Betrouwbare Bronnen podcast

219 - Kabinetsformatie 2021: Een beknopt coalitieakkoord met meer ruimte voor de Kamer als spannend experiment

0:00
1:20:36
Reculer de 15 secondes
Avancer de 15 secondes

'Een spannend experiment' noemt informateur Wouter Koolmees wat hij met collega Johan Remkes nu moet gaan regelen. Een beknopt akkoord op hoofdlijnen, meer ruimte voor debat met de Tweede Kamer door niet dichtgetimmerde afspraken, nadruk op het wát en minder op het hóe bij de overeenkomsten die fracties gaan sluiten. Samen zou dat moeten bijdragen aan die veel geroemde 'nieuwe bestuurscultuur'.

In deze aflevering duiken Jaap Jansen en PG Kroeger in de finesses van die mooie gedachte en kijken naar historische en internationale voorbeelden. Allereerst analyseren ze wat de Kamer als opdrachtgever van doorgewinterde informateurs als Herman Tjeenk Willink, Mariëttte Hamer en Johan Remkes eigenlijk zélf heeft gedaan met hun conclusies.

Die nieuwe bestuurscultuur is door de Kamer zelf in elk geval nog niet werkelijk in de grondverf gezet en dat men een demissionair, afgetreden kabinet daar verwijten over maakt is dan ook typisch 'oude politiek'. De écht vernieuwende voorstellen Remkes en van de fractie van Volt werden in het debat niet opgepikt.

Gelukkig ligt een dun hoofdlijnenakkoord al een tijdje klaar. Maar het vangt vooral stof, lijkt het. Jaap en PG duiken daarom in de Werdegang van dat 'zomerstuk van Sophie en Rob' en de verrassend leerzame historie van dunne regeerakkoorden en wat er gebeurde bij voortgezette coalities als die van Ruud Lubbers en daarna van Wim Kok en de neiging tot geheime bijlagen en 'sideletters' naarmate een akkoord beknopter wordt.

Meest verrrassend is het idee van Remkes en Koolmees om het zogeheten 'constituerend beraad' van een aankomend kabinet van een vergadering van ongeveer een uur uit te rekken naar een sessie van misschien wel twee weken.

Jaap en PG laten zien dat eerdere informateurs (uit 1972/’73 en 1981) daarvoor een inspiratiebron kunnen vormen. Maar vooral de grondige en krachtige politieke greep van het Europees Parlement op hoe de Europese Commissie in Brussel bemenst en politiek ingevuld wordt, zou de Tweede Kamer lessen in effectiviteit en parlementaire macht kunnen leren.

En uit vroegere 'constituerende beraden' kennen Jaap en PG een hoop verhalen van ministers die in die afrondende fase hun tactische en politiek vernuftige meesterschap wisten te vertonen. Ook dat is voor het komende kabinet, de aspirant-ministers en voor Kamerleden als Jesse Klaver, Laurens Dassen en Pieter Omtzigt zowel instructief als een waarschuwing!

***

Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door donaties van luisteraars via de site Vriend van de Show. Sponsoring of adverteren is ook mogelijk. Stuur een mailtje naar [email protected] en we nemen contact met u op!

***

Verder lezen

Rapport Staatscommissie Parlementair Stelsel (Remkes)

Rapport Ongekend onrecht (Commissie-Van Dam)

Rapport Zekerheid voor mensen, een wendbare economie en herstel van de samenleving (SER)

***

Verder luisteren

217 - Kabinetsformatie 2021: Wordt Rutte IV het tweede kabinet-Den Uyl?

209 - Kabinetsformatie 2021: De VVD nerveus, het CDA labiel en Hamer houdt stug vol

199 - Kabinetsformatie 2021: Olof van der Gaag en de snelle overgang naar duurzame energie

193 - Kabinetsformatie 2021: Mark Rutte en de slijtage van zijn leiderschap

192 - Kabinetsformatie 2021: Het gaat over hun toekomst: jongeren voor het eerst aan tafel in de formatie

191 - Kabinetsformatie 2021: Hoe krijgen we de balans terug in de trias politica? De Kamer kan zelf al heel veel doen!

187 - Kabinetsformatie 2021: De klaagzang van het kabinet en de Kamer

184 - Kabinetsformatie 2021: Brieven aan de informateur - geslaagde en minder geslaagde lobby's

182 - Kabinetsformatie 2021: De verrassend vertrouwde werkwijze van Herman Tjeenk Willink

181 - Voor nieuwe Kamerleden en bewindslieden: lessen uit de politieke praktijk van Jet Bussemaker

180 - Kabinetsformatie 2021: Hoe Mark Rutte de eenzaamste man van het Binnenhof werd

179 - Kabinetsformatie 2021: Verkenners die schielijk van het toneel verdwenen, een politieke sluipmoord en de 'gouden standaard' van wijs en effectief formeren

177 - Kabinetsformatie 2021: Formeren is faseren, dus het begint met verkennen

50 - PG over vrijheid van onderwijs

16 - Johan Remkes wil de democratie redden

***

Tijdlijn

00:00:00 – Deel 1

00:56:23 – Deel 2

01:20:36 – Einde

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

D'autres épisodes de "Betrouwbare Bronnen"