دیپلماسی قالی؛ فرش شاه طهماسب در برلین

شهزاد ایگوال یک نویسنده و جامعه‌شناس ایرانی است. کسی که در ترکیه و اسپانیا شتاخته شده است اما در کشور خودش ایران کمتر او را می‌شناسند. او رمان‌نویسی است که لا‌به‌لای رمان‌هایش سایه‌های تاریخ ایران را می‌توان دید. همین نکته باعث شد او سفیر گردشگری ادبی ایران باشد. بسیاری از ادیبان و ادب‌دوستان تُرک به واسطه او به ایران سفر کرده‌اند و او در این سفر ها تاریخ و ادبیات ایران را به آن‌ها معرفی کرده است. تهیه و اجرا: هستی پودفروش

منصور فتوحی ۱۱ سال مدیر مجموعه پاسارگاد و نقش رستم بود. فردی که ۷ سال با خانواده‌اش در تخت جمشید زندگی کرد. پادکست «گنج نامه» این هفته به سراغ خاطرات این مدیر از دوران مدیریت رفته تا تاریخ شفاهی میراث آن خطه در آن زمان را روایت کند. خاطراتی از معلمی که دشمنی با تاریخ را به شاگردانش می‌آموخت تا کارگر بی‌‌سوادی که دلش به حال میراث ایران می‌سوخت. تهیه و اجرا:‌ هستی پودفروش

بحث قرابت و نزدیکی ادیان ابراهیمی همواره مطرح بوده اما اینکه دینی مانند یهود، برخی از اصولی‌ترین پایه‌های دینش مثل اعتقاد به منجی موعود و فرشتگان و طهارت زنان را از دین زرتشتی گرفته باشد، بحث جدیدی است. در پادکست گنج نامه با همکاری تمر گیندین ایران‌شناس اسرائیلی به گرته‌برداری‌های دین یهود از دین زرتشت مس می‌پردازیم. تهیه و اجرا:‌ هستی پودفروش

بسیاری از محققان و دین‌پژوهان معتقدند دین یهود از دین زرتشتی تاثیر پذیرفته است این تاثیرپذیری تا آنجا عمیق است که مفاهیمی چون منجی موعود و وجود فرشتگان الهی در دین یهودی متاثر از دین زرتشتی شکل گرفته است. به اعتقاد این پژوهشگران یکی از کتب یهودیان به نام تَلمود در جغرافیای سیاسی ایران به رشته تحریر در آمده است. در این قسمت پادکست «گنج‌نامه» همراه با محسن بنایی پژوهشگر ایران و اسلام به این بحث پرداخته ایم. تهیه و اجرا: هستی پودفروش

یک قالی به سفارش شاه طهماسب صفوی در تبریز بافته می‌شود. قالی را به مسجدی در استانبول هدیه می‌دهند. این قالی هدیه دربار صفوی به امپراطور عثمانی است. این فرش در روزگار بسامان هنری ایران بافته شد، زمانی که رنگ و مواد اولیه به وفور در دسترس هنرمندان قالیباف بود و شرایط مساعد سیاسی آرامش را برای هنرمندان به ارمغان آورده بود. تهیه و اجرا:‌ هستی پودفروش

شاه طهماسب پس از جنگ های طولانی با عثمانی تصمیم گرفت با فرش کردن مسجد تازه تاسیس سلیمانیه مراودات سیاسی‌اش را با همسایه غربی ایران بهبود بخشد. حالا یکی از همین فرش‌ها سر از موزه برلین درآورده است. داستان این فرش را از زبان نسیم حسنی پژوهشگر هنر اسلامی میشنویم و با محمد صفدرزاده حقیقی کارگردان هنری فرش گفتگو خواهیم کرد.

خبر پیدا شدن ظرف نقره‌ای مربوط به دوره ساسانی در مجموعه وایکینگ‌ها هفته گذشته خبر ساز شد. در پادکست «گنج‌نامه» از سری پادکست‌های رادیو فردا با شروین وکیلی پژوشگر تاریخ همراه می‌شویم تا داستان این ظرف را بشنویم. تهیه و اجرا: هستی پودفروش، کتابی که شروین وکیلی به آن اشاره می‌کند در لینک زیر موجود است: https://t.me/SherwinVakiliArt

خلخالی می‌خواست تخت جمشید را ویران کند. این روایتی است که ۴۵ سال است می‌شنویم. حالا در پادکست گنج‌نامه با هوشنگ رسولی مدیر پایگاه میراث فرهنگی تخت جمشید در زمان حضور خلخالی در این اثر تاریخی همراه شدیم تا روایت تازه‌ای از این ماجرا بشنویم روایتی که حالا تاریخ را تغییر می‌دهد. آقای رسولی از تلاش انقلابیون برای ویران کردن تخت‌جمشید می‌گوید و از حضور خلخالی برای دیدار از تخت جمشید. تهیه و اجرا: هستی پودفروش

داستان کاسه زرین‌فام کاشان ما ادامه دارد. این بار از گودی این کاسه به خنیاگر و سازش می‌پزدازیم. عود سازی ایرانی است. سازی مهجور و مغفول که زمانی تا دوره صفویه یکی از سازهای اصلی ایرانیان بود. پس از اسلام مسلمانان عرب آن را با خود به اروپا می‌برند و اروپاییان لوتش می‌نامند. حالا پایه ثابت موسیقی عربی و ترکی است در حالی که نامی از آن در ایران کمتر شنیده می‌شود. در «گنج‌نامه» این هفته با فرشاد توکلی پژوهشگر موسیقی همراه می‌شویم و داستان غربت این ساز را می‌شنویم. تهیه و اجرا: هستی پودفروش

سفال زرین‌فام کاشان نمونه‌ای بارز از هنر سفال‌گری ایرانی است که بعد از حمله ترکان به ایران به شعر و اندام انسانی مزین شد. در پادکست «گنج نامه» این هفته همراه با نسیم حسنی، پژوهشگر حوزه مطالعات ادیان و هنر اسلامی به سراغ یکی از این سفال‌های زرین‌فام در موزه متروپولیتن نیویورک رفتیم. ظرفی نیم متری که اشعار فارسی و عربی دارد و دو خنیاگر در میانه آن دیده می‌شوند. برای دیدن این سفال به لینک زیر مراجعه کنید: https://www.metmuseum.org/art/collection/search/448672