248: Jak zawodowo projektować miasta? | Monika Arczyńska - A2P2

250 odcinków. Ponad 5,5 roku rozmów o miastach. Ten odcinek to krótkie podsumowanie i pomysły na to, co dalej.W solowym, jubileuszowym odcinku opowiadam o tym, jak powstał Urbcast, co wydarzyło się przez ostatni rok i czego nauczyło mnie prowadzenie podcastu o miastach. Wracam do najczęściej słuchanych odcinków, do tematów, które nie zestarzały się mimo upływu lat, i do społeczności, która rosła przez kolejne sezony;Bardzo popularne odcinki o Kopenhadze, w której mieszkam od 2019:https://www.youtube.com/watch?v=AIVT3p349ikhttps://www.youtube.com/watch?v=6BTXPkF-Zjk„Patodeweloperka” — zarówno odcinek krytyczny, jak i rozmowa z przedstawicielem branży — pokazuje, że interesują nas różne perspektywy, nie tylko jedna narracja: https://www.youtube.com/watch?v=FeQWSTbljMM„Architektura zawodem negatywnej selekcji” trafia w realne doświadczenia ludzi pracujących w branży: https://www.youtube.com/watch?v=ZRTsAUeA094Singapur, jak powstało to państwo-miasto?: https://www.youtube.com/watch?v=ic1s8UEuwk0Jak działają metropolie latynoamerykańskie? Jeden z najciekawszych i najbardziej popularnych odcinków, w których gościłem guru podcastów w Polsce — założyciela Działu Zagranicznego - Macieja Okraszewskiego: https://www.youtube.com/watch?v=WN9G_miN7roCzy też ten o gospodarce przestrzennej - co po niej robić?!: https://www.youtube.com/watch?v=bxO4nLcR8FgMówię też o raportach, nad którymi pracowałem w tym roku, o Kopenhadze jako procesie, a nie „modelu do skopiowania”, oraz o tym, dlaczego coraz bardziej interesuje mnie myślenie systemowe, współpraca między sektorami i długofalowe decyzje miejskie.Na koniec dzielę się planami na kolejny sezon: wolniejsze tempo, więcej pisania, powrót do newslettera i nowe formaty, które mają pomóc lepiej porządkować wiedzę o miastach.To odcinek dla tych, którzy są tu od dawna — i dla tych, którzy dopiero trafili do Urbcastu.Udanego końca roku 2025!

What if cities could make better choices simply by changing the way they measure value?In this final English episode of the season, economist Sanni Nørgaard Breining from Ramboll joins Urbcast to share an economic lens which can help cities make smarter decisions, prioritize long-term investments, and avoid the high costs of inaction.We explore why the 2011 Copenhagen cloudburst became a turning point, how thriving cities risk losing affordability, and what placemaking reveals about the connection between social well-being and economic value. Sanni also explains why GDP alone can’t capture what makes cities resilient — and how better data can guide better choices.In this episode:• The hidden cost of not acting• Why resilience and GDP growth are linked• The affordability paradox in successful cities• How placemaking affects loneliness and housing value• Rethinking prosperity beyond GDPQuote:“Start with data, start with evidence — and avoid decisions made out of fear or pressure.”Recommended reading: Cities and the Wealth of Nations by Jane Jacobs

W tym odcinku Urbcastu przyglądamy się urbanistyce od kuchni. Gościnią jest Monika Arczyńska – architektka z międzynarodowym doświadczeniem i współzałożycielka pracowni A2P2 Architecture & Planning, która od lat działa „pomiędzy” skalą budynku a skalą miasta.Rozmawiamy o tym, czym różni się projektowanie urbanistyczne od klasycznej architektury, dlaczego w polskim systemie brakuje miejsca na masterplany i jak biuro takie jak A2P2 szuka dla nich roli – od Stoczni Cesarskiej w Gdańsku, przez masterplan dla Starych Świdrów, po zlecenia z miast i od inwestorów prywatnych.Monika opowiada też o realiach rynku: o tym, dlaczego masterplan sam w sobie nie zarabia, jak można łączyć go z konsultacjami społecznymi czy negocjowaniem parametrów urbanistycznych i dlaczego rosnące oczekiwania mieszkańców wobec jakości przestrzeni zmuszają deweloperów do myślenia o czymś więcej niż tylko o bryle budynku.Druga część rozmowy to przewodnik po ścieżkach kariery w urbanistyce. Zastanawiamy się, co daje architektura, co gospodarka przestrzenna, jak budować „hybrydowe” kompetencje i dlaczego system boloński oraz erasmusy mogą być szansą, a nie problemem. Zagadnienia odcinka:Co to znaczy projektować „pomiędzy” architekturą a urbanistyką?Jaką rolę mogą pełnić masterplany w polskim systemie planowania?Jak wygląda współpraca z miastami i inwestorami przy dużych obszarach?Jakie kompetencje są potrzebne, żeby zawodowo projektować miasta?Po co nam ZPI i elastyczniejsze narzędzia planowania?Dlaczego proces bywa ważniejszy niż „idealny plan” na papierze?Materiały polecane w odcinku:Edith Wharton, „Wiek niewinności” (książka i ekranizacja filmowa)Więcej o podcaście:Strona: https://urbcast.plSocial media: https://linktr.ee/urbcastWesprzyj podcast na Patronite: https://patronite.pl/urbcastLub postaw wirtualną kawę: https://buymeacoffee.com/urbcastDo usłyszenia w kolejnych odcinkach Urbcastu – po polsku i po angielsku.

