#59: Een terugblik op 2025: het jaar dat cyber steeds dichterbij kwam

Dit jaar liet zien hoe onrustig het digitale front is. Cyber komt steeds dichterbij: nieuws dat voorheen tot cyberniche werd gerekend, was dit jaar bovenin de nieuwsapps te lezen. Van AI die razendsnel volwassen werd tot hacks die hele bedrijven platlegden en van geopolitieke koerswijzigingen tot digitale propaganda die niet langer onder de radar bleef.Welk cybernieuws sprong eruit? Dave en Harm bespreken het, samen met Ronald Heil van KPMG, in de laatste aflevering van 2025. De cybertips: Dave: Reservist worden bij Defensie Harm: YubicoZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Nederland gaat offensiever optreden in het cyberdomein: niet alleen verdedigen tegen digitale aanvallen, maar ook actief verstoren wanneer dat nodig is. Maar wat betekent dat concreet? Wie beslist wanneer Nederland digitaal terugslaat, met welke middelen gaan we dat doen en onder welke regels?Demissionair staatssecretaris Gijs Tuinman is in de studio om zijn ambitieuze cyberkoers van Defensie toe te lichten. Hij legt uit waarom Nederland deze koers inslaat, laat zien hoe cyber wordt geïntegreerd binnen de Nederlandse krijgsmacht en hoe hij Nederland digitaal weerbaarder wil maken.Met kritiek en vragen uit eerder afleveringen, leggen Dave en Harm de staatssecretaris ook het vuur aan de schenen: hoe verantwoord je een cyberoperatie, als die niet volledig transparant kan zijn? Hoe gaan we om met de kosten asymmetrie tussen Rusland en Europa? En hoe benen we het moordend hoge innovatietempo van o.a. drones bij?De cybertips:Rapport: ‘Tanden voor de Leeuw’Boek: ‘Ransom War’ - Max SmeetsDocumentaire: ‘Ashley Madison: Sex, Lies & Scandals’Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Geen bereik op je telefoon, het doorknippen van internetkabels en goedkope drones die steeds vaker in het Europese luchtruim worden gesignaleerd; in hun boek De Oorlog van Morgen schetsen Tim Sweijs en Martijn Kitzen een ontnuchterend, maar noodzakelijk beeld van hoe oorlog er vandaag, maar ook in de toekomst uit gaat zien.Tim legt uit hoe hybride dreigingen onze maatschappij raken, hoe Rusland aan de stoelpoten van Europa zaagt en in hoeverre we Amerika nog nodig hebben als bondgenoot. En: hoeveel tijd hebben we nog om zaken op orde te krijgen? De cybertips:Films ‘Ready Player One’ en ‘House of Dynamite’Expertisecentrum online misbruik ‘Offlimits’ Podcastserie ‘Ik weet je wachtwoord’ en tv serie ‘Scam Alert: Trap Er Niet In!’Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

