Outriders Podcast - świat z perspektywy rozwiązań

Być może nie ma ważniejszych decyzji w zakresie organizacji imprez masowych, niż decyzje o zorganizowaniu lub ubieganiu się o organizację wielkich wydarzeń, jakimi są Mistrzostwa Świata w piłce nożnej czy Igrzyska Olimpijskie. Gospodarze i organizacje ubiegające się o takie wydarzenia przeważnie bardzo mocno podkreślają pozytywne skutki takich wydarzeń. Ale imprezy masowe to także masowe inwestycje. Ogromne liczby zarówno pod względem kosztów, jak i korzyści, rodzą pytanie czy warto organizować megawydarzenia oraz jakie wyzwania stoją przed organizatorami takiego rodzaju wydarzeń.

W wielu krajach europejskich powszechnie mówi się, że ludzi nie stać na zakup własnego domu czy mieszkania. Rosnąca inflacja, gwałtowny wzrost stóp procentowych i kryzys kosztów utrzymania, który miał miejsce w ciągu ostatnich lat, pogłębiły istniejący już od dawna problem nieruchomości na kontynencie. Ceny domów w Europie od blisko dziesięciu lat rosną. Ten wzrost jest również napędzany przez inwestorów.Istnieją również oznaki, że wyczerpuje się podaż mieszkań. Np. w kwietniu br. w Niemczech zatwierdzono do budowy prawie o jedną trzecią mniej mieszkań w porównaniu z kwietniem poprzedniego roku. Równolegle działalność platform najmu krótkoterminowego takich jak Airbnb i Booking kwitnie: coraz więcej prywatnych mieszkań wynajmowanych jest online. Jak wygląda sytuacja mieszkaniowa na rynku europejskim, z jakimi wyzwaniami muszą mierzyć się mieszkańcy dużych europejskich stolic i jaka jest w tym wszystkim sytuacja Polski?

Albańska rzeka Vjosa, jako pierwsza w Europie została ogłoszona parkiem narodowym w tym roku. Ten największy naturalny system rzeczny i jeden z ostatnich dzikich ekosystemów na kontynencie uchodzi do Adriatyku. Zaś jej źródła położone są w greckich Górach Pindos.  Jeszcze parę lat temu w początkowej fazie budowy znajdowała się tam zapora rzeczna. Budowa została powstrzymana, a w kampanię dotyczącą ustanowienia parku narodowego rzeki Vjosy, włączały się międzynarodowe firmy i gwiazdy światowego kina.

Polski system edukacji stanął przed ogromnym wyzwaniem przyjęcia tysięcy ukraińskich dzieci, które uciekły do Polski przed wojną. Według MEiN, w polskich szkołach i przedszkolach uczy się ok. 180 tys. ukraińskich dzieci. Organizacje pozarządowe zajmujące się edukacją i migracją informują, że prawdopodobnie drugie tyle uczy się online w szkole ukraińskiej lub nie uczy się nigdzie. W Polsce nie podlegają obowiązkowi szkolnemu: to rodzic lub opiekun prawny decyduje, w jakim systemie będzie kształciło się jego dziecko.  Tymczasem wielu ukraińskich rodziców nie zdecydowało się wyjechać z kraju, a ich dzieci wciąż uczą się w lokalnym systemie edukacji. Nauka, w zależności od regionu kraju i możliwości schronienia przed atakami rakietowymi, jest prowadzona stacjonarnie lub zdalnie. Z jakimi wyzwaniami mierzą się ukraińscy rodzice i ich dzieci? Jak wojna wpływa na poziom nauczania w Ukrainie, jak wygląda ich nauka w Polsce? Odpowiedzi na te pytania szukamy w  audioreportażu “Wyrwa” wyprodukowanym wraz z Fundacją TOK FM. Posłuchajcie ukraińskich uczniów i uczennic oraz ich rodziców, nauczycieli, psychologów i ekspertów. 

Przemoc z użyciem broni jest główną przyczyną przedwczesnej śmierci w Stanach Zjednoczonych. Broń zabija każdego roku ponad 35 000 osób i powoduje dwa razy więcej obrażeń. W wielu stanach, w tym w Waszyngtonie, przemoc z użyciem broni kosztuje setki milionów dolarów w bezpośrednich i pośrednich kosztach i pochłania więcej ofiar niż wypadki samochodowe. Obecnie Stan Waszyngton stał się krajowym liderem ruchu zapobiegania przemocy z użyciem broni palnej. O tym jak USA próbują rozwiązać ten problem, rozmawiamy z ekspertami: prof. Wojciechem Kuleszą, psychologiem społecznym oraz dr. Łukaszem Pawłowskim, socjologiem i współautorem Podcastu Amerykańskiego.

