59. Joseph Haydn - Afscheidssymfonie

Voor de laatste aflevering halen Clara en Sander nog één keer alles uit de kast met Richard Wagner en zijn indrukwekkende Walkürenritt. Laat het duidelijk zijn, de Duitse componist leefde volgens het motto ‘more is more’. In zijn muziek, maar ook zijn eigen leven was er één van excessen en grootste uitgaven. Verder razen deze aflevering vooral de stoere Walküren lustig in het rond op hun briesende paarden. In galop met deze filmische muziek! PS We komen terug! xoxo Clara en Sander

Ethel Smyth: componiste, activiste en queer feministe. En dan ook nog eens Dame, want ze werd als eerste muzikante ooit geridderd in Engeland. Clara en Sander geraken niet uitgepraat over deze vrouw die nooit ‘zomaar’ iets deed. Ze componeerde heel wat meesterwerken bij elkaar, met als één van de hoogtepunten haar serenade. Haar eerste grote orkestwerk. Een aflevering vol power én het verhaal achter haar bijnaam ‘de componiste met haar tandenborstel’.

Giuseppe Verdi – La donna è mobile uit Rigoletto 1851, Verdi schreef op 40 dagen tijd een nieuwe opera: Rigoletto met de beroemde aria La donna è mobile. De Italiaanse componist wist meteen dat hij een dikke hit had geschreven. Clara en Sander zingen deze oorwurm luid mee, tot ze de tekst eindelijk eens opzoeken. Want blijkbaar zingt het personage nogal wat vrouwonvriendelijke vuilbekkerij bij elkaar. En dan is er nog dit grote vraagstuk: wat is de link tussen Verdi en tomate-crevettes?

1772, Joseph Haydn schrijft tijdens een lange zomer zijn 45e symfonie, de Afscheidssymfonie. Muziek waar een plan achter zat, Haydn wou de muzikanten van zijn orkest zo eindelijk naar huis laten gaan. Dus schreef hij muziek als een echte vakbondsman! Clara en Sander zoeken uit hoe dat masterplan nu precies in elkaar zat. En ook wat het verhaal is achter de twee schedels in het graf van Hadyn en waarom zijn bijnaam papa Haydn is - sexy daddy of niet?!

1976. De Amerikaanse componist Steve Reich zet een nieuwe stap in zijn carrière met Music for 18 Musicians en breekt ermee helemaal door bij het grote publiek. Een heerlijke trip en monument van de minimal music! Al twijfelt Clara toch nog of dit ook muziek is voor tijdens haar barbecue en ze heeft zeker niet genoeg stoelen voor Sander zijn 18 vrienden. Geen probleem voor Sander, hij vindt wel een andere manier om Clara helemaal te overtuigen van de kunst van deze muziek.

1855. De Hongaarse componist Frans Liszt verbluft iedereen met zijn eerste pianoconcerto. Als een echte rockster vult hij bomvolle concertzalen met superfans op de eerste rij, die allemaal vechten om een plukje haar van hem. Hoe komt het dan dat het werk nu zo weinig gekozen wordt tijdens de Koningin Elisabethwedstrijd? Clara en Sander voelen de Lisztomania en checken hoeveel noten ze per seconde kunnen spelen.

1911, de Spaanse componist Enrique Granados schrijft misschien wel zijn bekendste hit: zijn Goyescas. 6 delen, geïnspireerd door zijn held, de Spaanse kunstenaar De Goya. Sander en Clara vertoeven helemaal in Spaanse sferen. Het worden dus een dikke 20 minuten vol Spaans met serieus wat haar op, misschien net zoveel haar als de snor van Granados zelf. Maar ook eindelijk het antwoord op wat die pedalen aan een piano nu eigenlijk doen, en het tragische verhaal van hoe Granados aan zijn einde kwam.

1689, de Engelse componist Henry Purcell is nog geen dertig wanneer hij misschien wel de ontroerendste aria ooit schrijft: When I am laid in earth. Een klaaglied gezongen door de mythologische koningin Dido die achtergelaten wordt door de knappe held Aeneas. Ook al was Purcell componist in Westminster Abbey, toch schreef hij deze tearjerker voor een amateurkoor op een kostschool. Clara kan haar tranen niet bedwingen bij deze muziek, maar waarom begint Sander te roepen als het emotioneel wordt?

1943, de Hongaarse componist Béla Bartók vindt nieuwe levenskracht wanneer hij de opdracht krijgt om een werk voor het Boston Symphony Orchestra te componeren. Het resultaat is een enorme tour de force, zijn Concerto voor orkest. Muziek waar heel het orkest een belangrijke rol speelt. Maar wat heeft dit met wedstrijdpaarden te maken? Clara moet een beurs aanvragen om volksmuziek op te nemen en Sander strooit deze aflevering kwistig in het rond met levenslessen.

1897, Paul Dukas tovert L'Apprenti sorcier uit zijn componeerhoed. Een symfonisch gedicht over een tovenaarsleerling die zijn spreuk niet meer kan terugroepen. Clara denkt meteen aan de Fantasia films van Disney, waar Mickey Mouse de tovenaarsleerling speelt. Sander die herkent zich dan weer zelf in de tovenaarsleerling, want hij kuist ook met véél te veel water. Een ondergelopen aflevering vol zelfverzonnen spreuken en aanstekelijke muzikale thema’s.