We hangen als Europa digitaal aan elkaar van afhankelijkheden: ons overheidsinformatiesysteem DigiD komt mogelijk in Amerikaanse handen en wanneer we ingrijpen bij het Chinese Nexperia, worden we keihard door China gestraft met een exportverbod. Het nieuws laat duidelijk zien: een wereld zonder Amerikaanse Big Tech en Chinese grondstoffen is een ondenkbare realiteit. Hoe kwetsbaar maakt die afhankelijkheid ons precies? Professor ‘Strategic Governance of Global Technologies’ Haroon Sheikh neemt Dave en Harm mee door een dwarsdoorsnede van de digitale wereld en wie daar precies de touwtjes in handen heeft. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De oorlog komt dichterbij – fysiek én digitaal. Terwijl drones boven Europa worden gesignaleerd en de overheid miljoenen Nederlanders oproept zich voor te bereiden op noodsituaties, bezoeken Dave en Harm de NEDS: het grootste defensie-evenement van de Benelux. Tussen drone-demonstraties en ingenieuze cyberstands spreken ze met drie zwaargewichten uit het veld: voormalig MIVD-directeur Pieter Cobelens, KPMG-cyberpartner Hokkie Blogg en drone-innovator Martijn Hädicke.Hoe staan we er volgens hen voor wat betreft onze digitale weerbaarheid? Welke rol gaan AI, drones en nieuwe communicatietechnologieën de komende jaren spelen, nu geopolitieke conflicten steeds sneller lijken te veranderen? Is de samenwerking tussen overheid, bedrijfsleven en defensie daarmee dan ook crucialer dan ooit? Luister vanaf de beursvloer mee hoe men probeert de toekomst van onze veiligheid te garanderen. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Noord-Korea staat bekend als de meest afgesloten staat ter wereld – maar hoe geïsoleerd is het land werkelijk? Nu Noord-Koreaanse soldaten opduiken aan het Russische front, werpt dat vragen op over Pyongyangs rol op het wereldtoneel.Korea-deskundige Remco Breuker onthult hoe verborgen netwerken, internationale allianties en gigantische cryptohacks het regime miljarden opleveren. Tech-ondernemer Simon Wijckmans schuift aan om te vertellen over zijn ervaring met frauduleuze sollicitanten, die met AI, green screens en valse identiteiten Westerse bedrijven proberen binnen te dringen. Wat hebben zij met Noord-Korea te maken? Je hoort het in deze aflevering van Het Digitale Front!De cybertips van deze week:Podcast: Lazarus - BBCLiveblog: hybride oorlog - De VolkskrantArtikel: ‘How North Korean IT workers leverage AI and vulnerable Americans to infiltrate US companies’ - CNNZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Schimmige brievenbusfirma’s op Cyprus, Russische schepen die vreemde routes varen en een geheim onderzees netwerk om vijandige schepen te detecteren – het klinkt als het recept voor een spannende actiefilm, maar is in werkelijkheid onderdeel van de stille, hybride oorlogstactiek van Rusland. Je zou denken dat we in Nederland alles op alles zetten om dit tegen te gaan, maar toch blijken onze banden met Rusland soms nauwer dan gedacht. In deze aflevering vertelt Jos de Groot, presentator bij KRO-NCRV’s Pointer & de podcast Veldheren, over hun verbijsterende onderzoek naar het Russische zeenetwerk en hoe een web van Cypriotische bedrijven westers materiaal doorsluist naar het Russische leger. Van een onverwacht bezoek aan een brievenbusfirma tot de confrontatie met bekende Nederlandse bedrijven als Royal IHC en Boskalis – luister mee naar een verhaal over onze capaciteiten op zee, naïviteit en gevaarlijke connecties. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Terwijl nog onduidelijk is of D66 of de PVV de grootste partij wordt, nemen Dave en Harm met Kees Verhoeven alvast de digitale to do-list van het nieuwe kabinet door. Verhoeven zat 11 jaar lang in de Tweede Kamer namens D66 en heeft de onderwerpen digitalisering en cyberveiligheid in Den Haag aardig op de kaart gezet. Hij pleit voor een ‘Deltacommissaris Digitalisering’, maar wil hij zelf niet de nieuwe minister van Digitale Zaken worden?Je hoort het in Het Digitale Front!De cybertips van de week: Kees: Nieuwsbrief Grip op technologie, auteur Sanne Cornelissen en spreker Jarno DuursmaDave: Denk eens na over een digitaal testamentHarm: Aflevering van de podcast Tech Life (BBC)Het Digitale Front wordt mede mogelijk gemaakt door KPMG.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

In een alarmerend rapport laat AI-bedrijf Anthropic zien hoe taalmodellen worden ingezet voor digitale afpersing, netwerkinbraken en zelfs het bouwen van ransomware. Daarmee daalt de drempel voor cybercrime drastisch: één hacker met een AI-tool is tegenwoordig net zo gevaarlijk als een compleet team.Hoe gebruiken criminelen AI om hun aanvallen te verfijnen? Is dit een keerpunt in de digitale strijd? En moeten AI-bedrijven meer verantwoordelijkheid nemen voor het gedrag van hun modellen?Harm en Dave duiken in de duistere kant van AI, bespreken opvallende voorbeelden, en horen van KPMG alles over AI & ethiek. En natuurlijk de cybertips van de week: Dave: Podcast The trouble with tech companies and their strategyHarm: Een nieuw seizoen van podcastserie Ik weet je wachtwoord van Daniël VerlaanZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

In 2020 werd Finland opgeschrikt door een van de wreedste datalekken ooit: duizenden patiënten van de psychotherapie-verlener Vastaamo werden afgeperst met de meest intieme details uit hun therapiesessies.De dader? De piepjonge Julius Kivimäki, die al snel uitgroeide tot één van de meest beruchte tienerhackers ter wereld. BBC-journalist Joe Tidy volgde hem jarenlang en kreeg een unieke inkijk in zijn karakter. Hij vertelt hoe Kivimäki zijn arrogantie en meedogenloosheid inzette voor grootse cybermisdaden, maar hoe dit uiteindelijk ook zijn ondergang betekende.Kunnen we Kivimäki zien als het boegbeeld van een nieuwe generatie hackers? Wat zien we in Nederland gebeuren met tech-savy jongeren? En hoe houden we hen op het juiste pad? Dat bespreken Dave en Harm met Jordi van den Breekel van KPMG.Tips:Boek: Ctrl+Alt+Chaos - Joe TidyDocumentaire: ‘Most Wanted: Teen Hacker’ - HBO Max / Amazon PrimeChallenge The Cyber - sluit je aan als scholier of student!Cybersecurity-katern ReutersHet Digitale Front wordt mede mogelijk gemaakt door KPMG.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.