitsland en Polen, waar ook tientallen burgerwachten actief zijn. Polen en Duitsland hebben nu beide grenscontroles ingevoerd, maar werken daarin niet goed samen. Aangejaagd door de Poolse oppositiepartij PiS worden er geruchten verspreid dat er duizenden migranten uit Duitsland teruggestuurd worden naar Polen en dat leidt tot een groot wantrouwen, vertelt Saskia in deze podcast. Landen willen aan hun bevolking laten zien dat ze zélf de controle pakken en willen dus ook hun eigen controles uitvoeren. 'Het is eigen grenscontrole eerst.' Die zichtbare maatregelen aan de grenzen zijn bepaald niet nieuw. Saskia Dekkers maakt er al jaren reportages over en vertelt aan de hand van verschillende voorbeelden hoe moeilijk het is om met dit soort maatregelen werkelijk iets tegen de instroom van migranten te doen. Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Ulrike Nagel

Vanuit het niks kreeg de band Velvet Sundown in korte tijd honderdduizenden luisteraars op muziekstreamingdienst Spotify. Maar meteen was er ook twijfel: de bandleden gaven geen interviews, ze traden nooit op en de foto was té mooi. Het is de laatste relletje in de muziekwereld, die worstelt met het gebruik van kunstmatige intelligentie. Onlangs trokken ruim 400 Britse muzikanten aan de bel, omdat zij vrezen dat AI, met hun muziek gevoed, er vandoor gaat met de geld. In de podcast vertelt Max Tiel van innovatielab Thunderboom Records wat de mogelijkheden en de beperkingen zijn van het gebruik van AI in de muziekindustrie. En we laten horen hoe iedereen nu in zes seconden een liedje kan produceren. Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Mattijs van de Wiel Redactie: Judith van de Hulsbeek

In deze snikhete week kon iedereen het verschil voelen. In een groene tuin kan het wel 8 graden koeler zijn dan in een betegelde tuin. Maar ook de rest van het jaar hebben bomen en planten veel voordelen voor zowel de biodiversiteit als het voorkomen van wateroverlast. Gemeenten, vrijwilligers en milieuorganisaties doen al jaren verwoede pogingen om mensen te overtuigen dat ze hun tuin beter kunnen vergroenen. Dat gaat van tegeltaxi’s tot NK tegelwippen, en allerlei andere lokale initiatieven. Toch willen veel mensen er niet aan. Een groot deel van de Nederlandse achtertuinen is versteend, en hoveniers halen ook nog dagelijks het groen uit tuinen om er nieuwe tegels te leggen. Podcast De Dag duikt vandaag de achtertuin in. Janneke de Vries is klimaatburgemeester in Tilburg. Ze zet zich al jaren in voor de vergroening van tuinen. En ze ziet nu de resultaten. Reint Jan Renes is lector psychologie voor een duurzame stad. Hij onderzocht wat mensen wel of niet kan motiveren om te vergroenen. Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Mattijs van de Wiel Redactie: Ulrike Nagel en Lisa Konings

De speciaal gezant Vredes Missies voor de VS, Steve Witkoff, en Donald Trump kennen elkaar al heel erg lang. Zij waren, zeggen ze zelf, de dealmakers in de New Yorkse vastgoedwereld van de jaren tachtig. Nu, beiden multimiljardairs en opererend vanuit het Witte Huis, willen ze dat weer zijn: op het wereldtoneel. Volgens president Trump is een nieuw bestand tussen Israël en Gaza dichtbij, en liggen deals over Oekraïne en het Iraanse atoomprogramma ook in het verschiet. Hij hoopt hiervoor uiteindelijk de Nobelprijs voor de Vrede te krijgen. De man die de weg daarnaartoe moet leiden is zijn oude vriend Steve Witkoff. In deze podcast tekent politicoloog en Amerikadeskundige van de Radboud Universiteit Chris Nijhuis een profiel op van Trumps beoogde super-dealmaker en vriend. Wat is zijn achtergrond, hoe zien de banden tussen hem en Trump eruit, hoe opereert hij zonder enige diplomatieke ervaring in deze zeer complexe geopolitieke crises en wat zijn zijn beoogde deals waard als hij namens Amerika in deze conflicten duidelijk partij kiest? Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Lisa Konings en Judith van de Hulsbeek