AI pojawiła się szeroko na salonach konferencji technologicznych ostatnich miesięcy. Słyszymy, że coraz więcej domowego sprzętu, w tym AGD, opiera się na sztucznej inteligencjI. Wokół AI pojawia się też wiele teorii spiskowych oraz obaw na temat przyszłości. Rewolucja, która może nastąpić, budzi obawy. Czytając w mediach listy zawodów najbardziej zagrożonych przez rozwój sztucznej inteligencji rodzi się strach o to, czy wkrótce będziemy mieli pracę. Jak sprawić, żeby wykorzystać dobrze szansę, które daje nam AI?

Planując różne wyjazdy często myślimy o tym, żeby w docelowe miejsce wybrać się koleją, pociągiem w związku z publikacjami dotyczącymi kryzysu klimatycznego, wygody podróży czy czasu połączeń. Z drugiej strony, transport publiczny – jak wszyscy wiemy – ma swoje minusy. O tym, co blokuje rozwój kolei, czy są szanse na to, żeby przyspieszyć jej rozwój i jakie są rokowania, rozmawiamy z ekspertami, Jakubem Madrjasem i Mateuszem Kokoszkiewiczem.

W konsekwencji różnych wydarzeń (od protestów na Białorusi po wojnę w Ukrainie) Polska przyjęła rekordową liczbę migrantów ekonomicznych oraz uchodźców. Problemem jest jednak brak zdefiniowanej polityki migracyjnej, co sprawia, że jesteśmy podatni na populizm i emocjonalne zrywy polityczne. Dlatego w tym odcinku zastanowimy się, czym jest polityka migracyjna oraz dlaczego i komu jest potrzebna — czyim interesom powinna służyć? Omówimy też przykład Kanady, której polityka opisywana jest jako jedna z najskuteczniejszych i najlepiej przemyślanych polityk migracyjnych na świecie. Nasi goście: dr hab. Maciej Duszczyk — członek Rady Naukowej Ośrodka Badań nad Migracjami UW, ekspert ds. migracji, polityki migracyjnej i polityki integracyjnej. Marta Górczyńska — kierowniczka Działu Migracji Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, doktorantka UW. Prawniczka i badaczka zajmująca się prawami człowieka i ochroną migrantów.

 O prawie do aborcji mówi się bardzo dużo w różnych krajach. To kwestia dla wielu w dalszym ciągu kontrowersyjna. Chcemy przyjrzeć się jej z trochę innej strony i potraktować to jako punkt wyjścia do rozmowy na temat równości płci. W tym celu odwiedzamy Armenię i Lole Garcie Ajorfin, reporterkę Outriders, która zetknęła się z tematem selektywnej aborcji. Tam z powodu zakorzenionego w społeczeństwie uprzywilejowania dzieci płci męskiej co roku w Armenii nie rodzi się 1400 dziewczynek. To oczekiwanie na syna w połączeniu z niższym wskaźnikiem urodzeń doprowadziło do alarmującej liczby aborcji selektywnych ze względu na płeć. Działania społeczne, uchwalane ustawy i programy telewizyjne starają się z pozytywnym rezultatem przeciwstawić temu problemowi. Tylko czy to się naprawdę udaje? Prowadząca: Anna Górnicka Reporterka: Lola Garcia-Ajorfin Producentka: Zuza Olejniczak Montażysta: Marcin Hinz Autorka fotografii: Nazik Armenakyan

W Stanach Zjednoczonych przez prawie 50 lat obowiązywało konstytucyjne prawo do aborcji, które zostało ustanowione wraz z wyrokiem Sądu Najwyższego w sprawie Roe v. Wade. To właśnie w 1973 r. sędziowie orzekli, że poszczególne stany nie mają uprawnień do zakazywania aborcji. Wyrok oznaczał, że prawo do legalnego przerywania ciąży jest chronione Konstytucją Stanów Zjednoczonych. Jednak 24 czerwca 2022 r. wyrok ten został uchylony, a Sąd Najwyższy stwierdził, że „konstytucja nie przyznaje prawa do aborcji”. Od tej pory poszczególne stany mogą samodzielnie decydować o pozwoleniu, ograniczeniu lub zakazie aborcji.  Skutki? Aborcja została całkowicie lub prawie całkowicie zakazana w co najmniej 13 stanach (Alabamie, Arkansas, Idaho, Kentucky, Missouri, Luizjanie, Oklahomie, Dakocie Południowej, Ohio, Teksasie, Tennessee, Wirginii Zachodniej i Wisconsin), a jest poważnie zagrożona w 26 z 50 stanów. Co dzieje się obecnie w USA po roku od uchylenia wyroku?