#1578 - Orbáns ommezwaai in Europa

Wat en wie herdenken we op 4 mei om 20.00 uur? De discussie daarover loopt dit jaar hoog op, maar is op zichzelf niet nieuw. Zo waren tot een paar jaar geleden lokale herdenkingen verboden en werden er ook geen burgerdoden herdacht - mensen die bijvoorbeeld door bombardementen omkwamen. Wat weinig mensen weten is dat niet alleen de Duitsers bombardementen uitvoerden boven Nederland, maar ook de geallieerden. En dat er daardoor duizenden burgerslachtoffers zijn gevallen. Daarover gaat de NOS-podcastserie Bevriende Bommen. Maker Marieke de Vries vertelt waarom dit verhaal geen plek kreeg in ons collectieve geheugen. Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Anouk Kantelberg

Na een hack op Instagram, besluiten NOS-collega's Salwa van der Gaag en Joost Schellevis de hackers met succes op te sporen. Wekenlang kijken ze online mee met de Nigeriaanse internetoplichters.  Het is vrijdag 22 maart als NOS-redacteur Salwa van der Gaag opeens allerlei appjes binnen krijgt op haar telefoon van bezorgde vrienden. Ben jij dit, vragen ze, en ze laten screenshots zien van berichten die Salwa aan hen gestuurd zou hebben op Instagram. Een phishing link, blijkt al gauw. Salwa is gehackt en ziet hoe haar profiel wordt overgenomen door drie onbekende mannen.  Wat zij kunnen, kan ik ook, denkt ze, en samen met collega Joost Schellevis besluit ze haar hackers op te sporen en terug te hacken om erachter te komen wie en wat er schuilt achter deze vorm van online fraude. Het spoor leidde naar Nigeria.  Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Rosa Juffer

De komende week worden de eerste schapen gevaccineerd tegen het blauwtongvirus. Daarmee komt een eind aan de zorgen en ellende voor de dieren en de schapenhouders. Nu het weer warmer wordt, namen de zorgen ook weer toe. Maar het vaccin biedt hoop. In podcast de Dag vertellen schapenboeren Herman van Assen en Marleen Venneman over hoe ze het virus buiten het bedrijf probeerden te houden. De zieke dieren zien, deed ze veel pijn. Veeartsen maken zich op voor een enorme vaccinatiecampagne. Gepensioneerde dierenartsen en studenten worden ingeschakeld om de miljoen vaccins die er aankomen zo snel mogelijk te zetten bij schapen, koeien en geiten. En die hulp is welkom, weet veearts Bernd Hietberg. Want een schaap of koe vaccineren is nog best ingewikkeld. Wil je reageren? Mail naar [email protected] Presentatie: Marco Geijtenbeek Redactie: Rosanne Sies & Rosa Juffer

Deze week oefenen de Songfestivalartiesten hun optreden op het podium in de Zweedse stad Malmö. De Nederlandse inzending Joost Klein is ook al daar. Hij vertelde voor vertrek dat hij zich voorbereid had door veel te airfryen en mediteren.   Het is al de zevende keer dat het Songfestival in Zweden wordt georganiseerd. Het land is, samen met Ierland, recordhouder. EenVandaag-journalist en Songfestival-watcher Ruben Messelink ontleedt in podcast de Dag het succes van de winnende Songfestival hits. Wat maakt ze zo goed? En volgens muziekjournalist Jean-Paul Heck gaat het succes verder dan hits op het Songfestival. De Zweden pakken muziekonderwijs totaal anders aan waardoor wereldsterren in de dop beter gespot worden. Reageren? Mail naar [email protected]. Presentatie: Marco Geijtenbeek Redactie: Lieke Loman

Vanavond trappen de spitzenkandidaten van de Europese verkiezingen de campagne af. In Maastricht gaan ze in debat. Onder hen Bas Eickhout. De GroenLinks-PVDA politicus is voor de tweede keer het gezicht van de groene politieke familie in Brussel. Als enige Nederlander. En hij is voorman in voor hem spannende tijden: het groene beleid dat Brussel de afgelopen jaren doorvoerde staat onder druk. De Europese verkiezingen in juni gaan dus ergens over. In podcast de Dag schetst correspondent Aïda Brands hoe Eickhout in Brussel bekend staat. Oud-collega Europarlementariër Judith Sargentini vertelt hoe Eickhout is om mee samen te werken. Ze werkten 10 jaar lang samen in Brussel. Wil je reageren? Mail naar [email protected].