Natte hitte is voor mens en dier gevaarlijker dan droge hitte. En daarom is het belangrijk om de zogenoemde 'natteboltemperatuur' in de gaten te houden. In deze podcast wordt uitgelegd wat dat is en welk effect deze temperatuur op je lichaam heeft.  Er is een hitteplan, nieuwssites houden hitteblogs bij en in heel Europa wordt het ene hitterecord na het andere verbroken. Maar hoeveel graden de thermometer uitslaat, zegt niet alles over hoe gevaarlijk die temperatuur kan zijn. De natteboltemperatuur doet dat beter. Als die boven de 35 graden komt, kunnen mensen al binnen 6 uur overlijden. In deze podcast vertelt klimaatexpert van het KNMI Peter Siegmund hoe de natteboltemperatuur gemeten wordt en vooral: wat het betekent. Hoogleraar fysiologie van het Radboudumc Maria Hopman legt uit wat er in het menselijk lichaam gebeurt als hitte niet meer goed kan verdampen.  Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Rosanne Sies

Abdou Al Quahlaoui, beter bekend als Appie, is buddycoach van Syrische amv'ers: alleenstaande minderjarige vreemdelingen. Een, zo blijkt uit een nieuw rapport, groeiende groep overlastgevers, waar burgemeesters en instanties - en ook Appie - zich grote zorgen over maken. Hij signaleert een verharding in hun gedrag, en heeft zo zijn eigen ideeën hoe dat komt. In deze podcast treffen we Appie onder het zogenoemde Bollendak tussen station Utrecht Centraal en de ingang van winkelcentrum Hoog Catharijne, waar veel van deze jongeren samenkomen. Samen lopen we rondje door de buurt. Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Judith van de Hulsbeek en Rosanne Sies

Het is een jaarlijks hoogtepunt voor Drenthe, voor motorliefhebbers en voor feestgangers. De TT Assen bestaat honderd jaar. Het is uitgegroeid van een race op zandwegen tot het grootste meerdaagse sportevenement van Nederland. En het is de trots van Assen. In de podcast vertelt de 78-jarige superfan Bé Hoiting over de geur van verbrande olie en over de kriebels die hij krijgt als de TT er weer aankomt. Hij heeft sinds 1954 nooit een editie gemist. Hij zag het evenement veranderen, maar houdt er nog steeds evenveel van. Op woensdag streken de eerste bezoekers al neer op de camping om het feest te beginnen. Ze vertellen wat de TT zo bijzonder maakt voor ze. Karin Mulder van RTV Drenthe presenteert al 25 jaar het TT-journaal op TV Drenthe. Zij weet als import-Drent de magie van de TT in woorden  te vatten. Presentatie en montage: Mattijs van de Wiel Redactie: Rosanne Sies en Ulrike Nagel Verslaggever camping: Martijn Bink

NAVO-baas Mark Rutte sloot de top in Den Haag zichtbaar tevreden af. Volgens hem was het een historische bijeenkomst, waarin de lidstaten eensgezind afspraken maakten over de defensie-uitgaven en de koers richting Rusland. Maar achter die eensgezindheid schuilt een verhaal van diplomatieke acrobatiek. Om de Amerikaanse president Trump aan boord te houden, werd alles uit de kast gehaald: van korte, Trumpiaanse zinnen in appjes tot een slotverklaring van slechts 450 woorden. Was het diplomatie, slimme communicatie of te veel vleierij? En hoe kijken de media en de Europese NAVO-bondgenoten naar deze 'Ruttiaanse' methode?  In deze aflevering praten we met verslaggever Kysia Hekster over hoe de taal op de top werd aangepast aan Trump.

Tachtig procent van de leden van fusiepartij GroenLinks-PvdA stemde dit weekend op het ledencongres voor een aangescherpte Israël-koers. Dit tot onvrede en soms verdriet van een groep (veelal oudere) prominente partijleden. Maar, benadrukte partijleider Frans Timmermans, 'een meerderheid van de leden beslist welke richting we op gaan.' Wie is deze 'nieuwe meerderheid' die de koers van GroenLinks-PvdA nu bepaalt, en hoe zien hun ideologische veren eruit?  Voor deze podcast legden we contact met een aantal relatief jonge en actieve leden van GroenLinks en de PvdA. Wat opvalt is dat zij het congres van dit weekend als positief, inspirerend en strijdbaar hebben ervaren en ook zeer enthousiast zijn over Frans Timmermans.  Nynke de Zoeten, politiek verslaggever voor Nieuwsuur, die ook op het congres was, herkent dat beeld. Het was volgens haar een 'heel optimistisch congres.' Maar de discussie die is ontstaan over de motie-Piri, over de Israël-koers, is volgens haar geen goede start van de campagne.  'Timmermans heeft juist in de Tweede Kamer vaak gezegd dat we niet in een land moeten leven waar alleen de mening van de meerderheid geldt, dat het er ook om gaat hoe je met minderheden omgaat. In zijn eigen partij heeft hij dat niet echt goed aangepakt.' Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: IJsbrand Terpstra en Judith van de Hulsbeek