Sbunker

Në librin “Demokracia dhe totalitarizmi”, të botuar në shqip në Tiranë në vitin 1993 dhe 2018, filozofi Claude Lefort shtjellon konceptet e tij të demokracisë dhe të totalitarizmit duke analizuar statusin e ndryshëm të pushtetit në këto dy sisteme. Demokracia si sistem i hapur që shpik ose zbulon në vazhdimësi vetveten, i kundërvihet totalitarizmit si sistem i mbyllur i qëllimeve dhe i zbatimit të programeve politike të vendosura njëherë e përgjithmonë që i imponohen shoqërisë. Për të biseduar rreth këtij libri na bashkohet përkthyesi i tij, profesori i filozofisë dhe anëtari i Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kosovës, Muhamedin Kullashi.

Kjo është pjesa e dytë e diskutimit të librit "Kurs i gjuhësisë së përgjithshme" të Ferdinand de Saussure-it, me përkthyesin e librit, profesorin Rexhep Ismajlin.

Në librin tij “Kurs i gjuhësisë së përgjithshme”, të botuar në shqip në Prishtinë në vitin 1977 dhe të përkthyer nga Rexhep Ismajli, gjuhëtari Ferdinand de Saussure paraqet dhe shtjellon teorinë e tij për gjuhën që shkëputet nga gjuhësia tradicionale dhe propozon koncepte e metodë që hapi shteg të ri në studimet e gjuhës dhe mundësoi zhvillimin e gjuhësisë moderne. Teoria e tij për gjuhën përbën një zhvendosje paradigmatike dhe themeloi një lëvizje intelektuale që u quajt “strukturalizëm”, që pati ndikim rrënjësor jo vetëm në gjuhësi, por edhe në në teorinë e letërsisë, në filozofi, në studimet kulturore dhe në shkencat shoqërore. Për të biseduar rreth këtij libri na bashkohet përkthyesi i librit, profesori i gjuhësisë dhe anëtari i Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kosovës, Rexhep Ismajli.

In episode 6 of Kosovo Dispatch, host Visar Xhambazi explores the achievements and challenges of the Kosovo-Serbia dialogue with EU Special Representative Miroslav Lajcak, who has guided the negotiation process since April 2020. Despite Lajcak’s success in securing a normalization deal between Kosovo and Serbia in March 2023, the implementation has encountered substantial hurdles, raising questions about the future of the dialogue process.

Senad Sabovic, a Senior Advisor from the European Institute of Peace, joins us on Episode 5 of Kosovo Dispatch. We discuss the implications of the lack of implementation of the Association of Serb-Majority Municipalities in Kosovo and its impact on Kosovo’s international consolidation.

Globalizimi, më saktë institucionet politiko-ekonomike që menaxhojnë globalizimin, si Fondi Monetar Ndërkombëtar dhe Banka Botërore, kanë edhe ndikimet e dëmshme për vendet të cilat më së shumti kanë nevojë të përkrahen në kontekst të ekonomisë së tregut global. Njëri nga autorët që kanë hetuar këto ndikime negative ekonomike në vendet në zhvillim është ekonomisti Joseph Stiglitz në librin e tij “Globalizimi dhe pakënaqësitë e shkaktuara prej tij” i përkthyer në shqip nga Adnan Kika dhe Ngadhnjim Berani dhe i botuar në Prishtinë në vitin 2007. Për të diskutuar për këtë libër, na bashkohet Kushtrim Bekteshi, arsimtar i lëndëve sociologji dhe edukim mediatik në gjimnazin “Sami Frashëri” në Prishtinë.

In the fourth episode of Kosovo Dispatch, we speak with Viola von Cramon, a member of the EU Parliament and the Standing Rapporteur for the European Parliament on Kosovo. The conversation centers on the impact of Josep Borrell and Miroslav Lajcak in facilitating the Kosovo-Serbia dialogue, as well as the commitment and approaches of Albin Kurti and Aleksandar Vucic.

Kur flasim për një “sistem besimesh, mitesh, ritesh e simbolesh, që interpretojnë dhe përcaktojnë domethënien dhe qëllimin esencial të ekzistencës njerëzore, duke ia nënshtruar një entiteti suprem fatin e individit dhe bashkësisë”, kemi folur për fenë, apo jo! Por, jo vetëm për fenë, por edhe për politikën. Është kjo një ide e argumentuar në traditën e shkencave shoqërore. Ky është edhe argumenti i historianit Emilio Gentile në librin e tij “Fetë e politikës: mes demokracive dhe totalitarizmave” të përkthyer në shqip nga Doan Dani dhe të botuar në Tiranë në vitin 2017. Për të diskutuar për këtë libër, na bashkohet Endrit Temaj, arsimtari i sociologjisë në gjimnazin Hajdar Dushi në Gjakovë.

Rreziku më i madh i demokracisë nuk vjen nga jashtë, por nga brenda botës demokratike. Mirëpo, ky rrezik nuk vjen nga populli, por nga elitat që mbështesin një të kuptuar populist të demokracisë. Ky është argumenti i profesorit të shkencave shoqërore dhe politikës Jan – Werner Muller në librin e tij “Ç’është populizmi?” i përkthyer në shqip nga Enela Topulli dhe i botuar në Prishtinë në vitin 2019. Për të diskutuar për këtë libër, na bashkohet Selim Daku, profesor i marrëdhënieve ndërkombëtare në Universitetin Publik “Kadri Zeka”.

Ndoshta, keni menduar të lexoni një libër ku do të informoheni drejt rreth problematizimeve, pikëpamjeve, kauzave dhe lëvizjeve feministe në mënyrë të përmbledhur dhe të qartë. Sot diskutojmë një libër të tillë, pa terma të vështirë dhe zhargon akademik, “të lehtë për t’u kuptuar pa qenë tepër i thjeshtë”, siç thotë vetë autorja e librit. Libri quhet “Feminizmi është për të gjithë” dhe autorja është teoricienia sociale dhe pedagogia, bell hooks, i përkthyer nga Blerta Picari dhe i botuar në Tiranë në vitin 2007. Për të biseduar mbi këtë libër, na bashkohet Linda Gusia, profesoreshë e sociologjisë në Universitetin e Prishtinës.