Morgen wordt Koningsdag gevierd in Emmen. Al 10 keer ging de dochter van Koning Willem-Alexander mee om z'n verjaardag te vieren. Wat voor prinses zien we door de jaren heen? Al vanaf de eerste keer tekent zich af hoe Amalia is: niet verlegen. En door de jaren heen verschijnt ze steeds zelfverzekerder voor de camera's en microfoons. Koningshuisverslaggever Jozephine Trehy vertelt in podcast de Dag hoe de kroonprinses een steeds prominentere rol inneemt. Ze ziet Amalia razendsnel ontluiken tot iemand die weet wat ze moet doen en daar ál in berust. Maar de prinses had wel gehoopt nú nog even meer van het gewone leven te kunnen genieten, voor ze koningin wordt. Dat lukt niet vanwege bedreigingen. Reageren? Mail naar [email protected]. Presentatie: Marco Geijtenbeek Redactie: IJsbrand Terpstra

Conservatieve denkers, activisten en politici verzamelen zich dezer dagen in Boedapest voor de CPAC-conferentie. Gastheer is de Hongaarse premier Victor Orbán. Eregast is PVV-leider Geert Wilders. Niet welkom zijn journalisten, zoals correspondent Tijn Sadee. Wat duidelijk is wat er achter die gesloten deuren gebeurt, is volgens Sadee, dat Orbán vrienden probeert te maken om Brussel op z'n kop te zetten en te hervormen. In podcast de Dag vertelt hij hoe de blik van Orbán op de EU een ommezwaai heeft gemaakt. Correspondent Tijn Sadee schreef het boek 'De Clan van Orbán' dat deze vrijdag uitkomt. Reageren? Mail naar [email protected]. Presentatie: Marco Geijtenbeek Redactie: Rosa Juffer & Lieke Loman

Het jaarverslag van inlichtingendienst AIVD schetst een grimmig beeld: er zijn nu uitzonderlijk veel dreigingen voor onze veiligheid. Buitenlandse dreiging is vooral afkomstig uit China en Rusland. Die landen proberen door middel van spionage en computer-hacks hun positie in de wereld te verbeteren. Nederland was en blijft daarbij een belangrijk doelwit, zegt de AIVD. Rusland en China richten zich ook op de Europese instellingen. Daar kunnen ze invloed uitoefenen en gevoelige informatie vergaren. De vrees is zelfs dat de Europese verkiezingen worden beïnvloed. In de podcast vertelt NOS-correspondent Charlotte Waaijers over de Russische en Chinese spionageschandalen die de afgelopen maanden in Duitsland en Oostenrijk aan het licht kwamen. VVD-Europarlementariër Bart Groothuis waarschuwt al jaren voor deze dreigingen. Hij vertelt over zijn ervaringen met buitenlandse inmenging in het Europarlement, en wat er wel en niet gedaan kan worden om buitenlandse inmenging tegen te gaan. Reageren? Mail [email protected] Presentatie en montage: Mattijs van de Wiel Redactie: Rosa Juffer

Als de eerste wolven zich na meer dan 130 jaar weer melden in Nederland, is de opwinding voelbaar, vooral bij natuurbeschermers. Maar zes jaar later neemt het draagvlak voor de wolf in Nederland af. Uit onderzoek van het kabinet deze maand blijkt dat nog maar 42 procent van de Nederlanders blij is met de terugkeer van de wolf. Vier jaar geleden was dat nog 57 procent. Vijftig jaar geleden werd de wolf in Europa een beschermd dier. Juridisch adviseur natuurbeschermingsrecht Luuk Boerema legt in deze podcast uit wat de gevolgen zijn van die afspraak, en ook dat er in Europa stemmen opgaan die beschermde status te verkleinen. De roep van schapenboeren is in ieder geval duidelijk: doe iets, voordat nog meer van onze dieren ten prooi vallen aan de wolf. Ook vanavond komen ze weer bij elkaar om hun zorgen te bespreken met het Drents provinciebestuur.

Dit weekeinde kwam de VS met meer steun voor Oekraïne. 61 Miljard dollar extra gaat er naar Oekraïne ter ondersteuning van de oorlog met Rusland. Oekraïense troepen hebben een groot tekort aan munitie en het luchtafweersysteem staat onder druk, waardoor Russische raketten steeds vaker doel treffen. We spreken met journalist Michiel Driebergen over de laatste stand van zaken in Oekraïne. En defensie-expert van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies, Peter Wijninga legt uit wat het steunpakket van de VS voor Oekraïne kan betekenen?