What if Europe invested in play?How playgrounds, trust, and social infrastructure could shape Europe’s future.This week, I’m joined by Johanna Fabrin, Managing Director of 21st Europe and former strategist at IKEA’s innovation lab Space10, to explore how playgrounds — yes, playgrounds — could redefine Europe’s identity, resilience, and competitiveness over the next decades.In this conversation, we look at why play might be one of Europe’s most overlooked strategic tools.We discuss:✅ Why playgrounds are “critical infrastructure,” not a luxury✅ How play builds trust across diverse communities and cultures✅ Why climate-resilient playgrounds matter for European cities✅ How play prepares children for an AI-driven future labour market✅ What Europe can offer the world beyond GDP growth“If we don’t believe that we can make the future better, then we won’t step up and take responsibility for making it so.”Reading recommendation: Citizens by Jon AlexanderProject link: Continent of Play Could a Europe built for play be a stronger, more connected continent?Enjoyed the episode? Support Urbcast: https://buymeacoffee.com/urbcastMore about Urbcast: urbcast.pl | https://linktr.ee/urbcastMusic: spear_ohKeywords: Europe, playgrounds, trust, urbanism, public space, social infrastructure, climate resilience, Space10, 21st Europe, European cities, AI skills, community building, livable cities, wellbeing, European identity.

Mieszkanie jako bezpieczeństwo: dlaczego wciąż nam go brakuje? 🏠W tym odcinku rozmawiam z Katarzyną Przybylską z Habitat for Humanity Poland – ekspertką zajmującą się polityką mieszkaniową, dostępnością mieszkań i rozwiązaniami systemowymi.Dyskutujemy o tym, dlaczego tak wielu z nas mierzy się dziś z niepewnością mieszkaniową, czym jest luka czynszowa, jak wykorzystać pustostany i co sprawia, że mieszkanie staje się fundamentem bezpieczeństwa społecznego.Zagadnienia odcinka:✅ Dlaczego coraz więcej osób przeznacza połowę pensji na mieszkanie?✅ Kto wpada w lukę czynszową – i jak można wyjść z tej pułapki?✅ Czy pustostany mogą stać się realnym zasobem mieszkaniowym?✅ Jak budować system bezpiecznego, dostępnego mieszkaniowo państwa?Materiały polecane w odcinku:– Strona Forum Mieszkaniowego: https://habitat.pl/fm2025/– „Mieszkanie za podpis” – link do petycji: https://petycje.habitat.pl/– Raport: „Puste budynki, wielki potencjał…”– Raport z badania opinii publicznej: „Sytuacja mieszkaniowa w Polsce. Perspektywa Polek i Polaków”Odcinek o pustostanach z Mateuszem Piegzą: https://www.youtube.com/watch?v=c0goI0UvxPIhttps://www.youtube.com/watch?v=c0goI0UvxPIWięcej o podcaście:Strona: https://urbcast.plSocial media: https://linktr.ee/urbcastWesprzyj podcast na Patronite: https://patronite.pl/urbcastlub postaw wirtualną kawę: https://buymeacoffee.com/urbcastMuzyka: spear_ohDo usłyszenia za dwa tygodnie po polsku i za tydzień po angielsku.

What if cities were built for play?This week, I’m joined by Christian Nørgaard, Project Director at Kirkbi — the company behind LEGO — to explore how Travbyen, a new neighborhood in Billund, redefines city-making through play, imagination, and community.We discuss how design can make everyday life more creative and connected:✅ Why play can be a serious tool in urban design✅ How Travbyen makes cars guests, not owners, of the street✅ What “playful tension” means in architecture✅ Why open-source sustainability could change the industry“Please walk on the grass.”Reading recommendation: Playful Tension (Design School Kolding).Project page: https://travbyen.dk/en/Could a city built for play be a better place to live?Did you enjoy the episode?You can buy me a coffee here: https://buymeacoffee.com/urbcastMore about the podcast:Website: urbcast.plSocial media: https://linktr.ee/urbcastMusic: spear_oh

Poza największymi: czy Polska straciła równowagę? 🇵🇱W tym odcinku rozmawiam z Karolem Wałachowskim – ekonomistą, badaczem polityk publicznych i autorem książki „Poza największymi”. Dyskutujemy o tym, jak reforma administracyjna z 1999 roku wpłynęła na rozwój miast w Polsce, dlaczego niektóre regiony zyskały, a inne zaczęły się kurczyć – i jak dziś można odbudować równowagę.Zagadnienia odcinka:✅ Czy redukcja liczby województw z 49 do 16 była błędem?✅ Jak utrata statusu administracyjnego wpłynęła na rozwój miast?✅ Czy Polska potrzebuje silnych metropolii, czy wielu średnich regionów?✅ Jakie są rozwiązania dla miast, które zostały „poza największymi”?Książka Poza największymi: tutajFilm Karola o wpływie sukcesu drużyny piłkarskiej Raków Częstochowa na miasto: tutajWięcej o podcaście:Strona: ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠urbcast.pl⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠Social media: ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠https://linktr.ee/urbcast⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠Wesprzyj podcast na Patronite: ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠ ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠https://patronite.pl/urbcast⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠ lub wirtualną kawą: ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠https://buymeacoffee.com/urbcast⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠Muzyka: ⁠spear_oh⁠Do usłyszenia za dwa tygodnie po polsku i za tydzień po angielsku.

This week, I’m joined by Andreas Qvist Secher, sustainability expert and founder of Urban Upstream, to explore how we can rethink growth, regeneration, and responsibility in urban design.We dive into how to make cities work within planetary limits:✅ What “urban metabolism” means for the way we build✅ Why we must move from growth to transformation✅ How certifications like DGNB can drive real change✅ The global responsibility of cities in the climate era“We can’t leave this planet as it looks like we’re going to leave it.”Reading recommendation: Our Happiness report by Realdania.Could building less be the real future of sustainability? 🌱Did you enjoy the episode?You can buy me a coffee here: ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠https://buymeacoffee.com/urbcast⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠More about the podcast:Website: ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠urbcast.pl⁠⁠⁠⁠⁠⁠Social media: ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠https://linktr.ee/urbcast⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠Music: ⁠spear_oh⁠

Czy mieszkanie w Polsce stało się luksusem? 🤔W tym odcinku rozmawiam z Justyną Orchowską z Uniwersytetu Warszawskiego (EUROREG) o tym, jak wygląda dziś życie mieszkaniowe młodych warszawiaków, dlaczego rynek najmu nie daje poczucia stabilności i czemu mieszkanie coraz częściej staje się przywilejem.Zagadnienia odcinka:✅ Czy mieszkanie to prawo czy towar?✅ Dlaczego wynajem w Polsce nie daje poczucia bezpieczeństwa?✅ Jak działa „bank mamy i taty”?✅ Co miasta mogą zrobić, by uwolnić rynek mieszkań?Raport do pobrania ⁠tutaj⁠Więcej o podcaście:Strona: ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠urbcast.pl⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠Social media: ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠https://linktr.ee/urbcast⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠Wesprzyj podcast na Patronite: ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠ ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠https://patronite.pl/urbcast⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠ lub wirtualną kawą: ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠https://buymeacoffee.com/urbcast⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠Muzyka: ⁠spear_oh⁠Do usłyszenia za dwa tygodnie po polsku i za tydzień po angielsku.

This week on Urbcast, I’m joined by Amy Lamé, London’s first Night Czar, and Ariel Palitz, New York’s first Executive Director of the Office of Nightlife — two global pioneers who turned their cities’ nights into laboratories for inclusion and innovation.Together with my co-host Andreina Seijas, we dive into how women are reshaping the meaning of nightlife governance — from equality and safety to culture and resilience:✅ Why nightlife is an economic and social powerhouse✅ The fight for women’s safety and inclusion after dark✅ How the pandemic proved the value of the night economy✅ The rise of 24-hour cities — and the women behind themNightlife isn’t just about fun — it’s about fairness, freedom, and the future of our cities. 🌙 This episode is part of a special Urbcast series on nighttime governance, co-designed by Andreina Seijas, international consultant and researcher and the founder of Night Tank. Follow ⁠HERE⁠ for upcoming episodes and join the conversation.Did you enjoy the episode?You can buy me a coffee here: ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠https://buymeacoffee.com/urbcast⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠More about the podcast:Website: ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠urbcast.pl⁠⁠⁠⁠Social media: ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠https://linktr.ee/urbcast⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠Music: ⁠spear_oh⁠